İlahili ve Çaylı Oturak Alemi

Konya'nın ünlü oturak alemi, "Konya Oturakları" adıyla yayımlandı. Şair- yazar Mehmet Tahir Sakman 'ın kaleme aldığı kitapta, şehir merkezinde yapılan ve "Barana" adı verilen oturaklarda ilahilerin söylendiği, artık içkinin yerini de çayın aldığı belirtiliyor.

Selçuklalara kadar dayanıyor

Kitapta, "Konya Oturakları"nın tarihinin Anadolu Selçuklu Devleti dönemlerinde yapılan musiki meclislerine kadar dayandığı belirtiliyor. Kitapta, oturak alemlerinin değişen yüzü ve özellikleri anlatıldı.

'Konya Oturakları' ikiye ayrılır

Mehmet Tahir Sakman kitabında, kitle iletişim araçlarının olmadığı dönemlerde oldukça yaygın olan Konya oturaklarının günlerce sürebildiğini vurguluyor ve şehir ile kırsal kesimde yapılan oturakların birbirinden ayrıldıklarını dile getiriyor.

Köy oturakları: İlk stand-up

Oturakların zamanla "alem" halini aldığının kaydedildiği kitapta, köy oturakları hakkında şu bilgiler veriliyor:

* İsmil ve İçeri Çumra ilçelerinde (Corruk) lakaplı kişiler vardı. Bunlar oturaklara gider, komiklik yapar, oyun çıkarırlardı. Denilebilir ki; bir çeşit show yapan bu insanlar sayesinde ilk stand-up Konya köylerindeki oturaklarda başlamıştır.

Şimdilerde ise Barana var

Bugün yok olmaya yüz tutan oturak eğlencelerinin yerini "Barana" denilen, Konya türkülerinin çalınıp söylendiği haftalık toplantıların aldığının aktarıldığı kitapta, "Konya oturaklarındaki türkülerin muhafaza edildiği bu meclislerde bazı türkülerde bulunan müstehcen sözler değiştirilmektedir" deniyor.

İlahili oturaklar

Kitapta, aile ortamında düzenlenen ve "Barana" denilen, içkinin içilmediği ve kadın oynatılmadığı oturaklardaki değişimler de şöyle sıralanıyor:

* Şehir merkezinde düzenlenen yeni nesil oturağında 250 kadar olan oturak türkü repertuvarı, 100'e kadar inmiştir. Çünkü kaynak kişiler birer birer ölmekte ve her giden yanında 10-15 türkü götürmektedir.

Muhafazakar yapının etkisi

* Ancak, yeni nesil oturaklarındaki en büyük değişim, bu toplantılarda türkünün yanı sıra ilahilerin de okunmasıdır. Konya oturaklarının geçmişinde görülmeyen bu uygulama, kentteki muhafazakar yapının Konya oturaklarına yansımasıdır.

İçkinin yerini çay almış...

* Oturaklardaki içkinin yerini ise türkü ve ilahi aralarında içilen çaylar almaktadır. Çalınan türküler ise artık özelliğini kaybetmiş, bir türkünün bir çok söylenişi ortaya çıkmıştır.(YÖ/NA)