Basılı medya çökerken: Zonguldak'ın artık sadece bir gazetesi var
Zonguldak’ın basın tarihi, bugünden tam 100 yıl önce 23 Mart 1923’te başladı. Cumhuriyetin ilanından 7 ay önce Tahir Karauğuz “Zonguldak” isimli bir gazete çıkarmaya başladı. Yayın hayatına da tam 30 sene devam etti.
Madenci kentinde bugüne kadar yüzlerce gazete çıktı. Halkın sesine kulak verdi, Zonguldak’ın siyasetine ortak oldu, halkı yönetime ortak etti.
Ancak bugün Zonguldak’ın basılı yerel gazeteleri bir bir kapanıyor. Hem ekonomik krize hem de dijitale yeniliyor.
Öyle ki Zonguldak Merkez’de şu an için basılı yayımlanan sadece bir gazete var. Çok değil birkaç ay önce bu sayı 5’ti. İnanış, Pusula ve Halkın Sesi kapanarak Yeni Adım’da birleşti, tek bir gazete oldu. Basılı medyada çeşitlilik son buldu. Ancak internet medyasında herkes kendi gazetesini çıkarmaya devam ediyor.
Sönmez: Zarar dağ olmaya başlamıştı
1975’ten beri çıkan İnanış’ın Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Ece Sönmez’e göre maddi koşullar onları bu hale getirdi. Sönmez, “Çok fazla zarar ediyorduk. Biz de birleştik” diye durumu özetledi.
Basın İlan Kurumu’ndan alınan resmi ilan ve reklam ücretlerinin basılı gazetelerin ayakta kalması için yetersiz olduğunu dile getiren Sönmez, şartların ekonomik krizle birlikte daha da zorlaştığını ifade etti:
Her gün zarar ediyorsunuz. Her ay eksidesiniz. Günler, aylar geçtikçe zarar dağ olmaya başladı. Çok değil 3 yıl öncesinde başlayan bir süreç bu. İlanlar azaldı, şartlar zorlaştı. Türkiye’de basılı gazete çıkarmak hep zordu bir şekilde kör topal gidiliyorduk.
İnternet gazetelerini resmi bir mevzuata kavuşmasıyla bir yarışın içine girdik. Son 1 yıldır birleşme kararını konuşur olmuştuk. Ulusalda olduğu gibi yerelde de gazeteler çok dostane ilişkiler içinde değiller. Yapabilir miyiz, yapamaz mıyız diye tartışırken iki ay önce ‘Tamam’ dedik ve başladık. Üç gazete Yeni Adım’da birleştik.
Bugüne zamana kadar internete çok fazla önem vermediklerin bahseden Sönmez, nedenini yazılı basının hep devam edeceğini düşünmek olarak açıkladı. “İnternetin yazılı basından çok daha fazla okunduğunu gördük” diyen Sönmez şöyle devam etti:
Yerelde basılı gazetelerin bir önemi kalmadı. Zonguldak halkı yazılı basına değer vermiyor artık. Herkes internette. Yani bayiye gideyim de gazete alayım diyen kimse kalmadı. Bunu söylediğim için çok üzülüyorum ama yazılı basın ölüyor maalesef.
Çağ değişiyor, değiştikçe eskiyen her şey geride kalıyor. Hiçbir anlamı da kalmıyor geride kalanın. İnsanlar basılıya reklam bile vermiyor.
İnanın son sayım demek istemiyorum. Hala istemiyorum. Belki bir şekilde çıkarmaya çalışacağız. Sonuçta 1975’ten beri çıkan bir gazete. Bir gün bile durmadı. Ama maddi koşullar bizi bu hale getirdi.
Akgün: Zonguldak'ta yazılı medyanın sonu geldi
Halkın Sesi Gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Cevdet Akgün de Sönmez’le aynı sorunları sıraladı. Basılı gazetelerin birleşmesinin ya da kapanmasının nedeni olarak maliyetlerin yüksek olmasını gösterdi:
Bizim sadece günlük kağıt kalıp masrafımız 1000 TL. Pazar günü çıkmadığımız senaryoda sadece kağıt için 26 bin TL ödüyorduk. Matbaacılık sektöründe kullandığımız hiçbir şey Türkiye'de üretilmiyor. Hepsi yurt dışından geliyor. Kağıt parasına artık gücümüz yetmiyordu. AKP iktidarına geldiğinde kullandığımız kağıdın topu 22 liraydı. Şimdi 500 liranın üstünde. Ödeyemez durumdaydık. Son üç yıldır borçlanarak gidiyorduk. Evimize ekmek getiremez hale gelmiştik.
Bunun daha işçiliği, personeli, faturaları, kirası, dağıtımı var. Basın İlan Kurumu’ndan gelen reklam geliri zaten düşük. Personel maaşına bile yetmiyor. Basın İlan Kurumu Zonguldak'a ilk geldiğinde çok iyiydik. Bir dönem renkli baskı bile yapmıştık. Şimdi şartlar değişti. Ekonomik kriz nedeniyle reklam gelirleri de düştü. Küçüle küçüle, küçüle küçüle kapanma noktası geldik.
Basılı gazete çıkartanlar olarak mecbur böyle bir ortaklığa gittik. İnternet üzerinden herkes kendi gazetesini çıkarmaya devam ediyor ama Zonguldak’ta yazılı medyanın sonu geldi maalesef. İnsanlar basılı gazetenin döneminin bittiğinin farkında. Gazete almak yerine cep telefonundan okuyorlar. Sadece yaşlı kesimi mağdur ettiğimizi düşünüyorum.”
İşleyişten bahseden Akgün, Yeni Adım’da birleşen gazetelerin yüzde 20 oranında hisse sahibi olduğu bilgisini verdi. Birleşen gazetelerin Yeni Adım’a birer yönetici atadığını söyledi. Ortakların hiçbir şekilde gazetenin yayın çizgisine karışmadığını ifade etti.
Akgün “Birleşen gazetelerin hiçbirinin yayın politikası birbiriyle aynı değil. Ayın sonunda ne olmuşa, ne bitmişe bakıyoruz o kadar. Etliğe sütlüğe dokunmayan bir gazete oldu. Açıkçası o gazeteyi kendim bile okumuyorum” dedi.
(HA)