GEZİ'NİN 4. YILI
Gezi Davalarında Cezasızlığın Her Türü Yaşandı
20 yaşındaki Mehmet Ayvalıtaş 2 Haziran 2013’te,
22 yaşındaki Abdullah Cömert 3 Haziran 2013’te,
26 yaşındaki Ethem Sarısülük 14 Haziran 2013’te,
18 yaşındaki Medeni Yıldırım 28 Haziran 2013’te,
19 yaşındaki Ali İsmail Korkmaz 10 Temmuz 2013’te,
23 yaşındaki Ahmet Atakan 10 Eylül 2013’te,
16 Haziran 2013’te yaralanan Berkin Elvan, 15 yaşındayken, 11 Mart 2014’te hayatını kaybetti.
Tüm ölümlerle ilgili davalarda, cezasızlığın farklı örnekler yaşandı.
Gezi direnişi boyunca öldürülen yedi kişiyle ilgili açılan davalardan biri para cezası, biri beraat, ikisi “iyi halden” indirimle hapisle sonuçlandı. Davalardan ikisi sürüyor. Biriyle ilgili dava bile açılmadı.
Mehmet Ayvalıtaş davasında bilirkişi: Ölen suçlu
2 Haziran gecesi Ümraniye 1 Mayıs Mahallesi’nde yürüyen grubun üzerine doğru hızla giden aracın çarptığı Ayvalıtaş’ın ölümü kayıtlara trafik kazası olarak geçti. Aracın sürücüsü ifadesinin alınmasının ardından tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.
Annesi Fadime Ayvalıtaş da 13 Aralık 2013’te kalp rahatsızlığı nedeniyle hayatını kaybetti.
Ayvalıtaş’a aracıyla çarpıp ölümüne sebep olan sanıklar Mehmet Görkem Demirbaş ile Cengiz Aktaş, Türk Ceza Kanunu’nun 85/2. maddesi uyarınca “taksirle ölüme ve yaralamaya neden olma” suçlamasıyla 15 yıla kadar hapis istemiyle tutuksuz yargılanıyor.
Dava hala sonuçlanmadı. Anadolu 8. Ağır Ceza Mahkemesindeki davaya sunulan bilirkişi raporunda, “Ayvalıtaş’ın kendi ölümünde asli ve tam kusurlu olduğu” tespiti yer aldı, iki sanığın olayda kusurlu olmadığı sonucuna varıldı.
Mahkeme heyeti son duruşmada, Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesi Genişletilmiş Uzmanlar Komisyonu'ndan raporun hazırlanmasının beklenmesine hükmetti.
Davaya bugünkü duruşma ile devam edilecek.
Abdullah Cömert’i vuran polis serbest
3 Haziran 2013’te Hatay, Armutlu’daki eylemde hayatını kaybetti.
Soruşturma kapsamında ifade veren görgü tanıkları, polislerin kendilerine Akrep aracından gaz bombası attıklarını, Cömert'e gaz bombası isabet ettiğini söyledi. Otopside ölüm sebebi belirlenemeyince, dosya İstanbul Adli Tıp Kurumu 1. İhtisas Dairesi’ne gönderildi. Nihai raporla Cömert’in başına isabet eden gaz fişeği nedeniyle öldüğü anlaşıldı.
Hatay 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edilen iddianameyle, polis Ahmet Kuş’a, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 81/1. Ve 21/1. maddeleri uyarınca “olası kastla insan öldürmekten” dava açıldı.
Balıkesir 2. Ağır Ceza Mahkemesi'ne taşınan dava 14 Mart 2016’da sonuçlandı.
Sanık polis Kuş’a “kastın aşılması suretiyle öldürmek” suçundan 13 yıl 4 ay hapis cezası verildi. Kuş tutuklanmadı. Dosya değerlendirilmek üzere Yargıtay 8. Ceza Dairesine gönderildi.
Mahkeme, gerekçeli kararında gaz silahını “öldürmeye elverişli olmayan silah” olarak tanımladı.
