Brexit Süreci Tıkandı mı? Yeni Referandum Mümkün mü?

Theresa May, Avam Kamarası'ndaki tartışmaların ilk gününde partisinin vekilleriyle. Fotoğraf: Video screenshot

Birleşik Krallık'ta yeni bir Brexit yapılması için kampanya düzenleyen ve imza toplayan yayın organlarından olan Independent gazetesinin politika editörü Joe Watts'ın analiz haberine göre Başbakan Theresa May, köşeye sıkışmış durumda.

TIKLAYIN - AB Liderleri Brexit Anlaşmasını Onayladı

Avam Kamarası'nda ilk gün yenilgisi

En büyük seçim vaadi ülkeyi AB'den çıkarma olan Theresa May hükümetinin altı bakanı Brexit anlaşma maddelerinden memnun olmayarak istifa etmişti.

Dışişleri Bakanı Boris Johnson, Johnson'ın da kardeşi olan Jo Johnson, Brexit Bakanları, David Davis, Dominic Raab ve Kuzey İrlanda'dan Sorumlu Devlet Bakanı Shailesh Vara, İş ve Emeklilik Bakanı Esther McVey ve ardından Dışişleri Bakanı Boris Johnson'un istifalarının ardından hükümetteki çatlak onarılmadı.

AB ile varılan anlaşma için 11 Aralık'ta Brexit planını oylamaya hazırlanan İngiltere Parlamentosu'nun alt kanadı Avam Kamarası'nda ilk tartışmalar başladı.

TIKLAYIN - AB'den May'e Brexit Uyarısı: Zaman Daralıyor

Beş günlük tartışma süreci

Beş gün sürecek tartışmaların ilk gününde Avam Kamarası, May hükümetinin İngiltere'nin AB'den ayrılmasına yönelik anlaşmayla ilgili hukuki süreçte parlamentoyu küçümsediğine karar verdi.

Muhalefet vekillerinin bununla ilgili verdiği önerge kabul edilirken, muhalefet 11 Aralık'taki oylama sonrası verecekleri hukuki tavsiyenin tamamını açıklayacağını duyurdu.

Öte yandan May'ın lideri olduğu Muhafazakar Parti'den bir milletvekili de, Brexit anlaşmasının parlamentoya takılması durumunda, Brexit sürecinin vekillere devredilmesini öngören yasa tasarısını destekledi.

Yeni referandum için 1,5 milyon imza

İngiltere parlamentosu 11 Aralık'ta Birleşik Krallık'ın Avrupa Birliği'nden çıkışı için hazırlanan tartışmalı Brexit planını oylamaya hazırlanırken, dün yeni bir Brexit oylaması yapılması için toplanan yaklaşık 1,5 milyon imza parlamentoya sunuldu.

Independent gazetesi tarafından başlatılan "Son söz" (Final Say) kampanyası kapsamında 1 milyon 75 bin, "Halkın Oyu" (People's Vote) platformunun yaptığı kampanyada ise 337 bin imza toplandı.

İmzalar parlamentoya iktidarda bulunan Muhafazakâr Parti'nin milletvekillerinden eski Eğitim Bakanı Justin Greening, Liberal Demokrat Parti lideri Vince Cable ile İşçi Partisi milletvekili Chuka Umunna tarafından sunuldu.

Yeni referandum son bir yıldır İngiltere'de tartışılsa da siyasi etik uzmanları, bir seçimin tekrarlanmasını doğru bulmuyor. Ancak karşı görüşü savunanlar Brexit şartlarının zaten değiştiğini ve yeni bir referandumun yapılması gerektiğini düşünüyor. 

Referandum tartışmalarıyla ilgili uzun süre sesiz kalan İşçi Partisi'nin lideri Jeremy Corbyn de Eylül ayında yaptığı açıklamada, geç  bu yönde bir karar çıkması halinde, ikinci bir Brexit referendumu çağrılarını destekleyeceğini söylemişti. 

Brüksel'den 50. madde çağrısı

İngiltere, Haziran 2016'da yapılan referandumla yüzde 48'e karşı yüzde 52 oyla AB'den ayrılma kararı almış, 29 Mart 2017'de de Lizbon Anlaşması'nın 50. maddesini işleterek ayrılık sürecini resmen başlatmıştı.

İmzaların toplanmasından saatler önce de AB'den bir açıklama geldi. Adalet Divanı Hukuk Sözcüsü Campos Sanchez Bordona, İngiltere'nin Brexit sürecini tek taraflı olarak sonlandırabileceğini söyledi.

Üye ülkelerin 2007'de onayladığı Lizbon Anlaşması'nın 50. maddesini hatırlatan Bordona, Brexit'e başından beri sıcak bakmayan İngiltere parlamentosundaki İskoçyalı vekillerin Aralık ayında yaptığı başvuruyu yayınladı.

50. madde herhangi bir üye ülkenin AB'den ayrılma kararı alabileceği gibi durdurulmasını da birliğe mektup yazarak sağlayabileceği anlamına geliyor.

Avrupa Parlamentosu'nun başvuru mektubunu salt çoğunlukla kabul etmesi sürecin durdurulması için yeterli olabiliyor.

(PT)