Anayasada Şimdi de "Şehit Kim" Tartışması Gelecek

Hükümetin anayasa değişikliği teklifindeki "eşitlik"le ilgili madde Meclis komisyonunda AKP'lilerin verdiği teklifle genişledi. Çocuklar, yaşlılar ve engellilerin ardından  "harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gazileri" için alınacak önlemler de "eşitlik ilkesine aykırı sayılamayacak".

Bu maddede kadın-erkek arasında fiili eşitliğin sağlanmasının güvenceye alınmasına çalışan hak savunucularından avukat Hülya Gülbahar bunun "Tamamen zorlama ve gereksiz bir ek" olduğunu söyledi.

"Yasayla düzenlenebilecek konuların anayasaya taşınması yerinde bir uygulama değil. Zaten garip bir anayasa tartışması süreci yaşıyoruz. Bundan sonra Türkiye'yi, 'Görev nedeniyle şehit olanlar' tanımına kimlerin gireceği tartışması bekliyor. 'Hangi ölümlerde ailelere pozitif ayrımcılık doğacak/doğmalı?', tartışmaları da yaşanacak. Bir devletin yurttaşlarına hangi pozisyonda olursa olsun sahip çıkması gibi doğal bir şey olamaz ama bunun yeni hukuki tartışmalar yaratacak şekilde, popülist yaklaşımlarla anayasalara konması, çağdaş anayasa yapma teknikleriyle uyumlu değil."

"Olumlu ama eksik uygulama"

Gülbahar kadın-erkek eşitliğiyle ilgili değişikliğiyse şöyle değerlendirdi:

"Bu düzenleme ile devletin kadın-erkek eşitliğini sağlamak için "zorunlu" ve eşitliği sağlayıncaya kadar "geçici" önlemler olduğu; bu nedenle erkekler tarafından "Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırılık" itirazının yapılamayacağı vurgulanıyor. Ancak pozitif ayrımcılık kuralı, 'sonuçlarda eşitlik', 'fiili eşitlik' kavramları ile tamamlanmadığı için, olumlu ama eksik bir düzenleme olmuştur."

Düzenlemenin günlük hayata yansımalarının nasıl olacağı konusunda Gülbahar'ın verdiği örnek şöyle:

"Örneğin, bir kamu kurumunda çalışan kadın sayısı, kadınlar ve erkekler arasında eşit değilse, o kuruma ilk yapılacak işçi alımlarında, örneğin 'sekiz kadın, iki erkek alınacaktır' gibi politikalar uygulanabilecektir. Seçim kampanyalarında siyasi partiler ya da Yüksek Seçim Kurulu, kadınlardan alınacak başvuru ücretlerini kaldırır ya da erkeklerin yarısı gibi bir oran uygularsa, erkekler buna itiraz edemeyecektir. Ancak pozitif ayrımcılık kuralı, 'sonuçlarda eşitlik', 'fiili eşitlik' kavramları ile tamamlanmadığı için, olumlu ama eksik bir düzenleme olmuştur." (SP/EÜ)