"Danıştay kararı uygulansın, yaylalara dokunulmasın"

* Fotoğraflar: Ekoloji örgütleri

56 sivil toplum örgütü, Doğu Karadeniz’in yaylalarını birbirine bağlayan Yeşil Yol Projesi’nin Danıştay kararıyla durdurulduğunu hatırlatarak, proje kapsamında yeni adımlar atılmasına karşılık “Yaylalara dokunulmasın” çağrısı yaptı.

Sivil toplum örgütlerinden yapılan ortak açıklamada, Danıştay’ın proje hakkında yürütmeyi durdurma kararı almasına rağmen Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı’nın (DOKA), mali destek adıyla 5 milyon TL program bütçesi tahsis ettiği söylendi.

Açıklamada, AKP Trabzon Milletvekili Salih Cora’nın da Danıştay kararını hukuka aykırı bularak “Yeşil yol projesi ya öyle ya böyle devam edecektir” ifadelerine de değinildi.

Danıştay kararının bütün hüküm ve sonuçlarıyla uygulanmasını isteyen doğa ve yaşam savunucuları, “Her ne kadar mahkeme kararlarının hiçe sayıldığı, “öyle ya da böyle devam eder” denilerek hukukun hiçe sayıldığı bir dönemden geçsek de bizler, doğayı ve yaşamı savunduğumuz gibi hukuku ve bilimi de savunmaktan vazgeçmeyeceğiz” dedi.

"Geri dönüşü olmayan zararlar verildi"

Sivil toplum örgütlerinin çağrısında şu ifadelere yer verildi:

"Doğayı ve yaşamı savunanların yaklaşık 5 yıl boyunca gerek alanda gerekse hukuki yollarla verdikleri mücadelenin haklılığı bu kararla nihai olarak tescillenmiştir.

"Mahkeme kararı çıkana kadar geçen sürede, yaylalarını savunan birçok yaşam alanı savunucusu ceza mahkemelerinde yargılanmış ve haksız ithamlarla karşılaşmışlardır. Daha da önemlisi, bu sürede söz konusu projeyle; yayla/meralara, irili ufaklı ırmaklara, ormanlık alanlara geri dönüşü olmayan zararlar verilmiştir.

"Hiçbir proje yapılamaz"

"Ekoloji mücadelesinde çokça rastlanan ‘proje bitti, karar geldi’ işleyişi ne yazık ki bir kez daha karşımıza çıkmıştır. Buradaki amaç ‘nasıl olsa yol bitti, artık kararın bir hükmü yok’ algısı yaratmaktır.

TIKLAYIN - Danıştay “Yeşil Yol’a dur" dedi

"Hukuku ve bilimi hiçe sayarak yapılmak istenen projenin ilk etabı olan yolların inşası büyük oranda tamamlanmış olsa da; bundan sonra yapılması düşünülen, aslında yaylaları ve meraları tamamen yöre halkının elinden alarak sermayeye teslim etme projeleri de durdurulmuştur.

* Fotoğraf: Eren Dağıstanlı

"Yani, yeşil yol kapsamında ilerleyen dönemde yapılması planlanan; yaylalarda tesisleşme, betonlaşma, benzin istasyonları, oteller vb. projelerin tamamı, verilen bu karara göre yapılamaz.

"Koşulsuz gündemden kaldırılmalı"

“Bu anlamda doğayı ve yaşamı savunanlar olarak çağrımızdır: Danıştay’ın kararı bütün hüküm ve sonuçlarıyla birlikte derhal uygulanmalı ve;

* Yaylara, meralara, su kaynaklarına, ormanlara ve tüm doğal yaşama verilen zararlar sonlandırılmalıdır.

* “Yeşil yol - yayla koridoru” projesi koşulsuz şartsız gündemden kaldırılmalıdır.

* Yaylaların ve meraların asıl işlevlerini yerine getirebilmesi amacıyla koruma altına alınmalı ve yöre halkı maddi, manevi teşvik edilmeli, desteklenmelidir.

* Hukuken ve bilimsel olarak ekolojik yapıyı bozduğu tespit edilen yollar tekrar doğaya geri bırakılmalıdır.

* DOKA bu proje kapsamında yaptığı tüm ihaleleri, ayırdığı bütçeyi, programlarını derhal geri çekmelidir.

