Demirtaş’ın AİHM kararı için AYM'ye başvuru

Haberin Kürtçesi / İngilizcesi için tıklayın

Hakların Demokratik Partisi (HDP) eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirataş'ın 2005'teki Roj TV'de yaptığı bir konuşmadan dolayı cezalandırılmasını "hak ihlali" olarak değerlendiren AİHM kararı sonrasında avukatların yerel mahkemeye yaptığı başvurunun kabul edilmemesi üzerine, avukatlar dosyayı AYM'ye taşıdı.

Süreç şöyle gelişti:

*Özel yetkili Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2010’da açıkladığı kararında, Demirtaş’a “örgüt propagandası yapmak” iddiasıyla 10 ay hapis cezası verdi,  “hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına” karar verdi.

*Yerel mahkemenin kararı Yargıtay’da onanması üzerine Demirtaş, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) yer alan düşünce ve ifade özgürlüğü ile ilgili maddelerini ihlal ettiği gerekçesiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurdu.

*9 Temmuz 2019’da Demirtaş’ın, AİHS’nin 10. Maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğü hakkının ihlal edildiğine karar veren AİHM, Türkiye’yi 2 bin 500 Euro manevi tazminat ile 1000 Euro mahkeme masrafı ödemeye mahkûm etti.

*AİHM’in ihlal kararının ardından Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi’ne başvuran Demirtaş’ın avukatı Mesut Beştaş,  AİHM’in kararında belirtilen ihlal sonuçlarının ortadan kaldırılması için yargılamanın yenilenerek, beraat kararı verilmesini talep etti.

AİHM’den başvuruya olumsuz yanıt

Gazete Duvar’daki habere göre, Demirtaş’ın başvurusunu 28 Ocak 2020’de inceleyerek karara bağlayan mahkeme, hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararının kesinleşen hüküm niteliğinde olmadığı gerekçesiyle, Demirtaş’ın yeniden yargılanma talebini reddetti.

Avukatı AYM’ye başvurdu

Demirtaş’ın avukatı Mesut Beştaş, kararın kaldırılması için bir üst mahkeme olan Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi’ne yaptığı itirazın da reddedilmesi üzerine, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu.

Başvuruda, AİHM’in ihlal kararı gereğince Demirtaş hakkında yeniden yargılama kararı verilmesi yasal bir zorunluluk olması gerekirken, yerel mahkemenin başvuru dilekçesi ve AİHM kararını incelemeden bu talebi keyfi ve hukuka aykırı bir şekilde reddettiği vurgulandı.

Demirtaş’ın avukatı Beştaş, ayrıca Türkiye’nin AİHM’in ihlal kararını uygulamadığı gerekçesiyle, AİHM kararlarının uygulamasıyla görevli olan Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesine başvurdu.

 “AİHM kararı Demiraş’ın haklarının ihlal edildiğini söylüyor”

Kararı değerlendiren avukat Beştaş, yargının ciddi anlamda dağılma sürecine girdiğini belirterek, şöyle dedi:

“Bu davada görüldüğü gibi, mahkemelerin ne şekilde karar vereceği öngörülemez bir noktaya gelmiştir. Bu öngörülemezlik, mahkemelerin yasanın ve hukukun gerektiği gibi uygulamamasından kaynaklanıyor. AİHM, Selahattin Bey hakkındaki yargılamanın düşünce özgürlüğüne açık bir müdahale olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.

“Buna rağmen AİHM’in kararına uymak zorunda olan yerel mahkeme, yetkilerini aşarak yeniden yargılama ve beraat kararı vermesi gerekirken, bu talebimizi reddetti. Türk yargı mercilerinin yetki ve görev sınırlarının nelerden ibaret olduğunun birileri tarafından hatırlatılması gerektiğine inanıyorum.

“Yaşanan hukuksuzluklara ve haksızlıklara karşı koyma ve önüne geçme görevinin yargı mercilerine bırakılmasının ne yazık ki yakıcı bir ihtiyaç haline geldiğini düşünüyorum.” 

(EMK)