Arpa ve Buğday Hasadı Yapıldı; Hububat Gümrük Vergisi Neden Sıfıra İndirildi?

Çiftçi-Sen'e bağlı Hububat Üreticileri Sendikası (Hububat-Sen) hububat ithalatında sıfır gümrük vergisi uygulamasının çiftçiyi üretim yapamaz hale getirdi uyarısını yaptı.

Sendika gümrük vergisinden muaf tutulan ürünlerden arpa ve buğdayda Türkiye'de hasadın tamamlandığını, mısırda bitmek üzere olduğunu ve pirinç üreticisinin eylülde hasada hazırlandığını hatırlattı.

Resmî Gazete’de 15 Ağustos 2018’te yayınlanan bir kararname ile tarife kontenjanı* çerçevesinde Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından yapılacak toplam 2 milyon 250 bin tonluk hububat ithalatında gümrük vergisi alınmayacağı duyuruldu.

Yani açılan tarife kontenjanı ile 750 bin ton buğday, 700 bin ton arpa, 700 bin ton mısır ve 100 bin ton pirinç sıfır gümrük ile ithal edilecek.

Zamanlama manidar

Hububat-Sen bu kararın alındığı tarihin iki nedenle manidar olduğunu belirtiyor:

* Arpa ve buğday hasadı tamamlandı. Mısır hasadına başlanmak üzere. Çeltikler-pirinçler henüz yeni başak bağladı, daneler olgunlaşma aşamasında, Eylül sonuna doğru hasat durumuna gelecek.

* Dünya Ticaret Örgütü-DTÖ normları gereği yapılan sıfır gümrük ithalat tam da Temmuz sonu Arjantin'de yapılan G-20 toplantısında DTÖ normlarına uyup uymama tartışmalarının yapıldığı bir zamana denk gelmesi düşündürücüdür.

1,5 milyon hektar arazide tarımdan vaz geçildi

Sendika sıfır gümrükle Türkiye’ye giren hububat dolayısıyla fiyatların baskılanacağı ve çiftçinin ürününün değerinin altına fiyatlanacağı uyarısında bulunuyor:

“Çiftçiler 1,5 milyon hektar arazide düşük belirlenen fiyatlar nedeniyle hububat ekiminden vaz geçti. Eğer arpa, buğday fiyatları maliyet+%25 kazanç+insanca yaşam payı eklenerek hesaplanmış olsaydı boş bırakılan bu alanlar ekilmiş olacaktı. Bu arazilerde dekara en az 200 kilogram verimlilikle 3 milyon ton arpa veya buğday üretilebilecek, ithalata gerek kalmayacaktı.

“Mısır ve pirinç hasadı daha yapılmadan, çiftçi mısır ve pirincini elden çıkarmadan sıfır gümrüklü ithalat kararı, oluşacak fiyatı baskılamaya yönelik bir hamledir. Çiftçi aleyhinedir. Ayrıca bu hamle önümüzdeki üretim sezonu için bir kısım çiftçiyi üretimden vazgeçirici, caydırıcı bir işlev görecektir. Kabul edilemez.

Sendikadan üç öneri

Hububat-Sen hububat tarımının sürdürülebilirliği için üç öneri sıralıyor.

1- Sıfır gümrüklü ithalatlar durdurulsun.

2- Hububat fiyatları, maliyet+%25 kazanç+insanca yaşam payı eklenerek belirlensin ve uygulansın. TMO belirlenen bu fiyatın gerçekleşmesi için görevlendirilsin, ithalat için değil.

3- Türkiye olarak DTÖ'nün tarım ve gıda normlarının zorunlu uygulandığı tarım ve gıda bölümünden ayrılsın. Bağımsız, demokratik, sosyal bir tarım programı üretici sendikalarının da katılımıyla hazırlansın ve uygulansın.

*Tarife kontenjanı; belirli bir dönem için gümrük vergisinde indirim yapılan veya muafiyet sağlanan ithalat miktarını ifade etmektedir. (HK)

* Fotoğraf: Özgür Tiran - Kırıkkale/AA