Bitlisli Saroyanın Paris-Fresnosu...

Bitlisli bir Ermeni ailenin çocuğu olan ABD'li yazar William Saroyan 'ın Paris - Fresno Güncesi (1967-1968) Türkiye'de Aras Yayıncılık tarafından yayınlandı. Beril Eyüpoğlu 'nun çevirisiyle yayınlanan Paris - Fresno Güncesi 144 sayfa. 3 hamur kağıda basılan kitabın fiyatı 4 milyon 500 bin lira.

Saroyan ve Paris-Fresno Güncesi:

Bir nehirdir Saroyan

* Gürül gürül çağıldayan bir nehir Saroyan. Her şart ve koşul altına yaşama sarılması, sevgisi, öfkesi ve kavgasıyla gürül gürül; hatta suskunluğuyla...

Yüreği Bitlis'te

* Yüreği, ninelerinden, dedelerinden dinleyerek öğrendiği Anadolu topraklarında, Bitlis'te kalmış, hayatı boyunca altmışı aşkın kitap -öykü, oyun ve roman- yazmış bir Amerikalı, dünyaca tanınmış ve sevilmiş "naif " bir yazar, prestijli Pulitzer Ödülü'nü kazanıp reddetmiş "hırt" bir adam, "william"la "aram" arasında bir ömür boyu süren yüksek gerilimli (ama pozitif) gelgitlerin olgunlaştırdığı, bir yandan da çocuklaştırdığı bir koca insan. His name is WilliAram.

"Dinginleşirsiniz"

* Kimi hikâyelerini okurken, gürültülü, herkesin yüksek sesle bir şeyler söylediği bir kalabalığın ortasında bulur insan kendini. Kapılır gider, bir yandan da, merak içinde, bu coşkunluğun sizi hangi denizlere, hangi kıyılara götüreceğini düşünürsünüz. Sonra, hikayenin kahramanları dinginleşir birden, yazı dinginleşir, "yazar" dinginleşir ve siz, "okur" dinginleşirsiniz; Saroyan boyut değiştirmiş, karanlık bir gecede keman çalmaya başlamıştır; yalnız sizin için, yalnız kendisi için, bütün insanlık için... Hikâye bittiğinde gece de biter ama kemanın sesi hâlâ kulaklarınızdadır.

İşte, Paris-Fresno Güncesi

* İşte, Paris-Fresno Güncesi, Saroyan'ın, kalabalık orkestrasyonlu ve gürültülü tarzından usul usul sıyrılıp, kendi kendine caz denemeleri yapmaya başladığı dönemlere, yazarın altmış yaşına girdiği günlere götürüyor bizi. Bir iç konuşmalar bütünü güncede yazılanlar. (...)

Saroyan kimdir:

Willam Saroyan Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) California eyaletine bağlı Frenso kentinde 31 Ağustos 1908'de doğdu, 18 Mayıs 1981'de Fresno'da yaşamını yitirdi. Saroyan, Doğup büyüdüğü Fresno'da bir evi olmasına karşın 1958'den sonra çoğunlukla Fransa'nın başkenti Paris'te yaşadı. Ermeni asıllı ABD'li yazar büyük ekonomik bunalım yıllarında açlık, yoksulluk ve güvensizlik içinde bile yaşama sevincini dile getiren, kendine özgü atak ve iğneleyici bir üslupla yazdığı öyküleri ile tanınır.

Ailesi Bitlisli

Saroyan, Anadolu'dan ABD'ye yerleşen Bitlisli Ermeni bir göçmenin oğluydu. 15 yaşında okulu bırakarak kendi kendini yetiştirdi. İlk öykü kitabı The Daring Young Man on the Flying Trapeze (1934; Cesur Delikanlı) ve İnhale and Exhale (1936; Nefes Al, Nefes ver). İlk tiyatro oyunun My Heart's in the Hinglands (Gönlüm Yaylalardadır). 1939'da sergilenen The Time of Your Life (Hayatımın Günü) tiyatro eseri ile 1940'da Politzer Ödülü 'ne layık görüldü ama bu yapıtının o güne değin yazdıklarından "daha iyi ya da daha üstün olmadığı" gerekçesiyle ödülü redddetti.

Türkçe'ye çevrilen eserleri

William Saroyan'ın The Beautiful People (1941; Yoksul İnsanlar, 1961, 1990), Mama I Love You (1953; Ben Annemi Seviyorum, 1972, 1984), One Day in Afternoon of the World (1964; Dünyanın Bir Öğle Sonrası, 1969, 1983) ile son olarak Paris - Fresno Güncesi (2001) adlı eserleri Türkçe'ye çevrildi.(YÖ)