İmzacılar:

Arhavi Doğa Koruma Platformu
Artvin Çevre Platformu
Alakır Nehri Kardeşliği
Antakya Doğa Sanat ve Turizm Derneği
Antalya Ekoloji Meclisi
Ayvalık Tabiat Platformu
Bartın Platformu
Bakırtepe Çevre Platformunu
Bergama Çevre Platformu
Çan Çevre Derneği
Çekerek Irmağı Özgür Akacak Platformu
Çeşme Çevre Platformu
Doğu Akdeniz Araştırma Derneği
Doğa Araştırmaları Derneği
Doğanın Çocukları
Didim Çevre Platformu Diçep
Diyarbakır Çevre Gönüllüleri Derneği
Dikili Kültür ve Çevre Platformu imzalıyor (DİKÇEP)
Edremit Çevre Platformu
Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP)
Ekoloji Kolektifi Derneği
Ekoloji Birliği
Fatsa Ünye Doğa Koruma Platformu
Fırtına İnisiyatifi
Gökova Ekolojik Yaşam Derneği
Hasankeyf Koordinasyonu
Hemşin Yaşam Derneği
Hemşin Vadisi Dayanışması
Karadeniz İsyandadır Platformu
Kazdağı Doğa ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği
Kazdağları İstanbul Dayanışması
Kazdağları Kardeşliği
Koza Dağcılık, Kültür, Sanat ve Spor Kulübü Derneği
Kuzey Ormanları Savunması
Loç Vadisi Koruma Platformu
Mersin Nükleer Karşıtı Platform
Muğla Çevre Platformu (MUÇEP)
Munzur Koruma Kurulu
Munzur Çevre Derneği
Murat Dağı Çevre Koruma Platformu
NATURA Doğa ve Kültür Koruma Derneği
Ordu Çevre Derneği
Pilarget Doğa ve Yaşam Derneği
Polen Ekoloji
Samsun Çevre Platformu
Sinop Nükleer Karşıtı Platform
Sinop Çevre Dostları Derneği
Söke Çevre Platformu SÖKEÇEP
Trabzon ÇYDD
Validebağ Gönüllüleri
Validebağ Savunması
Yaylaların Kardeşliği Platformu
Yeşil Artvin Derneği
Yeşilırmak Tozanlı Çevre Platformu
Yenifoça Forum
350 Ankara

Yeşil Yol Projesi hakkında

Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığınca sürdürülen Yeşil Yol Projesi ile Samsun, Tokat, Ordu, Giresun, Trabzon, Gümüşhane, Bayburt, Rize ve Artvin illerindeki turizm merkezlerinin üst kottan birbirine bağlanması amaçlanıyor.

DOKAP Başkanı Yusuf Mengi, yaptığı açıklamada, Yeşil Yol'un Türkiye Turizm Stratejisi 2023 vizyonundan hareketle Karadeniz Bölgesi'nin yaylalarını ve turizm merkezlerini birbirleriyle üst kottan bağlantısını sağlayacak bir proje olduğunu söylemişti.

Son bilgileri "Kalan bin 621 kilometre güzergahta bugüne kadar muhtelif yerlerde 436 kilometre yol bakım ve onarım, 99 kilometre beton kaplama, 177 kilometre stabilize kaplama, 18 kilometre parke kaplama, 285 kilometre asfalt kaplama olmak üzere bin 16 kilometre yol iyileştirme ve 14 köprü yapım çalışmaları tamamlanmıştır" diye özetlemişti.

TIKLAYIN - 10 Maddede Yeşil Yol'a Hayır

Dört Yanıtla Yeşil Yol nedir?

1- Yeşil Yol projesinin detayları nelerdir?

Samsun'dan başlayarak Ordu, Giresun, Gümüşhane, Bayburt, Trabzon, Rize ve Artvin'in yaylaları ve turizm merkezlerini yüksek rakımdan birbirine bağlıyor.

2- Projenin ilk amacı ne?

Projenin söylenen amacı Fırtına İnsiyatifi'nin sayfasında şöyle anlatılıyor: Turizm alanlarını birbirine bağlayarak bölgenin turizm potansiyelini artırmak. Samsun, Ordu, Giresun, Gümüşhane, Bayburt, Trabzon, Rize ve Artvin olmak üzere 8 ilin önemli yaylalarını ve turizm merkezlerini birbirine bağlayan, bölgeye gelen yerli ve yabancı turistlerin belirlenen güzergâh boyunca güvenli konforlu bir şekilde seyahat etmesine imkân sağlayan bir turizm projesi olan Yeşil Yol Projesi, Doğu Karadeniz'e yeni canlılık ve şekil kazandıracak olduğu söyleniyor.

