Einstein'in görelilik notları rekor fiyata satıldı

Bilim insan ıAlbert Einstein'ın görelilik teorisini formüle etmeye çalışırken yaptığı hesaplamaları içeren bir el yazması müzayedede 11 milyon Euro'ya (9.7 milyon £, 13 milyon $) satıldı.

Christie'nin Paris'teki müzayede evindeki satış, imzalı bilimsel belge rekorunu kırdı.

Teorik fizikçinin büyük bilimsel atılımı üzerindeki çalışmalarını gösteren sadece iki makaleden biri. 1915'te yayınlanan teori, insanlığın uzay, zaman ve yerçekimi anlayışını değiştirdi.

Hesaplamaların el yazması, 1913 ve 1914 yılları arasında Einstein ve belgeyi elinde tutan İsviçreli meslektaşı Michele Besso tarafından kaleme alındı.

Christie'nin müzayede evi, Besso'yu müsveddeyi saklama konusundaki ileri görüşlülüğü için övdü.

"Notun kalması olağanüstü"

Müzayede evinden bir uzman olan Vincent Belloy, "Einstein çok az not tutan biri, bu yüzden el yazmasının hayatta kalması ve bize ulaşması bile onu şimdiden olağanüstü kılıyor" dedi.

Kağıtlar kara kalemle hesaplamalar içeriyor ve Bay Belloy'a göre teoriyi formüle etme yolculuğunda bir takım hatalar gösteriyor.

Christie's, satışın "dünyanın her yerinden belgenin önemini kabul eden koleksiyoncuları cezbettiğini" söyledi.

Ancak 54 sayfalık kağıdın alıcısı açıklanmadı.

Einstein'ın görelilik teorisi, evrenin doğuşuna, gezegen yörüngelerine ve kara deliklere ışık tuttu.

Görelilik teorisi hakkında 

• Albert Einstein'ın çalışmaları sonucu ortaya atılmış iki teoriyi kapsıyor: Özel görelilik (madde & enerji ilişkisi) ve genel görelilik (uzay & zaman ilişkisi).
• Özel görelilik, yer çekiminin yokluğundaki tüm fiziksel fenomenler için geçerli.
• Genel görelilik, yer çekimi yasasını ve bu yasanın diğer doğa kuvvetleri ile ilişkisini açıklar. Astronomi de dahil olmak üzere kozmolojik ve astrofiziksel alem için geçerli. 
• 20. yüzyılda, bu teorinin Einstein tarafından ortaya atılmasıyla beraber teorik fizik ve astronomi dünyası çalkalandı; zamanla Isaac Newton tarafından yaratılan, 200 yıllık mekanik teorisinin yerini aldı.
• Özellikle uzay ve zaman kavramlarına farklı bakış açısıyla bakılması gerektiği gösterdi ve bu ikisinin harmanlanması olan uzayzamanı, eşzamanlılığın göreliliğini, kinematik ve yer çekimsel zaman genişlemesini ve uzunluk daralmasını içeren birçok kavramı tanıttı.
• Fizik alanında görelilik, nükleer çağın bir habercisi olan temel parçacık biliminin ve temel etkileşimlerini geliştirdi. Görelilikle birlikte, nötron yıldızları, kara delikler ve yer çekimi dalgaları gibi olağanüstü görülen astronomik olaylar önceden öngörüldü.
• Teori, bugün kuantum bilimi geliştikçe üzerine eklenenlerle geliştiriliyor. 

(PT)