Eskişehir’de Termik Santrale Harcanacak Parayla 257 Okul Yapılabilir
Eskişehir’in verimli tarım arazilerine yapılmak istenen Alpu Kömürlü Termik Santrali’nin üç kez ertelenen ihalesinin 15 Ağustos’ta gerçekleşmesi planlanıyor.
Kamu şirketi olan Elektrik Üretim AŞ. (EÜAŞ) ihaleyi kazanarak santrali yapacak şirkete bir yıllık alım garantisi bedeli verecek.
Greenpeace Akdeniz’in “Kömürü Es Geç” kampanyası kapsamında hazırladığı “Eskişehir’de termik santral neye mal olacak?” raporuna göre, EÜAŞ’nin vereceği alım bedeli ile kömürlü termik santral yerine 257 okul ya da 11 hastane yapılabilir.
Eskişehir’in vergi gelirinin yüzde 79’u
Greenpeace raporunda Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin hazırladığı finans modelleme çalışmasının sonuçlarına yer verdi.
Buna göre, Eskişehir Alpu Termik Santrali’ni yapacak şirkete verilecek bir yıllık alım garantisi bedeli 1 milyar 987 milyon 12 bin 653 lira. Bu tutar, Eskişehir ilinin toplam vergi gelirinin yüzde 79’una tekabül ediyor.
4 kişilik 1 milyon ailenin bir aylık maaşı
Rapora göre kamusal kaynaklardan karşılanacak olan EÜAŞ’nin bir yıllık alım garantisi bedeli ile şunlar yapılabilir:
* Açlık sınırındaki tek maaşlı 4 kişilik 1 milyon 143 bin 275 ailenin bir aylık maaşı sağlanabilir.
* Mevcut net asgari ücret 1603,12 liradan 1845,22 TL’ye yükseltilebilir.
* 103 bin 289 asgari ücretli çalışanın bir yıllık ücreti karşılanabilir.
* Atama bekleyen 430 bin öğretmenin 43 binin 1 yıllık maaşı karşılanabilir. Santrala sağlanması beklenen 15 yıllık alım garantisi süresince tüm öğretmenler 10 yıl içerisinde atanabilir.
* 11 adet 700 yataklı hastane veya 257 adet temel eğitim okulu yapılabilir.
* 98 adet ibadethane (1500 kişi kapasiteli) yapılabilir.
* 14 adet opera binası yapılabilir.
* Yılda 563,69 megawatt kurulu güce sahip güneş enerjisi santrali kurulabilir. Santrale sağlanacak 15 yıllık toplam alım garantisi ile Türkiye'nin mevcut güneş kurulu gücü 2,15 kat artırılabilir.
* TÜBİTAK, bilim insanlarına verdiği desteği 24,44 kat artırabilir.
3200 erken ölüm
Rapora göre, Alpu Termik Santrali ihalesinin dolar kuru üzerinden yapılması halinde, beklenen garanti süresi olan 15 yıl boyunca, EÜAŞ’nin kur dalgalanmalarından doğabilecek zararı kötümser senaryoya göre, 4 milyar 786 milyon 526 bin 356 lira; iyimser senaryoya göre ise 505 milyon 54 milyar 621 lira olabilir.
Yine Greenpeace Akdeniz’in hazırladığı hava modellemesi raporuna göre ise söz konusu santralin yaratacağı hava kirliliği 3200 erken ölüme neden olacak.
Avukat Bayram: Kamu kaynakları yaşam için harcansın
Greenpeace Akdeniz Projeler Hukuk Danışmanı Avukat Deniz Bayram, şöyle konuştu:
“Kamu kaynaklarının, kamu yararı için harcanması gerekir. Eskişehir’de yapılmak istenen termik santral, hava kirliliği kaynaklı hastalık ve erken ölümler ile tarım arazilerinin yok edilmesine neden olacak.
“Hazırladığımız bu raporda, santrale harcanacak vergilerimizle oluşan kamu kaynaklarıyla, eğitim, sağlık gibi alanlarda hayatımızda ne gibi iyileştirmeler yapılabileceğini ortaya koyduk. Amacımız, kömürlü termik santral projelerini yürüten kamu şirketi EÜAŞ’ye bir çağrıda bulunmak: Kamu kaynakları ölüm değil yaşam için harcansın.”
Santralden kaynaklanan emisyonlar• Alpu ve çevresindeki bölgelerde havada bulunan zehirli partikül ve NO2 miktarını artırarak yetişkinlerde inme, akciğer kanseri, kalp ve solunum hastalıkları ile çocuklarda solunum yolu enfeksiyonları gibi sağlık sorunlarının riskini artıracak. • Mahsullere ve toprağa zarar verebilecek asit yağmurlarına neden olacak. • Arsenik, nikel, krom, kurşun ve cıva gibi zehirli ağır metal serpintisine yol açacak. |
Eskişehir Alpu Ovası Koruma Statüsünde21 Ocak 2017 tarihli Resmi Gazete'de Bakanlar Kurulu tarafından, Türkiye'de tarımsal üretim verimi yüksek olan bazı ovalar koruma altına alındı. Eskişehir Alpu Ovası da Büyük Ova Koruma Statüsü altına alınan ovalar arasında. Bakanlar Kurulu Kararı'na göre, "tarımsal üretim potansiyeli yüksek, erozyon, kirlenme, amaç dışı veya yanlış kullanımlar gibi çeşitli nedenlerle toprak kaybı ve arazi bozulmalarının hızlı geliştiği ovalar büyük ova koruma alanı olarak belirlenmiştir." |
Ne olmuştu?
Eskişehir Tepebaşı ilçesi sınırlarında Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından “Alpu Termik Santrali ve Bu Santrale Kömür Sağlayacak Olan Rezerv Alanındaki Yeraltı Maden İşletmesi ile Kül Düzenli Depolama Tesisi” projesi yapılmak isteniyor.
* Alpu Ovası
Toprak Koruma Kurulu, termik santralin kurulmak istendiği araziyi, Ocak 2018’de “tarım alanı” statüsünden çıkardı. Projenin “ÇED Olumlu” kararı 6 Mart 2018’de verildi.
* mulksuzlestirme.org'da yayınlanan Türkiye'deki termik santraller ağı.
Projenin ihalesi 26 Ocak’ta yapılacaktı ancak önce 7 Mart’a ardından 26 Nisan’a son olarak da 15 Ağustos’a uzatılarak toplamda üç kez ertelenmiş oldu. Yeşil Barış Hukuk Derneği ve Eskişehirliler, planlanan kömürlü termik santralin “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu” kararının iptal edilmesi için dava açmıştı. (TP)