Çocuklar Gözaltına Alınmamalı, Oysa Türkiye’de Bir Kurala Dönüştü

Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Üyesi Van Milletvekili Kemal Aktaş Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın yanıtlaması istemiyle çocuk tutukluluğuyla ilgili soru önergesi verdi.

Aktaş önergede kısa süre içinde hem Van’dan Sincan’a hem de Midyat’a toplam 15 çocuğun taşınmasına ve gördükleri kötü muameleye değindi.

“Geçtiğimiz hafta 8 çocuk gözaltına alındıktan kısa bir süre sonra ailelerinin bilgisi dışında Ankara Sincan Cezaevine nakledilmişlerdir. Nakil esnasında kötü muamele ve işkence gördüklerine dair iddialar basında yer almıştır. Bu çocuklardan bazıları nakledildikleri günden sonra serbest bırakılmışlardır.

“21 Kasım 2014 tarihinde de 7 çocuk tutuklu aynı şekilde Midyat Kapalı Cezaevine götürülmüşlerdir.  Van Cezaevi’ne çocuklarını ziyarete giden ailelere cezaevi yönetimi kapasite yetersizliği nedeniyle çocukların Midyat Cezaevine gönderildiklerini söylemiştir.”

Son çare hatırlatması

Aktaş uluslararası hukuk ve çocuk hakları sözleşmesine göre “çocuklar için tutuklama ve gözaltına alma uygulamasının istisna” olması gerektiğini vurgulayarak Türkiye’de ise çocuklar için gözaltına alma uygulamasının genel bir kurala dönüştüğünü belirtti.

Çocukların sık sık bu uygulamaya maruz kalmasının nedenlerini sordu.

Sorular

Aktaş’ın önergesinde sorduğu diğer sorular şöyle:

* Gözaltı uygulamasına başvurulmadan şüpheli çocukların ifadelerinin alınmasının önündeki engeller nelerdir? Bu engelleri kaldırma yönünde bir çalışmanız var mıdır?

Gerekçe makul mü?

* Gözaltına alınan çocukların dosyalarının henüz hazırlık aşamasındayken; başka illere nakillerinin yapılmasının gerekçesi nedir? Kapasite eksikliği gerekçesi sizce makul bir gerekçe midir? Sevk kararları tarafınızdan mı verilmektedir?

Nakil mağduriyeti

* Sevk işlemine tabi tutulan çocuklardan bir kısmının nakilden hemen sonra tahliye edilmiş olmaları, gözaltı gerekçelerinin yersiz olduğunu ve nakil yoluyla çocukların tekraren mağdur edildiklerini göstermiyor mu?

Soruşturma

* Adalet Bakanlığı verilerine göre, cezaevlerinde çocuklara uygulanan işkence ve kötü muamele iddialarını araştırmaya yönelik açmış olduğunuz disiplin ve ceza soruşturmalarının sayısı nedir? Bu soruşturmalardan kaç tanesi cezayla sonuçlanmıştır? Kaç tanesine takipsizlik verilmiştir?

Kötü muamele

* Sevk esnasında uygulandığı iddia edilen işkence ve diğer kötü muamelelerden bakanlığınızın bilgisi var mıdır? Bu uygulamaları önlemeye yönelik herhangi bir çalışma yürütülmekte midir?

Çocuk tutukluluğu

* Ulusal ve uluslararası mevzuata göre çocuk tutukluluğunun ‘en son çare olduğu’ unutulmadan çocuk cezaevlerini kapatarak çocuk tutukluluğuna derhal son vermeyi düşünüyor musunuz?

İzleme heyeti

* Başta çocuk cezaevleri olmak üzere; tüm cezaevlerini bağımsız izleme heyetlerine açma yönünde bir çalışmanız var mıdır?

* Son 10 yılda hangi suçlardan kaç çocuk gözaltına alınmıştır? Bu çocuklardan tutuklananların ve hüküm giyenlerin sayıları kaçtır? İllere göre sayısal dağılım nedir? (YY)