Ayasofya kararına dünyadan tepkiler
Fotoğraf: AA - Arşiv
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan’ın, Ayasofya’nın Diyanet İşleri Başkanlığı'na devredilerek ibadete açılmasına onay vermesine UNESCO’nun yanı sıra Yunanistan, Rusya ve Kıbrıs’tan tepki geldi.
Yunanistan Kültür Bakanlığı karar için “Uygar dünyaya açık bir provokasyon” derken, Rus Ortodoks Kilisesi’nden yapılan açıklamada ise “Büyük parçalanmalar ile anlaşmazlıklara yol açabilir” denildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı karar için "hayal kırıklığı" derken, UNESCO’dan yapılan açıklamada “Türkiye’nin kararının önceden diyalog konusu edilmemiş olması veya bize bilgi verilmemiş olması üzücü” ifadeleri kullanıldı.
Kıbrıs Dışişleri Bakanı Nikos Christodoulides ise Türkiye’yi uluslararası yükümlülükleri ihlalle suçlarken, Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Salenberg kararın Ankara'yı Avrupa'dan uzaklaştırdığını savundu..
TIKLAYIN - Danıştay Ayasofya'yı müze yapan kararı iptal etti
TIKLAYIN - Ayasofya Diyanet'e devredildi
Yunanistan: Provokasyon
Yunanistan Kültür Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın siyasi iradesinin bir sonucu olarak gelen bu karar, anıtın eşsiz değerini ve ekümenik doğasını tanıyan uygar dünyaya açık bir provokasyondur."
Ayrıca Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Twitter'dan yaptığı paylaşımda, Danıştay'ın kararının, Atatürk tarafından alınan 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararına, dünya kültür mirasına ve UNESCO'ya karşı bir "meydan okuma" olarak değerlendirdi.
Rusya: Parçalanmalara yol açabilir
Rus Ortodoks Kilisesi'nin basınla ilişkilerden sorumlu yetkilisi Vladimir Legoyda, Danıştay'ın kararına ilişkin olarak, "Rus Ortodoks Kilisesi ile diğer Ortodoks kiliselerinin endişelerine kulak verilmemiş olması çok üzücü" dedi.
Legoyda, "Söz konusu karar, çok yazık ki, mevcut anlaşmazlıkları gidermeye yönelik değil. Tam tersine, Rus Ortodoks Kilisesi lideri Patrik Kirill’in 6 Temmuz'daki açıklamasında belirttiği gibi daha büyük parçalanmalar ile anlaşmazlıklara yol açabilir."
ABD: Hayal kırıklığı
ABD Dışişleri Bakanlığı, Türk hükümetinin Ayasofya’nın statüsünü değiştirme kararından hayal kırıklığı duyduklarını açıkladı.
Bakanlık sözcüsü Morgan Ortagus yaptığı yazılı açıklamada, ''Ayasofya'nın statüsünün değiştirilmesi kararından hayal kırıklığına uğradık. Bu yapı, zengin kültürel tarihine istinaden UNESCO Dünya Mirası Listesi ve İstanbul’un tarihi yerlerinin önemli bir parçasıdır’’ dedi ve ekledi:
“Türk hükümetinin kimsenin ziyaretine mani olmadan Ayasofya’nın idaresinin sürdürülmesine yönelik atacağı adımları öğrenmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz.”
ABD Kongresi’nden Demokrat Senatör Bob Menendez de kararı kınayarak “Erdoğan’a kararını değiştirerek Ayasofya’nın bütün inanç ve kültürlerden insanların ziyaretine açık bir müze olarak sahip olduğu önemli mirası yeniden tesis etmesi çağrısında bulunuyorum” dedi.
UNESCO: Üzgünüz
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nden (UNESCO) yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Türkiye’nin bu anıtın statüsünü değiştirme kararından dolayı üzgünüz.
“Türkiye’nin kararının önceden diyalog konusu edilmemiş olması veya bize bilgi verilmemiş olması üzücü.
“UNESCO Türk yetkililere, korunmasıyla ilgili süreç bir sonraki Dünya Mirası Komitesi toplantısında gözden geçirilecek olan bu sıra dışı mirasın evrensel değerinden geri adım atılmaması için gecikmeden diyalog başlatma çağrısında bulunmaktadır.”
Kıbrıs: Uluslararası yükümlülükleri ihlal
Danıştay kararına bir tepki de Kıbrıs Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Nikos Christodoulides'ten geldi.
"Türkiye'nin kararını şiddetle kınıyoruz ve Türkiye'yi uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmeye çağırıyoruz” diyen Hristodoulides, "Türkiye'nin uluslararası yükümlülüklerindeki aşikar ihlali, Ortodoks inancının evrensel bir sembolü ve dünya mirası olan Ayasofya'nın statüsünü değiştirme kararında kendini gösterdi" ifadelerini kullandı.
Avusturya: Avrupa'dan uzaklaştıran adım
Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Salenberg "Karardan dolayı derin üzüntü duyuyoruz. Bunu anlayabilmemiz mümkün değil. Tüm din ve kültürlerin buluşmasını sağlayan müze sisteminin ortadan kaldırılması, Avrupa'dan uzaklaştıran bir diğer adım" dedi.
(EKN)
Kaynak: Sputnik, Euronews, Voice of America