Ethem Sarısülük’ü vuran polise “para cezası”
Gezi direnişine destek için Ankara'da yapılan eylemde, 1 Haziran 2013’te polisin açtığı ateş sonucu OSTİM işçisi Sarısülük başından vuruldu. Ağır yaralı olarak Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne kaldırıldı. 14 Haziran’da yaşamını yitirdi.
Sarısülük’ü vuran silahın polis Ahmet Şahbaz’a ait olduğu balistik raporuyla kanıtlandı. Ankara 13. Sulh Ceza Mahkemesi, “meşru müdafaa sınırında kalması olasılığının varlığı” gerekçesi ile Şahbaz’ın tutuksuz yargılanmasına karar verdi.
Dava 3 Eylül 2014’te sonuçlandı. Mahkeme heyeti, haksız tahrik indirimi, “iyi hal” indirimi ve takdiri indirimde bulundu. Şahbaz’a verilen ceza bu indirimlerle 7 yıl 9 ay 10 gün oldu.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, cezayı az buldu, Şahbaz’a kasten öldürmeden ceza verilmesini istedi. Yargıtay kararı usul yönünden bozdu.
Yeniden yapılan yargılamada, Aksaray Ağır Ceza Mahkemesi 19 Aralık 2016’da kararını açıkladı, Şahbaz'a 1 yıl 4 ay 20 gün hapis cezası verildi.
Hapis cezası, 10 bin 100 lira adli para cezasına çevrildi.
Medeni Yıldırım davası beraatla bitti
28 Haziran 2013’teki Diyarbakır Lice ilçesine bağlı Hêzan-Kayacık’ta kalekol yapımını protesto eden ve “Barış İstiyoruz” pankartıyla yürüyen kalabalığa askerler ateş açtı, 18 yaşındaki Medeni Yıldırım öldürüldü. Olayla ilgili önce Lice’de soruşturma açıldı.
Yıldırım’la ilgili dosya görevsizlik kararıyla Lice Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderildi. Dosyaya gizlilik kararı konuldu.
Olaydan bir yıl sonra, Mayıs 2014’te Yıldırım’ın vurulduğu görüntüler ortaya çıktı, jandarmaların kalabalığa ateş açtığı kesinleşti. Asker Adem Çiftçi’ye dava açıldı.
Tutuksuz yargılanan asker Çiftçi beraat etti. 13 Şubat 2017’de gerekçeli kararını açıklayan mahkeme, Yıldırım’ın Çiftçi’nin hangi silahla vurulduğunu belirlenemediğini ifade etti.
Karakol Komutanı ve Jandarma Özel Harekat Tim komutanı hakkında da “Görevi kötüye kullanma suçunun unsurlarının oluşmadı” belirtilerek takipsizlik kararı verildi.
Ali İsmail Korkmaz’ı öldürenlere “iyi hal” indirimi
Eskişehir’de 3 Haziran 2013’te Gezi Parkı direnişine destek için yapılan ve polisin saldırdığı yürüyüş sonrası sivil giyimli eli sopalı kişilerce dövülen 19 yaşındaki üniversite öğrencisi Ali İsmail Korkmaz 10 Temmuz’da hayatını kaybetti.
Korkmaz’ın öldürülmesine ilişkin davada biri polis beş tutuklu ve üç tutuksuz polis olmak üzere toplam sekiz sanık yargılandı.
21 Ocak 2015’teki sekizinci duruşmada karar açıklandı.
Mahkeme, tutuklu polis sanık Mevlüt Saldoğan hakkında kasten öldürme suçlamasından değil “kasten yaralayarak ölüme sebebiyet vermekten” 13 yıl hapis cezası verdi, bu cezaya da indirim uygulayarak 10 yıl 10 aya düşürdü.
Tutuksuz polislerden Şaban Gökpınar ve Hüseyin Engin beraat etti.
Tutuksuz polis Yalçın Akbulut'a 10 yıl hapis cezası, İsmail Koyuncu, Ramazan Koyuncu, Muhammet Vatansever’e ayrı ayrı altı yıl sekiz ay hapis cezası, tutuklu sanık Ebubekir Harlar'a üç yıl dört ay hapis cezası verildi. Harlar tahliye edildi.
