Kahvehanede Kürtçe Yayın Yok
Newroz'un hemen ertesinde Diyarbakırlıları bir sürpriz bekliyor: yerel yayın yapan Gün TV, bundan böyle, RTÜK'ün son derece kısıtlayıcı görünen yönetmeliğine karşın Kürtçe yayın yapacak.
Ancak, Diyarbakırlılar Newroz'u ve savaş uçaklarını gündemlerine almadıkları gibi, Gün TV'deki Kürtçe yayını da konuşmuyorlar.
Diyarbakırlı Kürtçe yayından bihaber!
Gün boyunca 'Gün TV akşam Kürtçe yayın yapacak, izleyecek misiniz' diye sorup duruyoruz, karşılaştığımız eşe-dosta. Çoğunluk, olaydan bihaber. Haberdar olanlar da son derece kayıtsız.
Televizyonun bulunduğu bir kahvehaneye, Gün TV'deki programın başını kaçırmamak için hızla giriyoruz. Biri kadın iki genç (veya biri erkek iki genç!), harıl harıl konuşurken, bir yandan da zaten dumanaltı olmuş mekana duman katmayı sürdürüyorlar.
Kahvehane işletmecisi bizi içeri buyur ediyor ama, televizyon ekranında yeşil saha görünüyor. "Kürtçe yayın yapılıyor, niye açmıyorsunuz?" deyince, Roj TV'yi çarşıda açamayacaklarını söylüyor hemen. Gün TV'de Kürtçe yayın yapıldığını 'hatırlattığımızda' ise, daha manidar bir yanıt alıyoruz: "İyi ama, burada maç dışında bir şey izlenmez ki!"
Burada yalnız maç izlenir!
Yayına beş dakika kala, neredeyse benzer konuşmaların yapıldığı üç-dört mekan daha geziyoruz. Önceki akşam maç izlemek için iki yüzü aşkın Diyarbakırlı gencin toplandığı kahvehanede de, beş-on yaşlı, yine ellerinde 'iddaa' kağıtları, maç izliyor.
Mekan sahibi, 'Kürtçe yayın yapılıyor Gün TV'de. Beş dakikalığına açabilir misin' sorumuza, kaşlarını çatarak ve bu esnada tepemize üşüşen diğer garsonlarla birlikte adeta kovarak yanıt veriyor:
"Yok kardeş Kürtçe mürtçe, burada sadece maç izlenir."
Kahvehane sahibinin tepkisi, aslında Kürtçe yayın yapılacak olmasından değilmiş, arkadaşımızdan öğrendiğimize göre. O, bizim aktardığımız bilginin uydurma olduğunu düşünmüşmüş... Yoksa çok da 'yurtsever' bir adammış...
Gün TV'ye geliyoruz
Çarşıda Gün TV izleyicisi bulamayınca, en iyi kararın Gün TV'nin Dağkapı'daki merkezine gitmek olduğunu düşünüp, hızla stüdyonun yolunu tutuyoruz.
Gün TV'nin bulunduğu ikinci kata, elinde çiçek bulunan üç-dört bürokrat veya siyasetçi görünümlü adamla birlikte çıkıyoruz.
Kapıda muhabirler karşılıyor bizi. Belli ki içeride bir bayram havası var. Yayından daha fazla kaçırmış olmamak için bulduğumuz ilk televizyonlu odaya dalıyoruz.
Hayret!.. İçerideki çalışanlar bile Gün TV'yi değil, başka bir ulusal televizyon istasyonunu izliyor!
Gün TV, Başkan Baydemir ve diğerleri
Televizyonun tek stüdyosunda, Dengbêjlerin program yaptığı köşeye konulmuş olan televizyon ekranından Gün TV'nin yayınını izleyen Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir ve Gün TV Genel Yayın Yönetmeni Cemal Doğan, diğer belediye başkanları, heyecanlı görünüyorlar.
Cemal Doğan, tarihi bir iş yaptığının farkında gibi görünüyor. Ama programın içeriği, izleyicinin pek de ilgisini çekmiş görünmüyor. Çünkü Gün TV'deki 'Derguşa Çandê - Kültür Beşiği' adlı Kürtçe program, diğer Kürtçe televizyonlar düşünüldüğünde aslında bir hayli geriden takip ediyor kültür beşiğini.
