Dr. Mustafa Bayram Mısır Gizli Oy İhlalini Yorumladı
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı'na sunulan anayasa değişikliği teklifinin maddelerinin görüşülmesine geçilmesi için yapılan oylamada AKP’li vekillerin açık oy kullanması tepkilere neden oldu.
Konu hakkında bianet’e görüş veren hukukçu Dr. Mustafa Bayram Mısır, vekillerin anayasa oylamasında açık oy kullanmalarının anayasaya aykırı olduğunu belirtti.
Dün gece yapılan oylamada AKP’li çoğu milletvekilinin kabinlere girerek gizli oy kullanmadığı gibi kullanacağı oyu salona göstermesi de dikkat çekmişti.
Sağlık Bakanı Recep Akdağ da oyunu açıkta kullananlardandı. Akdağ, kendisine yönelik itirazlar karşısında "sana ne" diyerek muhalefet vekillerinin üzerine yürüdü.
“Beşte üçün gizli oyu şart”
Mevcut Anayasa’nın 175. maddesinin ilk cümlesinde değişiklik teklifinin kabulünün, Meclisin üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun gizli oyuyla mümkün olduğunu belirten Dr. Mustafa Bayram Mısır, şunları söyledi:
“TBMM kendi çalışma düzenini kendisi belirliyor ve bunu İç Tüzük ile yapıyor. İç Tüzüğün ilgili 94. maddesine göre de Anayasa değişiklik tekliflerinin birinci ve ikinci görüşmelerinde, maddelerin kabulü ile ikinci görüşmenin sonunda tümünün kabulü üye tamsayısının beşte üç çoğunluğunun gizli oyu ile mümkündür.”
“AYM’nin şekle aykırılık sayacağını düşünüyorum”
Dr. Mısır, yapılan oylamanın değişiklik teklifinin bütünüyle ilgili olduğunu hatırlatarak sözlerine şöyle devam etti:
“Anayasa Mahkemesi’nin yapacağı denetimde, ki biliyorsunuz AYM teklifin Anayasa’da ve İç Tüzük’te belirtilen şekilde yapılıp yapılmadığını sadece şeklen denetleyebiliyor, hazırlık işlemi sayılabilecek gündem sırasına alma yönündeki oylamaların dahi gizli oyla yapılması gerekirken bu oylamanın gizli oyla yapılmadığını tespit ederse bunu şekle aykırılık sayacağını düşünüyorum.
“Çünkü gizli oylama tartışılmayacak kadar açık bir düzenleme. Göstere göstere oy kullanma da gizli oy ilkesinin ihlalidir.
“İhlali tutanağa geçirtmeleri lazım”
“Tespit ederse dememin sebebi ise şu, Oturum Başkanı ‘Hayır, gizli oy ilkesi ihlal edilmedi’ diyor.
“Burada TBMM üyelerinin var ise ihlali açık, tartışılamaz ve aksi iddia edilemez şekilde tutanağa geçirtmeleri lazım ki, AYM bunu denetleyebilsin.
“Tutanağın görüntülü olabilmesi önünde bir engel yok”
“Bu nasıl olur? İç Tüzük’te oturumların görüntülü kaydı ve tutanağın görüntülü olabilmesi önünde bir engel yok benim bildiğim kadarıyla.
“Bence, AYM denetimine esas olmak üzere görüntülü tutanak düzenlenmesini talep edebilirler.
“Bu önergeleri kabul edilmez ise kendilerinin görüntülü tutanağa esas olmak üzere tüm anayasa görüşmeleri sırasındaki tüm TBMM iş ve işlemlerini görüntülü olarak tutanak yerine geçmek üzere kayda alacaklarını ve bunu AYM’ye sunacaklarına dair bir önerge verip, bu önerge sonrasında tüm görüşmeleri ve oy kullanma işlemlerini alternatif tutanak şeklinde eksiksiz kayda alabilirler. Bunun önünde bir Anayasa ve İç Tüzük engeli görmüyorum ben.” (EKN)