Çocuklar Medyalarını Yaratıyor
Sulukule Gönüllüleri Derneği, Tarlabaşı Toplum Merkezi (TTM) ve Özel Karagözyan Ermeni Ortaokulu’nda yürütülen “Söz Küçüğün: Çocukların Medyası” ilk ürünlerini vermeye başladı.
Haber Canavarları
Bu ay ilk sayısı yayınlanan Sulukule Gönüllüleri Derneği’nden çocukların hazırladıkları Haber Canavarları Sulukule Çocuk Gazetesi onlardan biri.
Bu sayıda Karagümrük’teki kentsel dönüşüme karşı çıkmak için kurulan Tahribad-ı İsyan adlı rap grubundan Asil-Slang’la yapılan söyleşi, Sulukule’deki çöp kirliliğine dikkat çeken mahallelilerle yapılmış bir röportaj, Karagümrük Ortaokulu’ndan öğrencilerin anlattığı okul gezilerinin yüksek fiyatları sorununu konu edinen bir haber ve çocukların bisiklet sürmesini engelleyen sorunlar ve bisiklet kazalarının önüne geçmek için neler yapılabileceğini anlatan bir araştırma yer alıyor.
Haber Canavarları’nın yayın ve haber kurulu yine çocuklardan oluşuyor: Eyüp Bor, Nisa Nur Bozan, Murat Özer, Seyit Uslu, Fehmi Atkovan, Yasin Yandımalamadım, Yusuf Geyik, Yasemin Şeker, Yılmaz Başaran, Yaren Yavuzyılmaz.
“Çocukların sesi duyulsun diye”
İlk sayının çıkışının ardından konuşan Seyit çocukların sesinin duyurulmasının önemini hatırlattı.
Rabia da benzer bir vurgu yaptı: “Çocukların içine attıkları, söylemeyemedikleri sözler olabilir, bunları gazeteye yansıtarak güzel sözlü bir gazete çıkarılabilir.”
12 yaşındaki Yasin ise kendi gazetelerini çıkarıyor olmanın keyfini vurgularken bu yolla sorunlarına çözüm bulmaya çalıştıklarını belirtti.
Heyecanını sözlere dökenlerden biri de Zehra oldu. Ekibin parçası olmaktan duyduğu mutluluğu dile getirdi ve haber yazmayı hep istediğini ve şimdi gerçek olduğunu ifade etti.
“Çocukların sesi duyulsun diye gazete çıkardık, kendi problemlerimizi gazeteye yansıtarak söyledik.”
İkinci sayı tüyoları
Bir sonraki sayıya çizgileriyle katkıda bulunacağını söyleyen Türker de arkadaşlarının çıkardığı bir gazeteyi okumanın “tuhaf ve güzel”olacağını vurguladı.
İkinci sayının içeriğiyle ilgili bir ipucu da Rabia’dan geldi. “Hayvanları çok aşağılıyor, incitiyorlar, onlardan yapmamalarını isteyebilirim.”
TTM çocukları
Söz Küçüğün: Çocukların Medyası kapsamında Tarlabaşı Toplum Merkezi çocukları da benzer bir çalışma içinde.
9-14 yaş arası 11 çocuk; Anyur, Cansel, Nazlıcan, Kevser, Emre, Yakup ve Burak Sulukule’dekiler gibi kolaylaştırıcılar eşliğinde çalışarak kendi haberlerini yapıyor, kendi medyalarını hazırlıyor.
bianet’in izlediği haber toplantısında bir yandan haberler yazılıyor, görseller seçiliyor veya yaratılıyor bir yandan da çocuklar karşılarına çıkan sorunları nasıl çözeceklerini konuşuyordu.
Suriyeli çocuklarla söyleşi
Toplantı çıkışında haber ekibinden Aynur ile Cansel ilk haftadan beri çocuk hakları üzerine çalıştıklarını söyledi, iki Suriyeli çocukla yaptıkları röportajı anlattı.
“Onların hayatını, ülkelerinde haklarını nasıl kullandıklarını merak ettik.
