Kemal Türkler Karanfillerle Anılacak

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) onursal başkanı Kemal Türkler ölümünün 28. yılında Topkapı’da mezarı başında anılacak.

22 Temmuz 1980 tarihinde İstanbul Merter’deki evinin önünde uğradığı silahlı saldırı sonucu yaşamını yitiren Türkler’e Birleşik Metal İşçileri Sendikası (Birleşik Metal İş), DİSK ve katledilişinin 16. yılında kurulan Kemal Türkler Eğitim ve Kültür Vakfı (KETEV) üyeleri mezarı başında karanfiller sunacaklar.

Anma ile ilgili bir açıklama yapan Birleşik Metal-İş “Ülkemiz son dönemde emekçilere saldırıların yoğunlaştığı, insanca yaşam talepleri vahşice bastırılmaya çalışıldığı, sendikaların teslim alınmaya çalışıldığı sabun köpüğü şöhret dağına tökezleyerek tırmanmaya çalışan sendikacıların çoğaldığı bir dönemden geçiyor. O yüzden bugün Kemal Türkler’i anmak daha da anlamlı hale geldiğini” belirtti.

Kemal Türkler kimdir?

Denizli'de doğan Türkler ilk ve orta öğrenimini burada tamamladıktan sonra 1947'de İstanbul'a giderek İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne girdi. Aynı yıl Bakırköy'de kurulu Emayetaş Fabrikası'nda çalışmaya başlayan Türkler, iki yıl sonra öğrenimini terk etmek zorunda kaldı.

1951'de daha sonra DİSK'in kurucu sendikalarından biri olacak Demir ve Madeni Eşya İşçileri Sendikası'na (sonraki adıyla Türkiye Maden-İş Sendikası) üye oldu. Bu örgütün 1952'de yapılan genel kurulunda işkolunda yaygın bir örgütlenmeyi ve Bakırköy'de şube kurulmasını önerdi.

13 Şubat 1961'de Rıza Kuas, Kemal Nebioğlu, İbrahim Güzelce ve Avni Erakalın gibi arkadaşlarıyla birlikte TİP kurarak, bu örgütün ilk genel sekreterliğini yaptı.

TİP'in 1971'de Anayasa Mahkemesi kararıyla kapatılmasına kadar parti içinde aktif olarak çalışan ve genel yönetim kurulu üyeliğinde bulunan Türkler, '60'larda Maden-İş Sendikasının işkolunda daha iyi örgütlenebilmesi için sendika şubelerini bölge temsilciliklerine bağlayan bir model geliştirdi.

1961 Anayasası'nda yer alan grev hakkının gerçekleşmesi için, Türkiye İşçi Sendikaları Konfedarasyonu (Türk-İş) içinde birçok sendikacıyla birlikte mücadele veren Türkler, 1961'deki ünlü Saraçhanebaşı Mitinginin düzenlenmesinde önemli bir rol oynayarak, mitingte bir konuşma yaptı.

1963’te Maden-İş Sendikası'nın Kavel'de başlatmış olduğu direnişin yürütülmesinde de aktif olan Türkler, bir yıl sonra Singer Fabrikası'nda başlatılan grev nedeniyle Türk-İş genel başkanı Seyfi Demirsoy'la birlikte kısa bir süre tutuklandı.

Aynı yıl 26 Ocak'-da yapılan sendika yönetim kurulunda Türk-İş'e karşı muhalefet karan alan Maden-iş Sendikası'nın 15 Temmuz 1966 da Türkiye Petrol Kimya Ve Lastik Sanayi İşçileri Sendikası (Lastik-İş), Türkiye Basın, Yayın,. Grafiker ve Ambalaj Sanayii İşçileri Sendikası (Basın-İş) ve Türkiye Gıda Sanayii İşçileri Sendikasıyla (Gıda-İş) birlikte Sendikalar Arası Dayanışma Örgütü (SADA) içinde yer almasını sağladı. Bu arada Paşabahçe grevi nedeniyle Türk-İş'ten geçici olarak ihraç edilmiş olan Maden-İş Sendikası'nın SADA içinde yer alan diğer örgütlerle ortak hareketini yürüten Türkler, sonunda bu sendikalarla birlikte Türk-İş'ten ayrılarak 13 Şubat 1967’de DİSK'i kurdu.

1977'de yapılan 6. Genel Kurul'a kadar DİSK’in genel başkanlığını yapan Türkler, bu dönem içinde mücadeleci ve aktif kişiliğiyle öne çıktı. Özellikle 1971'e kadar Maden-İş Sendikası'nın yürütmüş olduğu yetki mücadelesinde güçlenen DİSK Türkler’in öncülüğünde 15-16 Haziran 1970’te iki gün süren büyük işçi direnişini gerçekleştirdi.

Bu olaylar nedeniyle tutuklanan Türkler, 12 Mart'tan sonra bağımsız sendikaların katılımıyla üye sayısı daha da artan DİSK içinde baş gösteren anlaşmazlıkta Ulusal Demokratik Cephe (UDC) yanlılarıyla işbirliği yaptı.

28 Temmuz 1977'de yapmış olduğu açıklama örgüt içinde tartışmalara yol açtı. DİSK Yürütme Kurulu içinde diğer üyelerle anlaşmazlığa düşen Türkler, Aralık 1977'de yapılan 6. Genel Kurul'da genel başkanlığa seçilemedi. Bu tarihten sonra Maden-İş Sendikası'nın genel başkanlığını yürüttü.

Yarın (22 Temmuz) Türkler'in Topkapı'da bulunan mezarı başında gerçekleştirilecek anma saat: 11:00'de(BÇ/EZÖ)

* Türkler'in yaşam öyküsünü "Sosyalizm ve Toplumsal Mücadeleler Ansiklopedisi"nden derledik.