Yargıtay 1. Ceza Dairesi, 4 Şubat 2016’da yerel mahkemenin kararını usul yönünden bozdu. Kayseri 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yeniden görülen davada mahkeme aynı cezaları verdi. Tekrar Yargıtay’a giden dosyada, Yargıtay 1. Ceza Dairesi 22 Aralık 2016'daki iki sanık hakkındaki cezalar hariç, diğer kararları onadı.
Dava, Yargıtay’ın iki sanık hakkında kararı bozmasının ardından tekrar görüldü, 5 Nisan 2017’de karar verildi. Mahkeme, Yargıtay'ın yaralama suçundan cezalandırılmasını istediği tutuksuz polis Hüseyin Engin'e yedi ay 15 gün ceza verip hükmü erteledi. Tahliye edilen sanık Harlar hakkında altı yıl sekiz ay hapis cezası verdi.
Ahmet Atakan ile ilgili dava bile açılmadı
Hatay, Antakya’da 10 Eylül 2013’teki eylemde hayatını kaybetti.
Atakan’ın ölümünün ardından Hatay Devlet Hastanesi’nde yapılan ön otopsiye giren ve olay yerinde de incelemelerde bulunan Dr. Selim Matkap, ilk açıklamasında Atakan’ın vücudunda kırık olmadığını, kafa travması olduğunu söyledi. Ardından ortaya çıkan videodaki yüksekten düşen kişinin Atakan olduğu iddia edildi.
Jandarma kriminal raporunda olay yeri yakınlarında bulunan gaz kapsülünün üzerinde saç teli örneklerinin tespit edilemediği belirtildi.
Soruşturma halen davaya dönüşmedi, ölüm sebebi belirlenmedi.
Berkin Elvan’ı vuran polise 3,5 yıl sonra dava
İstanbul, Okmeydanı’nda Mahmut Şevket Paşa Mahallesi'nde 16 Haziran 2013’teki polis saldırısında başının arkasından gaz fişeğiyle yaralanan 14 yaşındaki Berkin Elvan hastaneye kalbi durmuş olarak götürüldü. 269 gün sonra, tedavi gördüğü Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 11 Mart 2014'te hayatını kaybetti.
Dosya altı savcı değiştirdi. Soruşturma 7 Aralık 2016’da tamamlandı.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı Memur Suçları Bürosu savcılarından İsa Dalgıç’ın hazırladığı iddianamede, tek sanık olarak gösterilen polis memuru F.D.’nin "olası kastla öldürme" suçundan yargılanması isteniyor.
Polis F.D. ifadesinde, “olay tarihinde Okmeydanı'da görevlendirildiklerini, yolu trafiğe kapatan eylemcilere müdahale ettiklerini, daha sonra ara sokaklara kaçarak yeniden toplanan grupların kendilerine mukavemette bulunduğunu” anlattı.
Olay sırasında ZET silahı (gaz fişeği atan silah) kullanıp kullanmadığını ise hatırlamadığını söyledi.
Alınan ifadeler ve raporlar ışığında tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde Elvan'ın başına gaz fişeği atan şahsın şüpheli polis memuru F.D. olduğunun tespit edildiği aktarılan iddianamede, şüphelinin “olası kastla öldürme” suçundan yargılanması istendi.
İddianamede, olayda hayatını kaybeden Berkin Elvan'ın üzerinde 11 adet “patlayıcı torpil” bulunduğu da ileri sürüldü.
Soruşturma kapsamında ifadesi alınan 42 polis hakkında ise takipsizlik kararı verildi.
Elvan ailesinin avukatı Oya Aslan bianet’e verdiği bilgide, olay yerindeki tek bir polise dava açıldığını, davanın da “kasten öldürmek” değil “olası kastla öldürmek” suçundan açıldığını, bunun da hapis cezasını 20 yıla kadar düşürdüğünü belirtti:
“Müebbet gerektiren kasten öldürme yerine olası kast ile yargılandığında, polis mahkum olsa dahi ceza 20 yıla kadar düşüyor. Oysa sadece kamera görüntüleri bile kasten öldürmeye dava açmak için yeterliydi.”
Davanın ikinci duruşması 6 Temmuz 2017’de. (AS)