Dokuma Kısmen Tabiat Varlığı Oldu
Kurul, Kepez Belediyesi'nce yıkılmak istenen fabrika binası ve kreşin de "tasarım verisi" olarak değerlendirilmesini istedi. Karara göre, 200 dönümlük fabrika yerleşkesindeki ağaçların tamamı korunacak.
"Fabrika, sadece çalışma alanı değil"
Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu başkanlığında 16 Aralık 2005 tarihinde toplanarak Dokuma Fabrikası'nda inceleme yapan Koruma Kurulu, Türkiye'deki benzer fabrika tesisleri için emsal teşkil edecek çok önemli bir karar verdi.
Kepez Belediyesi'ne ve ilgili meslek odalarına gönderilen karar yazısında, Dokuma Fabrikası yerleşkesinin sadece bir çalışma alanı olmadığına dikkat çekilerek, alanda bulunan lojman, kreş ve yemekhane gibi yapıların Türkiye'de yaşanan bir sürecin sosyal, kültürel, ekonomik ve teknolojik açıdan fiziksel verilerini taşıdığı ifade edildi.
Fabrika ve kreş, "Tasarım Verisi" olacak
Koruma Kurulu, Dokuma Fabrikası yerleşkesindeki ağaçların da, kent dokusunu tanımlayan ve kent imajına etkisi olan ağaç grubuna girdiği için tamamının korunmasını kararlaştırdı.
Korunacak binaların ve peyzaj dokusunun Dokuma Fabrikası ve çevresinin, kentin yeni geliştirilen alt merkez alanı olarak planlama kararı doğrultusunda onarılarak fonksiyonlandırılmasını olumlu bulan Koruma Kurulu, fabrika binası ve kreşin de "tasarım verisi" değerlendirilmesini istedi.
Kurul, Dokuma Fabrikası üretim binasının ise kent belleğinde yerinin imgelenmesinin tasarım yaklaşımının temel verisi olarak görüldüğüne, bu hususun açık alan olarak düzenlenmesinde göz önünde bulundurulması gerektiğine karar verdi. Bu karara göre, 1960'lı yıllarda çalışanların sosyal hayat düzenlemesinin göstergesi olan kreş yapısı için de aynı tasarım yaklaşımı geçerli olacak.
Uygulama, kurul denetiminde olacak
Kurul Kararı, Kepez Belediyesi'nin Dokuma Fabrikası alanındaki binaların yerine kent parkı ve ticaret merkezi yapmak üzere 49 yıllığına Hollanda merkezli MDC Turkmall firmasına yap-işlet-devret modeliyle satış işlemini de etkileyecek.
Kepez Belediyesi'nin karar doğrultusunda yeni bir uygulama planı hazırlayarak Koruma Kurulu'nun onayına sunması gerekiyor.
Koruma Kurulu'na başvuruya imza koyan sivil toplum kuruluşlarından Çevre ve Kültürel Değerleri Koruma Vakfı (ÇEKÜL) Batı Akdeniz Temsilcisi Recep Esengil, kararı çok olumlu bir gelişme olarak niteledi.
Dokuma Fabrikası'nın sahibi olan Kepez Belediyesi'nin, bu karardan sonra bölgede tek başına bir plan yapamayacağını belirten Recep Esengil, hazırlanacak planın akademik bir değerlendirmeden ve Kurul'un onayından geçeceğini söyledi.
Uzman odalar, "Dokuma Yıkılsın" demişti
Sümer Holding tarafından, verimsiz olduğu gerekçesiyle kapatılarak, Kepez Belediyesi'ne devredilen Dokuma Fabrikası'nın binaları yıkılarak ticaret merkezi ve kent parkı düzenlemesi yapılmak istenmişti.
Bu gelişme üzerine, bir grup STK, Dokuma Fabrikası binalarının korunarak yeni fonksiyonlarla kullanılmasını öneren ve bianet'te de yayınlanan "Dokuma Kentsel Sit Olmalı" başlıklı yazıyı kaynak göstererek, 7 Eylül 2005 tarihinde Kurul'a başvurmuştu.
Bu başvuruya katılmayan Antalya Mimarlar Odası, Antalya Şehir Plancıları Odası ve İnşaat Mühendisleri Odası, Dokuma Fabrikası'ndaki binaların "beton ömrünü" tamamladığı, tarihi, kültürel ve mimari bir değeri olmadığı gerekçesiyle yıkılmasında sakınca olmadığı görüşünü savunmuşlardı.
Bu görüşü paylaşan Antalya Mali Müşavirler ve Muhasebeciler Odası da, Dokuma Fabrikası'nın binaların yıkım ve dokuma tezgahlarının hurda bedelini tespit komisyonuna temsilci göndermişti.
Uzman odaların bu görüşüne karşın, Antalya Koruma Kurulu, STK'ların Dokuma Fabrikası'nın ulusal ve uluslararası koruma mevzuatı açısından incelenmesi talebini 26 Ekim tarihinde görüşerek, fabrikayı yerinde inceleme kararı almıştı.
Dokuma Fabrikası'nın Kepez Belediyesi'nce Hollanda firması TurkMall'a satış işleminin Kamu İhale Kanunu'na aykırı yapıldığı ve kamunun zarar uğratıldığı gerekçesiyle iptali için Antalya Barosu ve siyasi partilerin Antalya İdare Mahkemesi'nde açtığı davalar ise devam ediyor. (HÜ/KÖ)