“Biraz dil sorunu oldu. Onların Türkçesi bizimki kadar gelişmemişti ama anlaştık, zorlanınca beden diliyle de konuştuk.
“13-14 yaşlarındaki iki çocuktu.
“Suriye’de her şeyi çok ucuza aldıklarını ama burada her şeyin pahalı olduğunu söylediler. Ayrıca savaşın psikolojik sorunlara yol açtığını söylediler.
“Soruları biz hazırladık.”
TIKLAYIN - OKULU BIR DE PARLAYAN ÇOCUKLARDAN DINLEMEK GEREK
Görsel çözümler
Sokaklardaki kirlilik üzerine haber yapan 12 yaşındaki Emre haberi hazırlarken çöp konteynerlerinin yerini belirleyen bir de kroki çizmiş. “Fotoğraf çekecektim ama sonra krokinin daha iyi olacağına karar verdik.
“Mahalledeki sorunlardan biri çöp kirliliği. Çocuklarda solunum hastalığına da yol açıyor.”
Ana konulardan biri sağlık
Sağlık çeşitli boyutlarıyla TTM çocuklarının ana konularından biri. Yakup ve Kevser de yolların darlığından, sık sık eylem yapılmasından ve araçların kenarlara parketmesinden dolayı gerektiğinde ambulansın mahalleye giremediğini tespit ederek haberlerinin merkezine bunu yerleştirmişler.
“Bizim çözümümüz de var. Eyleme yok ama diğerlerine var.
“Yolların genişletilmesi için belediyeye bir not yazılabilir. Ayrıca mahallelerde bir veya iki tane otopark olsaydı, sıkıntılar olmazdı, ambulans girer, insanlar ölmezdi.”
Burak, Kevser ve Yakup aynı zamanda kadına şiddetle ilgili bir haberi de hazırlıyor.
Daha önce Parlayan Çocuklar dergisinde haber yapmış olan Nazlıcan ise okullarda bazı çocukların sürekli bağırmasını haberleştiriyor.
“Biz onları öğretmene söylüyoruz. Öğretmenimiz de bir şey yapmıyor.”
Karagözyan Ermeni Ortaokulu
Proje kapsamında Özel Karagözyan Ermeni Ortaokulu'nun beşinci ve altıncı sınıf öğrencileri; Kris, Alen, Dença, Anna, Lara, Venassa, Dimitri, Deni, Letisya, Tara, Melik, Arden, Mert ve Roni de benzer bir çalışma yürütüyor.
Karagözyan’daki çocukların çalışmaları Agos'un internet sitesindeki ‘Agos Öğrencilerle’ köşesinde düzenli olarak okuyucularıyla buluşacak.
Ayrıca üç grubun ürettiği haberler de bianet’te yer alacak.
Söz Küçüğün: Çocukların Medyası
İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi (ÇOÇA)’nın 2008’den bu yana devam eden Söz Küçüğün Radyo Programı bu yıl İstanbul Bilgi Üniversitesi Medya Bölümü’nün de işbirliğiyle devam ediyor.
Söz Küçüğün: Çocukların Medyası Sulukule Gönüllüleri Derneği, Tarlabaşı Toplum Merkezi ve Özel Karagözyan Ermeni Ortaokulu’nda yürütülüyor.
Medya Bölümü son sınıf öğrencilerinin müfredatında yer alan C(ommunication) Lab kapsamında katkı sağladığı projeyle çocukların farklı ifade biçimleri ve kendi hak temelli medyalarını üretmeleri konusunda bilgi ve beceri kazanmaları amaçlanıyor.
Çocukların seçtikleri tema çerçevesinde haber, röportaj, video gibi medya ürünleri üretmelerinin amaçlandığı çalışmalar sonucunda ortaya çıkan ürünlerin online ve basılı olarak kamuoyuyla paylaşılması hedefleniyor. (YY)
* Manşet fotoğrafı: Gökçe Uysal
Fotoğraflar: Gökçe Uysal, Yüce Yöney