Jîna Amînî ve 'Jin Jîyan Azadî' Sakharov Ödülü'nün finalistleri arasında
Avrupa Parlamentosu (AP), her yıl insan hakları ve düşünce özgürlüğü alanında verdiği Sakharov Düşünce Özgürlüğü Ödülü için finale kalan üç adayı açıkladı.
AP'nin resmi internet sitesinde yer alan açıklamaya göre Dışişleri ve Kalkınma komitelerinde yer alan Parlamento Üyeleri, İnsan Hakları Alt Komitesi Parlamento Üyeleri ile bugün yaptıkları ortak toplantıda, AB tarafından insan hakları çalışmalarına verilen en yüksek ödül olan Sakharov Düşünce Özgürlüğü Ödülü'nün finalistlerini ortak bir oylamayla seçti.
Finale kalan üç adaydan biri de Jîna Mahsa Amînî ve Kadın, Yaşam, Özgürlük (Jin, Jîyan, Azadî) Hareketi.
Ödül için finale kalan diğer iki aday şöyle:
*Nikaragualı insan hakları savunucuları Vilma Núñez de Escorcia ve Piskopos Rolando José Álvarez Lagos.
*Ücretsiz, güvenli ve yasal kürtaj için mücadele eden kadınlar: Justyna Wydrzyńska (Polonya), Morena Herrera (El Salvador) ve Colleen McNicholas (Amerika Birleşik Devletleri).
Süreç nasıl işleyecek?
Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola ve siyasi grup liderleri, ödülü kazananı belirleyip 19 Ekim Perşembe günü kamuoyuna duyuracak.
Ödül töreni, Fransa'nın Strasbourg kentinde 13 Aralık'taki Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu sırasında yapılacak.
Sakharov Düşünce Özgürlüğü Ödülü hakkında
1975 Nobel Barış Ödülü sahibi Sovyet fizikçi ve siyasi muhalif Andrei Sakharov'un adını taşıyan ödül, 1988'den bu yana insan haklarını savunan kişilere veriliyor.
Sakharov Düşünce Özgürlüğü Ödülü, 50 bin Avro'dur.
Her bir adayın en az 40 AP üyesinin desteğini alması gerekmekte olup her bir üye sadece bir adayı destekleyebilmektedir.
Leyla Zana ve Êzidî kadınlar da kazanmıştı
Ödül, ilk olarak 1988'de Nelson Mandela'ya verilmişti.
1995 yılında Leyla Zana'ya verilen ödülü bugüne kadar alanlar arasında Alexander Dubcek, Aung San Suu Kyi, Teslime Nesrin, Wei Jingsheng, İbrahim Rugova, Kofi Annan, Hu Jia gibi isim ve kuruluşlar da bulunuyor.
Leyla Zanaya 9 Yıl Gecikmeli Ödül Töreni
2011'de Arap ayaklanmaları aktivistlerinin layık görüldüğü ödülü, 2012'de İranlı yönetmen, senarist ve yapımcı Cafer Penahi ile İranlı insan hakları savunucusu Nesrin Sotudeh aldı.
Pakistanlı çocuk hakları savunucusu Malala Yusufzay da ödülü kazananlar arasında. Yusufzay ödülün 2013'teki sahibi olmuştu.
2014'te de tecavüz mağdurlarının tedavisinde uzmanlaşmış jinekolog Denis Mukwege'ye, 2015'te Suudi Arabistanlı blog yazarı Raif Bedevi'ye verilmişti.
2016'da Esra Mungan ve Can Dündar'ın da aday gösterildiği ödüle Êzidî kadın aktivistler Nadia Murad ve Lamiya Aji Bashar layık görüldü.
Ödül, 2017'de Venezuela'daki muhalif harekete, 2018'de ise Rusya'da cezaevinde bulunan Ukraynalı yönetmen Oleg Sentsov'a verildi.
2019'da Uygur Aktivisti İlham Tohti'ye verilen ödülü 2020'de ise Belarus Demokrasi Hareketi aldı.
2022 yılında ise "cesur Ukrayna halkı" ödüle layık görülmüştü.
(NT)