"Akkuyu, basına ve meslek örgütlerine açılsın"
Rusya Atom Enerjisi Kurumu'nun (Rosatom) "Yap-İşlet-Sahip Ol" modeliyle üstlendiği ve inşası devam eden Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde (NGS) çalışan Muhittin Oral ve Mustafa Avşar isimli iki işçi 11 Ocak'ta menenjit şüphesiyle hastaneye kaldırıldı.
Tedavi altına alınan işçilerden biri 13, diğeri ise 14 Ocak’ta hayatını kaybetti. Mustafa Avşar'ın menenjit teşhisi ile yaşamını yitirdiği belirlenirken, Muhittin Oral'ın kan değerlerinde bakteriyel etkene rastlanmadı.
Konuyla ilgili bianet’e bilgi veren Mersin Tabip Odası Başkanı Dr. Nasır Nesanır, Akkuyu NGS’de yaşananlarla ilgili Sağlık Bakanlığını göreve çağırdı.
Santralin basına ve meslek örgütlerine açılması gerektiğini söyleyen Nesanır, söz konusu bir salgın riskine karşı santralde geriye dönük sağlık taraması yapılması gerektiğini belirtti.
Akkuyu Nükleer Güç Santrali kimin?
Kötü barınma koşulları
Nesanır, açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Ölen işçilerden birinin meningokok menenjit olduğunu biliyoruz, tahlillerde sonucu çıktı. Diğer işçinin testi negatif çıksa da ölümünü şüpheli vaka olarak görmek gerekiyor. Hastaneye kaldırılmadan önce bir antibiyotik tedavisi süreci var çünkü. Bir şüpheli vaka daha var, onun da hastanede tedavisi devam ediyor, genel durumu iyi ve test sonucu negatif.
“Menenjitin solunum yoluyla bulaşması için daha sık temas gerekir. Örneğin aynı yerde uyumak, aynı toplu taşıma aracında uzun süre birlikte seyahat etmek gibi. Ancak elbette kötü barınma koşulları, yetersiz ve dengesiz beslenme de meningokok menenjitin seyrini oldukça kötü etkiler. Burada bizim için kritik olan şu: Bu işçiler aldıkları bir izinden dönüşte mi menenjit oldular, yoksa hiç izin almamışlardı ve hastalık santralin içinden mi çıktı?
“Basın kuruluşları ve meslek örgütleri olarak bize izin vermeleri gerekir ki, santralin ne durumda olduğunu görüp, değerlendirebilelim. Olası bir salgın riskine karşı, geriye dönük 10 gün taramamız gerekiyor işçileri. Kiminle temas etmişler, hayatını kaybeden işçilerle aynı koğuşta kaldılar mı, bunları bilmemiz gerekiyor. Sağlık Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bunları kamuoyuyla paylaşması gerekiyor.”
Koçak: Akkuyu, kapalı bir kutu
Mersin Nükleer Karşıtı Platform (NKP) Sözcüsü Osman Koçak ise Akkuyu NGS’de her ay bir işçi sağlığı ve iş güvenliği sorunuyla karşılaştıklarını söyledi.
Koçak, santralde çalışan işçilerin sayısının fazlalığına değinerek, benzer hastalıkların işçilerle birlikte tüm kentin sağlığını riske attığını söyledi.
Koçak, konuşmasına şöyle devam etti:
“Konuyla ilgili önlem alması ve adım atması gereken, 2018'den bu yana Akkuyu NGS'nin ana yüklenicisi IC İçtaş. Ancak bizler İçtaş’ı zaten çevreye ve insan sağlığına zarar veren projelerinden biliyoruz. İçtaş’ı Akbelen’den, Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Çevre Otoyolu projesinden, Türkiye’nin dört bir yanına konuşlandırdığı hidroelektrik enerji santrali projelerinden biliyoruz.
Rosatom’un gerekçesi
“Rosatom’un Akkuyu projesi sözleşmesini fesh etmek istemesindeki gerekçeyi hatırlayın: İçtaş A.Ş. sözleşmeye aykırı davranıyor ve iş güvenliğini sağlamıyordu.
"Akkuyu her ne kadar işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin yetersizliğiyle gündeme gelse de burada büyük bir çevre felaketi de yaşanıyor. Son olarak, santralin 1’inci güç ünitesi tamamlandığını duyurdu Rosatom ve ilk dairesel köprü vincini işletmeye aldıklarını söyledi. Vinç, reaktör bölmesinin en önemli mekanizmalarından biri olarak kabul ediliyor.
“Mayıs 2024 seçimleri öncesi, bir seçim yatırımı da olarak, Akkuyu’ya ilk nükleer yakıt çubuğunun getirildiğini duyurdu iktidar. Ancak buna dair herhangi bir görüntü servis etmediler. Anadolu Ajansı’nda karanlık birkaç fotoğraf gördük sadece. Böyle bir transfer olsa çarşaf çarşaf servis etmezler miydi o görüntüyü?
“Bizler, bu nedenlerden ötürü de buraya nükleer yakıt çubuğu getirildiğini düşünmüyoruz. Nükleer saha statüsü alabilmeleri için duyurmaları gereken bir gelişmeydi bu. Bu gibi kampanyalara itibar etmeden, Akkuyu’da neler olduğunu herkesin sorması ve sorgulaması gerekiyor. Çünkü Akkuyu kapalı bir kutu; ama her gün bir sorun yaşanıyor. İlgili bakanlıklar halkı bilgilendirmekle yükümlü.” (TY)