Helsinki Yurttaşlar Derneği "Laikliğin Deneyimleri"ni Tartıştırdı

Helsinki Yurttaşlar Derneği'nin (HYD) düzenlediği "Gündelik Hayatta Laiklik. Başka Coğrafyalardan Deneyimler" konu yuvarlak masa toplantısında konuşan ABD'deki San Diego Eyalet Üniversitesi öğretim üyesi Ahmet Kuru, Türkiye'de dini temelli sorunların çözümü için laiklik anlayışının gevşemesi gerektiğini söyledi.

ABD, Fransa ve Türkiye'de laiklik kavram ve pratiğini inceleyen Kuru, ABD'nin Fransa ve Türkiye'den farklı olarak inanç alanında hiçbir zaman genel nitelikli bir yasağa gitmediğini, buna karşın diğer iki ülkede belirli ölçülerde dışlayıcı ve korumacı laikliğin etki gösterdiğini söyledi.

Kastoryano: Fransa yüzyıl sonra laikliği tartışıyor

Fransa'daki Uluslararası Araştırmalar ve Çalışmalar Merkezi'nden CERI) Riva Kastoryano de, özellikle 1989'da genç kızların başörtüsüyle okullara girmek istemesiyle ve son olarak da burkayı kamuya açık yerlerde yasaklamaya kalkışılmasıyla Fransa'nın, kiliseyle devlet arasında yüzyıl süren çatışmanın son bulduğu 1905'ten bu beri ilk kez laiklik kavramını tartışmaya başladığını ifade etti.

Fransa devletinin dini cemaat ve azınlık kavramlarını reddettiğini, Conseil Français du Culte Musulman (CFCM) adlı konseyi İslam inanç sahiplerinin sorunlarını gündemine almak için resmi muhatap olarak kabul ettiğini açıkladı; "Laiklik Fransa'da bir din olarak yerleşti. Burka sokaklarda yasaklanamaz. Laiklik krizin ortasında bir vatandaşlık krizi var" şeklinde konuştu.

Türkmen: Fransa kolonyalist geçmişiyle yüzleşmeyince...

Galatasaray Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Buket Türkmen de, Fransa'nın laiklik ve entegrasyon sorunlarının çözememesinin altında kolonyalist geçmişiyle yüzleşememesinin yattığını söyledi.

İstanbul Beyoğlu'ndaki Cezayir Salon'da akademisyenler, STK çalışanları, araştırmacılar ve gazetecilerin de katılımıyla gerçekleşen toplantı, İsrail, İngiltere, Yunanistan, Fas ve Tunus'taki deneyimlerinde de paylaşılmasını sağlıyor.

Dört oturumlu etkinlikte, Fas'taki Bait al-Hikma Derneği başkanı Khadija Roussi, Tunus Üniversitesi'nden Hamadi Redissi, İsrail'den Ben-Gurion Üniversitesi'nden Guy Ben-Porat, Atina Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi İoannis Grigoriadis, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi'nden Erdoğan Aydın, Başkent Kadın Platformu temsilcisi Hidayet Tuksal ve Fatma Akdokur, Sosyal Demokrasi Vakfı (SODEV) temsilcisi Erol Kızılelma, İnsan Hakları Araştırmaları Derneği'nden Ertuğrul Cenk Gürcan, Toplum Sağlığı Araştırma ve Geliştirme Merkezi'nden Nazmi Zengin, Amargi Kadın Akademisi'nden Nil Mutluer, Helsinki Yurttaşlar Derneği'nden gazeteci Nükte Bouvard, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı'ndan (SETA) Yılmaz Ensaroğlu da vardı. (EÖ)