Fiziksel Şiddeti Anlatan Kadının Öznesi O
bianet'in görüştüğü Fatma Nevin Vargün, çalışmanın kendileri içinde öğretici olduğunu vurguluyor, bundan sonra da konu üzerine projelerinin olduğunu belirtiyor.
Ekonomik şiddetin farkındalar, fiziksel şiddeti söyleyemiyorlar
Vargün, aralarında daha önce kadına yönelik şiddetle ilgili bire bir çalışmış kimsenin bulunmadığını söylüyor. İlk deneyimleri olan bu çalışmada, gidecekleri evleri tanıdıklardan seçip onların eşleri dostlarını çağırmalarını istemişler.
Projenin sohbet şeklinde gelişmiş konuşmalardan oluştuğunu anlatan Vargün, karşılaştıkları bir sorunu şöyle özetliyor:
"Birbirlerini eskiden tanıyan kadınlar bire bir şiddetten bahsetmedi. Herkesin birbirini tanıdığı bir ortamda söylemek istemediler. Kendi başlarından geçen olayları başkalarının başından geçmiş gibi anlattılar. Olayları kendilerinin yaşadığını söyleyemediler. Buna rağmen hepsi ekonomik şiddetin çok farkındaydı. Bunu dillendirmekten çekinmiyorlardı."
Ev içi şiddete yaşlığında öfkelenenler
Vargün'ün karşılaştığı örnekler içinde en çok etkilendiği üç kadın olmuş. Yetmişli yaşlarında olan birinci kadın gençliğinde kayınpederi, kayınvalidesinden çok şiddet gördüğü, çok hasta bakmak zorunda kaldığı için yaşadığı öfkeyi şimdi eşine "Benim geçmiş günlerimin hesabını kim verecek" diyerek çıkarıyormuş.
İkinci örnek, sokağa kadar taşmış bir ev içi şiddet. Mahalledeki kadınlar bu örnekte müdahale etmekten çekiniyorlarmış. Bu çekincenin nedeni şiddete maruz kalan kadın hakkında çıkan "pavyonda çalışıyor" söylentisiymiş. Vargün mahallelilerin kadının eşinin uyardığını ama kadınla konuşulmadığını kaydediyor.
Üçüncü örnekse köyü yakıldığı için Ankara'ya göç eden ve kağıt toplayıcılıkla geçimini sağlayan Hakkarili bir kadın. Çalışma için gittikleri sırada kağıtların arasında çıkan keskin bir cisim yüzünden kolundan yaralanan kadın hiç Türkçe bilmediği için ancak evinin etrafında çalışabiliyormuş. Onun dışında Ankara'nın diğer semtlerine inemeyen kadın, eşinin şiddetine karşı kendini koruyabiliyormuş.
Vargün karşılaştıkları ailelerin kızlarını okuttuklarını anlatıyor.
Şiddete yönelik farkındalık hedefleniyordu
Proje, şiddete uğrayarak travmaya maruz kalmış kadınlarla kooperatif merkezinde ya da mahallelerde 15 gönüllü kadının 100 kadınla yüz yüze görüşülerek kadına yönelik şiddet konusunda farkındalık toplantılarının yapılmasını hedefleniyordu.
Projeyi destekleyici faaliyetler çerçevesinde, Ankara Üniversitesi'nden Dr. Fevziye Sayılan' ın "Toplumsal Cinsiyet", Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Yıldız Ecevit'in Türkiye'de Kadın Örgütlülüğü, Nerden? Nereye?", İstanbul Barosu avukatlarından Hülya Gülbahar'dan "Türk Hukuk Sistemi İçinde Kadın" başlıklı seminerleri gerçekleştirildi. (AÖ/TK)