"Ders Kitapları İnsan Hakları İhlalleriyle Dolu"

Tarih Vakfı, Türkiye İnsan Hakları Vakfı'yla (TİHV) birlikte yürüttüğü Ders Kitaplarında İnsan Hakları raporunun ikincisini bugün düzenlenen bir toplantıyla basına tanıttı.

İstanbul Beyoğlu'ndaki Karşı Sanat'ta yapılan toplantıda konuşan Tarih Vakfı'ndan Dr. Gürel Tüzün "İnsan hakları ihlalleri ders kitaplarında başlıyor" dedi ve ekledi:

"Elde edilen sonuçlar, ilk ve orta öğretim okullarında okutulan ders kitaplarının içerik bakımından sorunlu olduğunu gözler önüne seriyor."

İncelenen kitapların yüzde 8'inde ihlal yok

Ağustos 2007'de çalışmalarına başlanan araştırma son yıllarda müfredatta yapılan değişikliklere göre yenilenmiş 139 ilk ve orta öğretim ders kitabının insan hakları ilkeleri açısından incelenmesi sonucunda ortaya çıktı.

İncelenen kitapların sadece 11'inde ihlale rastlamadıklarını, oranın yüzde sekiz olduğunu belirten Tüzün, ders kitaplarının

• eleştirel bir bakışın geliştirilmesi,
• temel insan haklarındaki yanlışlar, kasti sapmalar ve görmezden gelmeler,
• evrensel/yerel, biz/ötekiler ayrıştırmaları ve barışçıl değerler,
• demokrasi bilinci ve laiklik,
• cinsiyet ayrımcılığı ve kadına biçilen toplumsal roller açısından sorunlu olduğunu söyledi.

En sorunlu ders kitabı Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi

Tüzün'ün ders kitaplarında özcü görüşlerin yoğun biçimde yer aldığını ve bilginin Atatürk ya da Allah gibi "yüksek bir otoriteye" gönderme yapılarak doğrulandığına sıkça rastladıklarını ifade ettiği araştırmaya göre 2008'de en fazla ihlal Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ders kitaplarında saptandı.

"Bu dersin din çalışmaları disiplini çerçeveli bir müfredat programına göre değil, ilahiyat disiplini esas alınarak ve bu çerçevede Sünni İslam inanışın belletilmesine dayanarak hazırlanmaya devam ediliyor."

Ders kitaplarında sadece 'biz'e ait olduğu iddia edilen 'milli değerlerin' açık ya da üstü örtülü şekilde 'öteki' toplum ve kültürler aleyhine yüceltildiğini ve ötekilerin aşağılanması, düşmanlaştırılması ya da görmezden gelinmesinin Tarih ve Sosyal Bilgiler kitaplarında sürdüğünü belirten Tüzün "2008 bulguları radikal bir değişimin olmadığını gösteriyor" dedi.

"Bir bebekten katil yaratılmasın diye..."

Tüzün'ün ardından konuşan Proje Koordinatörü Gamze Rezan Sarışen, "Ders Kitapları İnceleme Komisyonu'nun özcü önermeler içeren, normatif önermeleri pozitif önermeler olarak sunan ders kitaplarını onaylamaması gerektiğini" söyledi.

"Eğitimin içeriğinin, Türkiye'nin imzaladığı uluslararası anlaşmalara paralel biçimde yeniden düzenlensin. Milli Güvenlik dersi kaldırılsın, müfredat sivilleştirilsin, Türkler ve başka kimlikler de yekpare özneler olarak anılmasın, barış eğitimine ağırlık verilsin."

Edebi metinlerde Kürt, Ermeni ,Yahudi ve diğer Türk olmayan yazarlara yer verilmediğini, herkesin heteroseksüel sayıldığını sözlerine ekleyen Tüzün, "Bir bebekten katil yaratan karanlığı sorgulamadan hiçbir şey yapılamaz" diyen Rakel Dink'e atıfta bulunarak öğretmen, öğrenci ve velilerin ihlalleri bildirebilecekleri bir hat kurmayı planladıklarını" söyledi.(BÇ)