Dışişleri Bakanları Toplandı, 13. İslam Zirvesi 14 Nisan Günü

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İstanbul Kongre Merkezi'nde, İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 13. İslam Zirvesi öncesinde, İstanbul'da Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı'nda üye ülkelerin temsilcileriyle bir araya geldi.

10 Nisan günü başlayan zirve kapsamında da 10-11 Nisan'da Kıdemli Memurlar toplantıları yapılmıştı. Bugün başlayan Dışişleri Bakanları Konseyi toplantıları yarın tamamlanacak.

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 13. İslam Zirvesi’nin ana toplantısı ise 14-15 Nisan'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde gerçekleştirilecek.

Çavuşoğlu bugün yapılan konsey toplantısında bu yılki İslam Zirvesi temasını "Adalet ve Barış için Birlik ve Dayanışma" olarak belirlediklerini söyledi.

Çavuşoğlu, zirve sonunda yayımlanacak nihai bildirinin barış, güvenlik, istikrar ve refahı etkileyen sorunlara yönelik ortak tutumu, küresel meseleler karşısındaki duruşu yansıtacağını belirtti.

Konuşmasında son yıllarda İslam dünyasındaki bölünme ve çatışmalara değinen Çavuşoğlu "Kardeş kavgaları büyük acılara yol açıyor. Mezhepçilik ümmetimizi bölüyor” dedi.

Filistin sorunu

Filistin sorununa değinen Çavuşoğlu “Filistinlilerin kendi devletlerinden mahrum bırakılmalarının hiçbir haklı gerekçesi olmaz” dedi ve kalıcı barış için tek yol, “1967 sınırları dahilinde başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız ve egemen bir Filistin'dir" dedi.

Karabağ sorunu

Çavuşoğlu, ayrıca Ermenistan ile Azerbaycan arasında çatışmalara da değinen Çavuşoğlu, Ermenistan'ın Karabağ’ı işgali ettiğini bu işgal devam ettikçe çatışma riskinin süreceğini ifade etti.

"Bu bağlamda Yukarı Karabağ konusunda bir temas grubu oluşturulması son derece önemli bir adım olacaktır. Kıdemli Memurlar Toplantısı'nda bu temas grubunun oluşturulması kararı alınmıştır. Bu temas grubuna katılmak isteyen ülkelere özellikle burada çağrıda bulunmak istiyoruz, isimlerini yazdırabilirler".

İslam İşbirliği Teşkilatı hakkında

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 25 Eylül 1969 tarihinde kuruldu. Bugün 57 üyesi olana İİT’nin merkezi Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde. Türkiye İİT’ye kuruluşundan beri üye.

Teşkilatın en yetkili organı olan İslam Zirvesi, genel politikaları belirlemek ve zirve başkanını seçmek üzere üç yılda bir toplanıyor.

İslam Zirvesi'ne Fas üç , Senegal iki kez ev sahipliği yaparken, zirve Suudi Arabistan, Pakistan, Katar, Kuveyt, İran, Malezya ve Mısır’da da birer defa düzenlendi. Dönem başkanlığı zirve sonrası Mısır'dan türkiye'ye geçecek.

Örgütün amacı

İslam Dünyasının hak ve çıkarlarını korumak, üye devletler arasında işbirliği ve dayanışmayı güçlendirmek.

Üyeler

Üye Ülkeler: Afganistan, Arnavutluk, Azerbaycan, Bahreyn, Bangladeş, Benin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Brunei, Burkina-Faso, Cezayir, Cibuti, Çad, Endonezya, Fas, Fildişi Sahili, Filistin, Gabon, Gambiya, Gine, Gine Bissau, Guyana, Irak, İran, Kamerun, Katar, Kazakistan, Kırgızistan, Kornorlar, Kuveyt, Libya, Lübnan, Maldivler, Malezya, Mali, Mısır, Moritanya, Mozambik, Nijer, Nijerya, Özbekistan, Pakistan, Senegal, Sierra Leone, Somali, Sudan, Surinam, Suudi Arabistan, Tacikistan, Togo, Tunus, Türkiye, Türkmenistan, Uganda, Umman, Ürdün, Yemen, Suriye (Üyeliği 14-15 Ağustos tarihlerinde düzenlenen IV. Olağanüstü İTT Zirvesi’nde askıya alınmıştır.)

Gözlemci ülkeler: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (Kıbrıs Türk Devleti adıyla), Bosna-Hersek, Orta Afrika Cumhuriyeti, Rusya, Tayland.

Tarihçe

İslam Konferansı Örgütü, 21 Ağustos 1969 tarihinde İsrail'in işgali altında bulunan Kudüs'teki, Al-Aksa Mescidi'nin yakılmasının İslam dünyasında uyandırdığı tepki üzerine, 22–25 Eylül 1969 tarihlerinde Rabat’ta ilk kez düzenlenen İslam Zirve Konferansında alınan bir kararla kuruldu.

Örgütün ismi 2011 Haziran ayında Astana’da düzenlenen 38. Dışişleri Bakanları Konseyi’nde İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) olarak değiştirildi.

1970 Mart ayında Cidde’de gerçekleştirilen Birinci İslam Dışişleri Bakanları Konferansında Genel Sekreterliğin oluşturulmasına ve Sekretaryanın, Kudüs’ün kurtarılmasına kadar, Cidde'de faaliyet göstermesine karar verildi, ayrıca bir Genel Sekreter atandı.

Zirve toplantıları

Teşkilatın en üst düzeyde karar alma organı olan Zirve toplantıları her üç yılda bir, Devlet ve Hükümet Başkanları seviyesinde düzenleniyor.

Üye ülkeler zirve toplantılarına coğrafi gruplar (Arap, Asya ve Afrika) esasında dönüşümlü olarak evsahipliği yapıyor. Bu kural diğer İİT toplantıları için de geçerli.

Kuruluşundan bugüne kadar çeşitli üye ülkelerin evsahipliğinde 12 Zirve, 4 Olağanüstü Zirve toplantısı düzenlendi. Son Olağanüstü (IV.) Zirve 14-15 Ağustos 2012 tarihlerinde Mekke’de, (XII.)Zirve toplantısı, 6-7 Şubat 2013 tarihlerinde Kahire’de gerçekleştirildi.

Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu

1 Ocak 2005 tarihinde İİT Genel Sekreteri olan Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu, bu görevi üstlenen ilk Türkiye vatandaşı. Prof. İhsanoğlu’nun görev süresi, 18-20 Haziran 2008 tarihlerinde Kampala/Uganda’da düzenlenen 35. Dışişleri Bakanları Konseyi tarafından 1 Ocak 2009’dan itibaren 5 yıllığına ikinci bir dönem için uzatılmıştı. Görev süresi Ocak 2014’te sona erdi. Yerine Suudi Arabistanlı eski Bakan Dr. İyad Medeni tayin edildi. (HK)