Belediyelerin Naylon Poşet Mücadelesi Ne Durumda?
Doğada çözünmesi yüzyıllar bulan naylon poşetleri yasaklayan belediye sayıları gün geçtikçe artıyor.
2010 yılında ilk kez Kadıköy Belediyesi’nde başlayan yasak yavaş yavaş diğer belediyelere de yayıldı. Ancak meclis kararı çıkartmak her zaman yeterli olmuyor. Bu yasağı uygulamaya geçirmek o kadar da kolay olmuyor. Üstelik belediyeler genel olarak ceza kesme taraftarı değil.
Şu ana kadar meclis kararıyla belediye sınırlarında naylon poşeti yasaklayanlar arasında İstanbul Adalar, İstanbul Kadıköy, İstanbul Kartal, Çanakkale Bozcaada, İzmir Konak, Bursa Nilüfer, İzmir Dikili, Balıkesir Edremit bulunuyor.
bianet’in konuştuğu belediye yetkilileri genel olarak naylon yasağını uyguladıklarını birçok pazar ve markette biyobozunur poşet kullanıldığını söyledi. Ancak bakkal, manav, nalbur gibi yerlerde yasağın tam olarak uygulandığını söylemek o kadar kolay değil. Tüketicinin de bez torba ve file taşıma alışkanlığı edindiğini söylemek de şu anda oldukça zor.
Biyobozunur poşet, naylon poşetin aksine doğada 1-2 yıl içinde yüzde 100 çözünebiliyor. Çöp poşetlerinizin paketlerinde de doğada çözünüp çözünmediği yazıyor.
Kadıköy ve Adalar
Yasağın ilk uygulayıcılarından Kadıköy Belediyesi, belediye sınırları içinde her yerde biyobozunur poşet kullanıldığını ancak aradan geçen altı yıla rağmen toplumda farkındalığı arttırmak için bez torba dağıtımına devam ettiklerini söyledi.
Adalar Belediyesi Başkan Yardımcısı Mahmut Yerlikaya da tüm adalarda biyoçözünür poşete geçildiğini, pazarlarda sürekli denetim yapıldığını söyledi.
“Adalarda naylon poşet kesinlikle kullanılmıyor. Ancak yaz aylarında gelenleri kontrol etmemiz mümkün değil. Tabii biyoçözünür poşet de çözüm değil. Esas olarak herkesin bez çanta ve fileye geçmesi lazım. Bunu özendirmek için şubat ayından bugüne 5 bin bez torba dağıttık.”
Kartal
Kartal Belediyesi Çevre Müdürü Dilek Kars de şu ana kadar ceza kesmediklerini ancak küçük esnaf dışında genel olarak yasağa uyulduğunu söyledi.
"Marketler ve pazarlar biyoçözünür poşet kullanıyor. Ancak bakkal gibi küçük esnafın da kullanımını arttırmak için biz biyobozunur poşetler dağıtacağız. Bu bilinç yavaş yavaş gelişiyor."
Konak
İzmir Konak Belediyesi Çevre Koruma Müdürü Yaşar Arslanboğa da esnafın tamamının biyoçözünür poşete geçmediğini söyledi.
“Kararı alınca tüm esnafı, oda başkanlarını topladık, anlattık. Ancak her yerde kullanılıyor diyemem. Yaptırım anlamında bir ceza uygulaması yapmadık.”
Bursa Nilüfer Belediyesi Çevre Koruma Müdürlüğü’nden Zeynep Kartal da yasağın pazar ve marketlerle sınırlı kalabildiğini, uymayanlara ceza kesilmediğini daha çok farkındalık üzerine çalıştıklarını söyledi.
Naylon poşet neden doğaya zararlı?
Ortalama 12-15 dakika kullandığımız plastik poşetler, çöplerle birlikte doğaya atılıyor ve yok olma süresi 1000 yıl.
Naylon, polietilen denilen petrol türevinden ve atık plastik malzemelerin ikincil kullanımından elde ediliyor.
Petrol kaynaklı olduğu için küresel ısınmanın en büyük nedeni olan CO2 salınımının kaynaklarından biri.
Naylon poşetler deniz ve göllerin kirlenmesine ve birçok deniz canlısının zarar görmesine sebep oluyor.
Dünyada durum ne?
Dünyaya baktığımızda bazı ülkelerde naylon poşet kullanımı tamamen yasakken, bazı yerlerde ise poşetler ücrete tabi. Almanya'da naylon poşet ücrete tabi. İtalya'da naylon poşet 2011'den bu yana yasak. Çin'de naylon poşetler 2008 yılından beri ücretli. ABD’de toplam 20 eyaletteki yaklaşık 180 şehir ve kasabada naylon poşetler ya yasaklandı ya da ücretli hale geldi. İngiltere’de naylon poşetler ücretli. (NV)