İçişleri Bakanlığı'ndan Patrik Seçimine Yeni Şart: Seçilme Hakkına Gasp Girişimi

*Patrik Mutafyan'ın cenaze töreni. Fotoğraf: AA.

Haberin İngilizcesi için tıklayın

İçişleri Bakanlığı 85. Patriğini seçmeye hazırlanan Patrikhane ve Müteşebbis Heyet'e gönderdiği talimatnamede seçilmek için "İstanbul Ermeni Patrikhanesi'ne mahsus episkoposlar sınıfına dahil olma" şartı koydu.

Müteşebbis Heyet, 25 Eylül'de yarın talimatnameyi değerlendirmek üzere toplanmaya hazırlanırken Halkların Demokratik Partisi (HDP) Milletvekili Garo Paylan, "Bu haliyle yapılana seçim denilemeyeceğini" söyledi.

Paylan, bianet'e yaptığı değerlendirmede Türkiye'de pekçok Patrik seçimi olduğunu ve hepsine dünyadaki Ermeni ruhanilerin de katıldığını hatırlattı:

"Türkiye'deki Ermeniler'in yanı sıra dünyanın pekçok yerinde Sivaslı, Malatyalı, Adanalı, İstanbullu ruhaniler var ve bu adayların hepsi bütün seçimlere katılabildiler, seçilme hakkına sahip oldular.

"Yalnızca üç ruhani aday demek"

"Şimdi Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca ilk kez İçişleri Bakanlığı'nın gönderdiği bir talimatla Patrik seçimlerine yeni bir sınırlama getiriliyor.

"Diyor ki Türkiye'deki Ermeniler arasından seçeceksiniz. Bu şartlara haiz de yalnız üç yüksek ruhani adayımız var.

"Bu talimatname, doğal adayların seçilme hakkının gasp edilme girişimidir ve bunu asla kabul etmiyoruz.

"Bu haliyle buna seçim denemez"

"Ermeni Patrikhanesi'nin karara itiraz etme hakkı var. Aslında Mesrob Mutafyan seçilirken, 20 yıl önce de böyle bir girişimde bulunulmuştu ama dönemin müteşebbis heyeti karara itiraz etmiş ve durum düzeltilmişti.

"Şimdi de aynı şekilde itiraz yapılması gerekir ve bakanlık yetkilileri tarafından da bu kısıtlamanın giderilmesi gerekir. Aksi takdirde buna bir seçim denemez."

"Herkes patrik seçimine sahip çıkmalı"

Konuyla ilgili görüşmeler yapıldığını kaydeden milletvekili, "Bu konuda ben de hem mecliste, hem hükümet yetkilileriyle konuşarak girişimlerde bulunacağım" dedi.

Paylan yarın konuyla ilgili bir soru önergesi vereceğini de kaydetti ve ekledi:

"Ama önemli olan Ermeni toplumunun ve bütün siyasi partilerin, tüm Türkiyeli demokratların Ermeni Patriği seçim sandığına sahip çıkmasıdır.

"İktidarın korku iklimi azınlıkları etkiliyor"

"İktidar bir korku iklimi yaratıyor ve özellikle azınlık halklar bu iklimden daha fazla etkilenebilirler.

"Bu anlamda Ermeni toplumu bu hak gaspına karşı yalnız bırakılmamalı. Bu konuda büyük toplumun desteğini bekliyoruz."

Patrik seçimi krizinde yaşananlar

2008 yılından beri sağlık sorunları yaşayan Baş piskopos Mesrop Mutafyan'ın, Adli Tıp tarafından da onanan ağır demans hastalığı neticesinde, bilinçsiz yatışı ve görevlerini yerine getirememesi sebebiyle, 2010 yılında Başepiskopos Aram Ateşyan Patrik Genel Vekili hükümet tarafından atanmıştı.
Patriğin ağır sağlık sorunu 9 yılı aşkın süre stabil kalırken Ermeni toplumunun talebiyle 2016 yılının Ekim ayında seçim kararı alınmıştı. 2017'nin Mart ayında ise Karekin Bekçiyan Patrikhane'yi seçime götürmek için Patrik Kaymakamı seçildi.
Seçim sürecinin başlamasına rağmen Patrik vekilliğinden istifa etmeyen Aram Ateşyan göreve devam ederken seçimin yapılması için 2017 Ağustos'unda gönderilen dilekçe İçişleri Bakanlığı tarafından yanıtsız bırakıldı.
İstanbul Valiliği Karekin Bekçiyan'ın patrik kaymakamı seçilmesine dair işlemlerin geçersiz sayıldığını söylerken, içinde 'sözde Patrik Kaymakamı Bekçiyan' ifadelerinin yer aldığı bir mektupla patrik kaymakamının aldığı kararların hepsinin geçersiz sayılacağını kaydetti.
İstanbul Valiliği son olarak Patrik seçimini iptal etti. Ermeni toplumunun büyük çoğunluğunun onayını alan Karekin Bekçiyan bunun üzerine "Karanlık kampanyalar çok çirkin boyutlara ulaştı. Bu tutumun toplumumuzu daha da yıpratmasından ve hatta yozlaştırmasından korkuyorum" diyerek ülkeden ayrıldı.
Türkiye Ermenileri 84. Patriği Mesrob Mutafyan'ın 8 Mart'ta hayatını kaybetmesinin ardından yeni Patrik'in resmen seçilmesi için süreç başlamış oldu. Ancak, İçişleri Bakanlığı'nın talimatnamesi yeni bir tartışma başlattı.

TIKLAYIN - Türkiye Ermenileri 85. Patriklerini Nasıl Seçecek?

(PT)

HDP VEKİLİ PAYLAN TALİMATI YORUMLADI