Görme Engelli Sandıkta Yine Refakatçıya Kaldı

Görme engelliler, bu seçimde de seçim mahremiyeti ve güvenliği olmaksızın refakatçi ile oy kullanmak zorunda kalacak.

Sivil toplum örgütleri, hükümetin isteseydi sorunun çözümü için günümüz teknolojilerinden de yararlanarak bir çözüm bulabileceğini ancak yeterli iradeyi göstermediği görüşünde.

7 Haziran seçimlerinde yaklaşık 400 bin görme engellinin oy kullanacağı tahmin ediliyor.

2014 yılında yapılan yasal düzenlemeyle görme engelliler, felçliler, elleri eksik olanlar veya bu gibi bedeni engelleri açıkça belli olanlar, oylarını akrabaları ya da herhangi bir seçmenin yardımı ile kullanacak. Eskiden bu sandık kurulu başkanının yardımıyla yapılıyordu.

Eski sisteme göre bir adım ileri olsa da refakatçi ile oy kullanma da hem seçim mahremiyetini, hem de "en güvendiğin kişi" de olsa seçim güvenliğini ihlal ediyor.

Görme engelliler çeşitli ülkelerde bilgisayar sistemiyle, şablon sistemiyle ya da teknolojik gelişmelere bağlı olarak çeşitli cihazlar ile oy kullanılabiliyor.

Gelecek seçim için şimdiden çalışmalılar

Altı Nokta Körler Derneği Başkanı Suha Sağlam, yüksek seçim kurulunun görme engellilerin oyunu özgürce kullanması için çözüm arayışında olduğunu ancak bu seçime yetişmediğini gelecek seçimde çözüme ulaşmak isteniyorsa şimdiden planlama yapmaları ve kaynak ayırmaları gerektiğini söylüyor. Sağlam, en iyi çözüm bulunana kadar alternatifli çoklu sistemler geliştirilebileceğini de ekliyor.

Yeterli irade gösterilmedi

Sesli Betimleme Derneği'nden Engin Yılmaz, görme engellilerin seçim mahremiyetini koruyacak güvenli oy kullanımı için dünyada çeşitli çözümler bulunduğunu bunun için irade ve emek gerektiğini belirtiyor. Yılmaz, bugüne kadar YSK ile birçok toplantı yapıldığını ancak çözüm konusunda yeterli iradenin gösterilmediğine dikkat çekiyor.

Bat stroke yöntemi

Brail Teknik'ten Uğur Demirci, "bat stroke" isimli sesli olarak oy kullanmayı sağlayan bir cihaz geliştirdiklerini aktardı.

Bat stroke, görme engelli, okuma yazma bilmeyen, mühür basmak gibi fonksiyonları yerine getiremeyecek kadar fiziki engeli bulunanlar için geliştirilen bir cihaz. Herkesin kullandığı oy pusulası alete yerleştiriliyor, tuşlar hareket ettirilerek sesli talimatlar doğrultusunda mühür basılıyor.

Demirci, cihazı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın talepleri doğrultusunda tamamladıklarını ancak bu seçime yetişmediğini belirtti. Bir sonraki seçimlerde kullanılıp kullanılmayacağı ise bilinmiyor. (NV)