Bölge hakkında yazılan raporlar ve yetkililerin kamuoyuna yansıyan değerlendirmeleri üzerinden bölgedeki yaylaları yeni bir güney aks üzerinden birbirine bağlayarak bölgede turizmin geliştirilmesi projesi olarak tanımlanabilir.

Yeşil Yol Projesi'nin taşıyıcı ve uygulayıcı konumundaki kurumunun DOKAP olduğu, projeye ait bütçenin DOKAP vasıtasıyla il özel idarelerine aktarıldığı anlaşılmaktadır. Hatta Yeşil yol projesi DOKAP'ın önde gelen bir iki projesinden biridir.

Proje DOKAP üzerinden merkezi bir şekilde yürütülse de, inşaat masrafları, DOKAP tarafında il özel idarelerine aktarılmaktadır.

Ayrıca Doğu Karadeniz Turizm Master Planı, ilk ayağı Yeşil Yol Projesi olan dev bir program. Yeşil Yol olarak tanımlanan 2600 kilometrelik yolun tamamlanmasının ardından sıra 38 ayrı yerde turizm merkezlerinin yapılmasına gelecek.

38 ayrı turizm merkezi için şu anda planlama çalışmaları devam ediyor. Planların onaylanmasının ardından bu bölgeler turizm alanı ilân edilecek.

3- Yaşam savunucuları projeye neden karşı?

Bölge halkı projenin "turizm" adı altında madencilerce talan edilmesinden endişe ediyor. Ayrıca, amacın turizmden çok daha ötesi olduğunu düşünen yaşam savunucuları ve bölge halkı, projeye karşı projenin ilk günlerinden beri karşı. Bu nedenle gözaltına alındılar, haklarında davalar açıldı.

Hukuki olarak da projeye karşı mücadele eden Yeşil Yol karşıtlarının uyarılarına mahkeme de kulaklarını kapadı.

350.org'un verilerine göre Yeşil Yol'un zararları şöyle:

1- Projede dökülecek beton ve asfalt yüzünden toprak ile suyun ilişkisi kesilerek yağışların sele dönüşme riski artacak.

2- Daha fazla beton ve asfalt, daha fazla seragazı emisyonu demek.

3- Daha fazla yol, daha fazla otomobil ve daha fazla fosil yakıt yakmak demek.

4- Yaylalarda yapılacak tesisler, ısınma için daha fazla fosil yakıt yakmak demek.

5- Daha fazla fosil yakıt, daha fazla iklim değişikliği, daha fazla iklim değişikliği ise Yeşil Yol projesi ile tahrip olan Karadeniz yaylalarının doğasının, yani bitki ve hayvanların yaşamının kırılgan, dayanıksız hale gelmesi demek.

Çevre ve Ekoloji Hareketi Avukatları, sekiz ilin yaylalarını birbirine bağlayacak ve halkın tepkisini çeken Yeşil Yol projesine neden karşı olduklarını 10 maddede açıkladı.

4- Danıştay "dur" dedi

2018'de açıklanan raporlara göre Yeşil Yol projesinin yüzde 60'ı yaşam savunucularının ve bölge halkının tüm karşı çıkışlarına rağmen tamamlandı.

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun, Temmuz 2020 tarihli kararıyla projeyi durdurdu.

Danıştay kararında, “… öngörülen yaylalar arası ulaşım koridorunun, kendi özgün koşulları ve doğal çevresi ile yayla yerleşmelerinin öne çıkmaları yerine, yaylanın tanımı ve niteliğine aykırı bir biçimde yaylalar arasında yatay bir ilişki yaratarak yayla yerleşmelerinin özgünlüklerinin zayıflamasına sebebiyet vereceği sonucuna ulaşılmıştır” ifadelerine yer verdi. Bu kararla sadece 8 ilin yaylalarını birbirine bağlayan 2 bin 700. km.’lik proje kapsamında yapılması öngörülen her türlü çalışma da durdurulmuş oldu.

(TP)

56 EKOLOJİ ÖRGÜTÜNDEN ÇAĞRI