"Buket Uzuner'in Kitabının 'Muzır' Kabul Edilmesi Açık Bir Hak İhlalidir"

Fotoğraf: buketuzuner.com

Türkiye Yayıncılar Birliği, PEN Yazarlar Derneği ve Türkiye Yazarlar Sendikası bir açıklama yayınlayarak, Buket Uzuner'in, ilk basımı 34 yıl önce yapılan ve bugüne kadar farklı yayınevlerinden toplam 19 kez baskısı yapılmış olan "Ayın En Çıplak Günü" başlıklı edebi eserinin "muzır" bulunmasına tepki gösterdi. 

Söz konusu eser hakkında, "18 yaşından küçüklerin maneviyatı üzerinde muzır tesir yapacak nitelikte" olduğuna, Çalışma Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı'nın atadığı beş birim amirinden oluşan Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu tarafından karar verilmişti. İlgili kararın, Gebze Cumhuriyet Başsavcılığı Hazırlık Bürosu'nun başlattığı soruşturma kapsamında "kitabın incelenmesi" talebiyle gönderilen yazı sonrasında alındığı duyuruda belirtilmişti.

Yayıncıılar yaptığı açıklamada şunları söyledi:

"Yetişkinler için yazılan ve küçüklere yönelik olmayan, bugüne kadar birçok baskı yapmış sanatsal ve edebi eserin müstehcenlik iddiası ile soruşturma konusu olmasının ve muzır neşriyat kabul edilmesinin kabulü mümkün değildir. Türk Ceza Kanunu'nda edebi, sanatsal ve bilimsel eserler hakkında müstehcenlik hükümlerinin uygulanamayacağı açık bir şekilde belirtilmesine rağmen edebi, sanatsal bir eserin muzır neşriyat kabul edilmesi ve hakkında soruşturma başlatılması açık bir hak ihlalidir. İdari birimler ve yargı birimleri, demokratik bir toplum için büyük önem taşıyan ifade, bilim, sanat ve yayımlama özgürlüklerine müdahalelerde bulunmama yükümlülüklerini unutmamalıdır.

2011 yılında Muzır Neşriyat ilan edilen ve hakkında müstehcenlik davası açılan William Burroughs'un "Yumuşak Makine" (Sel Yayıncılık) kitabıyla ilgili Anayasa Mahkemesi'nin 26.10.2017 tarihinde 30284 sayılı Sel Yayıncılık'ın başvurusuna ilişkin verdiği kararda; kurulun yapısının edebi eser kavramını değerlendirecek uzmanlıkta olmadığı, kurulun "Yumuşak Makine" ile ilgili verdiği kararın hukuka aykırı olduğu ve ifade özgürlüğünü ihlal ettiği tespitinde bulunduğunu hatırlatmak isteriz.

İfade özgürlüğü demokratik toplumun temelini oluşturan ana unsurlardan; toplumun ilerlemesi ve bireyin gelişmesi için gereken temel şartlardan biridir ve vazgeçilmezdir. Demokratik toplum ilkesi de ifade özgürlüğünün korunmasını, zedelenmemesini gerektirir. Yetkilileri acilen, Türkiye'de ifade ve yayınlama özgürlüğünü engelleyen ve tarafı bulunduğumuz uluslararası sözleşmelere aykırı düşen ahlakçı ve yasakçı zihniyetle alınan "muzır neşriyat" kararlarını önleyecek somut adımlar atmaya çağırıyoruz." (AÖ)