'On tane Kürtçe televizyon kanalının izlenebildiği Türkiye'de, altyazılı ve Radyo Televizyon Üst Kurulu'nun (RTÜK) kısıtlamalarından muzdarip bir televizyon programı, haliyle ilgi çekici bulunmuyor. Gazeteciler canlı yayına geçiyor hemen. Osman Baydemir'in ne söyleyeceğini merak konusu.
Baydemir: Tarihi bir gelişme
Altyazılı Kürtçe yayını izleyen Belediye Başkanı, Kürtçe soru sorulmasını şart koşuyor ama, muhabirler Türkçe sormayı tercih ediyor.
Çoğu Diyarbakırlı olan muhabirler ise, hem yaygın medyaya haber yaptıkları hem de Kürtçe bilmedikleri için, sorularını Türkçe soruyor.
İronik mi yoksa trajikomik bir durum mu, siz karar verin...
Fırsattan istifade kahvehanelerde karşılaştığımız muameleyi aktarıyoruz Baydemir'e ve ekliyoruz;
"sizce Gün TV'deki yayın bir ilerleme mi?"
Baydemir, kahvehanelerle ilgili durumu pas geçiyor ve şuna vurgu yapıyor:
"Bir zamanlar annelerimizin mum ışığında bizlere anlattıklarını, artık televizyonlarda da görebileceğimiz için, bu tarihi bir gelişmedir."
Yayın kararıyor. Sabotaj mı!?
RTÜK'ün Gün TV ile yaptığı sözleşmede, çocuklara yönelik eğitim içerikli, Kürtçe öğretimini öngören programların yapılamayacağının belirtildiğini anımsatmamız üzerine Baydemir "Bir hakkı verirken, hakkı alanı bezdirmeyin" diyor
Baydemir'e yöneltilen sorular birbiri ardına gelirken, yayının aktarıldığı ekran kararıyor!
Baydemir kahkahalar arasında, "sakın bu bir sabotaj olmasın" diyor. Fişi çıkan televizyon tekrar açılıyor, Türkçe altyazılı program akmaya devam ediyor.
Kahvehanede Kürtçe yayın niye yok; bunun yanıtını stüdyodaki konuklardan almak güç görünüyor. Ama Baydemir'in şu sözleri aklımızda:
"Eğer yeteri kadar geniş içerikli programlar yapılmasına izin verilirse; Kürtçe yayın yapan TV'lerin, diğer on televizyon kanalıyla yarışabilecekleri zamanlar çok uzakta değildir."
Üç beş kişi izlese de yayın yapacağız
RTÜK'ün kendilerine sınırlı da olsa Kürtçe yayın yapmasına izin veren kararıyla yayın yapan; bir yandan da bu kararı mahkemeye götüren Cemal Doğan da Baydemir'le aynı görüşte.
Doğan şu anki haliyle de sonuna kadar yayın yapacaklarını söylüyor ve ekliyor,
"Diyarbakır'da beş kişi dahi izlese, bu yayını yapacağız."
Doğan, Kürtçe yayının bir hayli meşakkatli bir iş olduğunu söylüyor. Canlı yayın yapılamıyor; çünkü Türkçe altyazı zorunluluğu var. Paket programları hazırlamak için, yayından iki gün önce program yapılıyor. Programların montajı vs. bir hayli zaman alıyor.
Gün TV'nin Kürtçe yayını ulusal kanalda
Yayının tamamı Türkçe'ye çevriliyor ve bu çevirinin kusursuz olmasına özen gösteriliyor. Çünkü en ufak bir çeviri hatasından dolayı RTÜK duvarıyla karşı karşıya olduklarını biliyorlar.
Bu arada, yukarıda Gün TV çalışanlarının Gün TV yerine başka bir istasyonu izlediklerini yazdık. Haksızlık olmasın onlara. Gün TV çalışanları, bu tarihi günü; kendi yayınlarını; 'canlı' olarak yayınlanacağını duydukları için o ulusal televizyon kanalını izlemekteymişler...
Hem zaten Gün TV'deki her 45 dakikalık Kürtçe yayınlanan programları, montajı, altyazısı, çevirisi derken, ancak iki günde tamamlayabildikleri için yeteri kadar beziyorlar yaptıkları işten! (İA/AD)