Engellilerin Kazanılmış Hakları Geri Alınıyor
"Engellilerle ilgili olarak öngörülen düzenlemelerden büyük kaygı duyuyoruz. Milyonlarca insanı sakat statüsünden çıkarmayı amaçlayan tasarıyı kınamak için e-posta kampanyası düzenliyoruz" dedi. Engelliler tasarıdaki ilgili maddelerin düzeltilmesini istiyor.
Girişim, 3 bin 736 üyesiyle, sitelerindeki "Tepkisiz kalırsanız sonuçlarına katlanırsınız" başlıklı kampanyayla bütün engellileri ortak tavır almaya davet ediyor.
"Tasarı Anayasa'ya ve yasalara aykırı"
Engelliler.biz "Sakat statüsüne dahil edilmek için sakatlığın ne zaman olduğuna bakılmamalıdır; bir kişi sakatsa sakattır, değilse değildir. Ayrıca bu mantık, sakatları sadece sakat statüsünde açılan kadrolara mahkum ediyor" diyor.
"Sakat olan kişilerin sadece sakat statüsünde açılan kadrolara başvurmasını şart koşmak, Anayasa'ya ve Engelliler Kanunu'na aykırı."
Engelliler Kanunu'nun 4. maddesi şöyle diyor:
"Devlet, insan onur ve haysiyetinin dokunulmazlığı temelinde, engellilerin ve engelliliğin her tür istismarına karşı sosyal politikalar geliştirir. Özürlüler aleyhine ayrımcılık yapılamaz; ayrımcılıkla mücadele özürlülere yönelik politikaların temel esasıdır."
Girişim, tasarının "özürlüler aleyhine ayrımcılığı düzenleyen Türk Ceza Kanunu'nun 122. maddesinin 1/c bendine göre de suç" olduğunu söylüyor.
Engellilerin emeklilik koşullarını zorlaştıran maddeler:
Engelliler.biz'in açıklamasına göre, tasarının getirdiği olumsuz değişiklikler şöyle:
* Eskiden ve halen, sakat statüsüne dahil olmak için yüzde 40 çalışma gücü kaybı oranı yeterliydi. Yeni taslakta 38. madde yasalaşırsa, bu alt sınır yüzde 45'e çıkarılacak.
* Eskiden ve halen, 15 yıl sigortalılık ve 3 bin 600 gün primle emekliliğe hak kazanılabiliyordu. Artık, çalışma gücü kaybı yüzde 45-50 olanların 20 yıl (4 bin 720 gün ), yüzde 50-60 olanların 18 yıl (4 bin 360 gün), yüzde 60-65 olanların 16 yıl (4 bin gün) prim yatırması gerekiyor.
* Eskiden ve halen, malulen emeklilik için 5 yıl (bin 800 gün) prim yeterliyken, bu oranlar madde 33 ile yüzde 100 artırılarak, 10 yıl (3 bin 600 gün) prime çıkarılıyor.
* Eskiden ve halen uygulanan kanuna göre, ilk sigortalı olunduğunda malul olmayı gerektirecek derecede sakatlık, iş gücü kaybı yoksa fakat ilerleyen yıllarda sakatlık, iş gücü kaybı oluşursa, 1800 gün prim veya 5 yıl sigortalılık oluştuğunda, malulen emekli olunuyordu. Tasarlanan 31. maddeye göre malulen emeklilik ortadan kalkıyor.
* Eskiden ve halen, kamuda, "Göreve girişlerinde, Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak alınmış ve raporda sakatlık oranı en az yüzde 40 olanlardan" diyerek, işe girişte "sakat statüsünde başlamak" değil de "sakat olmak" ve bunu belgelemek yeterliyken, yeni düzenlemeyle bu, tasarının yasalaştığı tarihten önce işe girenler için iptal ediliyor. Bu tasarının yasalaştığı tarihten önce işe girenlerin, eski yasaya göre 15 yılda emeklilik hakkından yararlanabilmeleri için sakat statüsünde işe başlamış olmaları şart koşuluyor. Yani 5. tasarı maddesi yasalaştığı tarihten önce, normal statüde işe başlayanlar, ilerleyen yıllarda -15 yılda- emeklilik hakkından yararlanamayacaklar. (EZÖ/TK)