İfade Özgürlüğü Örgütleri Gazetecileri, Hükümeti ve AB'yi Uyardı

Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), Index on Censorship, Article 19, Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ), Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF) ve Ethical Journalism Network, Türkiye’de basın ve özgürlüğüne yönelik baskılara karşı bir heyet olarak çok sayıda temas gerçekleştirdi.

Temaslarından çıkan sonucu kamuoyuyla paylaşan heyet Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nde (TGC) basın toplantısı yaptı. Toplantıya Article 19’dan David Diaz Jogeix, IPI’dan Barbara Trionfi, Steven M. Ellis ve Marcus Spillman, Basın Enstitüsü Derneği’nden Kadri Gürsel, CPJ’den Muzaffer Suleymanov, Index on Censorship’ten Melody Patry, Ethical Journalism Network’ten Ceren Sözeri,Türkiye Gazeteciler Sendikası’ndan Mustafa Kuleli ve Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’ndan Turgay Olcayto katıldı.

Toplantının açılışını yapan Spillman, heyet olarak Türkiye’deki basın ve ifade özgürlüğü üzerindeki baskılardan kaynaklı endişelerinden ötürü bu ziyareti gerçekleştirdiklerini söyledi.

Jogeix: Hakaret ve TMK yasaları istismar ediliyor

İlk konuşmayı Article 19’dan Jogeix yaptı. Türkiye’de başlıca sansür aracı olarak hakaret yasasının kullanıldığına ve bu yasanın istismar edildiğine dikkat çeken Jogeix şöyle devam etti:

“Gerçek demokratik toplumlarda cezai hakaret söz konusu olamaz. Hakaret kanunu ya da terörle mücadele kanunları eleştirel haberciliği sindirmek için kullanılmamalı. Cumhurbaşkanı ve bazı yakınlarının medya sahiplerini arayarak ulusal güvenlik gerekçesiyle bazı hikayelerin yayınlanmamasını istemesi, Can Dündar’ın MİT haberiyle ilgili Cumhurbaşkanı’nın konuşmasının ardından yargının harekete geçmesi de endişe verici.”

Suleymanov: Cezasızlığı önlemek hükümetin görevi

CPJ’den Suleymanov da başta Hürriyet ve Ahmet Hakan’a yönelik saldırılar olmak üzere gazetecilere yönelik saldırı ve baskılar karşısında kaygılı olduklarını vurgulayarak şöyle konuştu:

“Saldırılar karşısındaki cezasızlık bir sansür biçimi olarak ortaya çıkıyor. Twitter’da paylaşılan bir hakaret için hızlı hareket eden yetkililer aynı ivediliği Hürriyet ve Ahmet Hakan’a saldırıda göstermedi. Bir gazeteci ya da medya kuruluşuna yönelik saldırıyı araştırmak hükümetin görevidir. Eğer Türkiye uluslararası toplumun demokratik bir üyesi olmak istiyorsa bu saldırıyı araştırmakla yükümlü.”

Suleymanov ayrıca Atatürk Havalimanı’nda ölen ve intihar ettiği iddia edilen gazeteci Jacky Sutton’ın da ölümün açık ve şeffaf bir soruşturmayla aydınlatılması gerektiğini söyledi.

Patry: Türkiye AHİS’e uymalı

Mahpus gazetecilerle ilgili konuşan Index on Censorship’ten Patry 20’den fazla gazetecinin hapis olduğunu, aralarında Vice için çalışan Muhammed Rasul’ün de olduğunu belirterek “Rasul, görevini yaptığı için tutuklanan gazetecilerden sadece biri. Gazetecilik suç değildir ve Avrupa Konseyi üyesi olan Türkiye Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne uymak zorundadır” diye konuştu.

Sözeri: Medya sahipliği sansür aracı

Ethical Journalism Network’ten Sözeri medya sahipliğinin sansür aracı olarak kullanıldığını vurgulayarak şöyle konuştu:

“Türkiye toplumundaki kutuplaşma medyaya da yansıyor. Bu süreçte kaynaların hükümete yakın medya organlarına aktarıldığını, muhalif medyanın reklam gelirlerinin engellendiğini, vergi cezaları ile baskı altına alındığını, bazı kanalların özel platformlardan çıkarıldığını gözlemledik. Hükümeti şeffaf, adil ve çok sesli bir düzenleme oluşturmaya çağırıyoruz.”

Kuleli: Gazeteciler dayanışmalı

Gazeteci dayanışmasının önemine dikkat çeken TGS Genel Sekreteri Kuleli gazetecilerin Erdoğan karşısında biraraya gelebildiğini ifade etti. “Bizi kurtaracak olan yine biziz” diyen Kuleli gazetecileri meslek örgütlerinde örgütlenmeye çağırdı.

Ellis: ABD ve AB insan haklarının korunması için baskı yapmalı

IPI'den Ellis, BİA Medya Gözlem Raporu'nu hatırlatarak son üç ayda 101 internet sitesinin, 40 sosyal medya hesabının ve 178 URL'nin engellendiğini aktardı. Türkiye'ye kamuoyunu ilgilendiren konulardaki yayın yasaklarını kaldırma ve meşru sebepler dışında internet sansürüne son verme çağrısı yapan Ellis, ABD ve AB'yi de Türkiye'ye insan haklarını koruma konusunda baskı yapmaya çağırdı.

Olcayto: Tek tip gazeteci isteniyor

Türkiye’de iktidarın tek tip gazeteci istediğini ifade eden TGC Başkanı Olcayto “Çağdaş demokrasilerde gazeteciler nasıl yaşıyor, haber yapıyorsa biz de onu istiyoruz” diye konuştu. Olcayto iktidarların gideceğini ancak gazeteciliğin kalacağını belirterek “Gazeteciler gazeteciliğini yapmakla yükümlü” dedi. (EA)