NAI, Mbeki'nin "Binyıl'ın Afrika Programı"ile Senegal lideri Abdoulaye Wade'nin "Omega Planı"nın birleşmesinden oluşuyor.
Afrika için Marshall Yardımı
Afrika için bir tür Marshall Yardımı projesi olan NAI, kıtadaki yıllık ekonomik gelişmenin yüzde 7olmasını hedefliyor. Hedefine ulaşmak için de, borçların silinmesini ve kalkınmanın artmasını amaçlıyor. İşte bu nedenlerle NAI, kendisini dünyanın en yüksek refah seviyesine sahip ülkelerinin liderlerine sunuyor.
İtalya'daki zirveye Güney Afrika'dan Thabo Mbeki, Mali'den Oumar Konare, Cezayir'den Abdelaziz Bouteflika ve Nijerya'dan Olesegun Obasanjo katılıyor.
G8 ülkeleri ise, İtalya, Japonya, ABD, Britanya, Almanya, Fransa, Kanada ve Rusya'dan oluşuyor.
Hedefler
NAI'nin öncelikli hedefi borçların silinmesi ve daha fazla kalkınmanın sağlanması. Ancak bunlar kısa vadeli hedefler. Afrikalı liderlerin orta vadedeki hedefleri ise, yabancı sermayenin Afrika'ya daha fazla yatırım yapmasını sağlamak.
Dünya ticaretinde büyük düşüş
1980'li yılların başlarında , Afrika'nın dünya ticaretindeki oranı yüzde 2.5'tu . 1980'lerin sonlarında ve 90'larda ise bu oran yüzde 1'in bile altına düştü. Ticarette bu düşüş yaşanırken, yabancı sermayenin yatırımları ise yılda yaklaşık 9 milyar doları buluyordu.
Yardım ve koşulları
NAI, altyapı ve kalkınma projelerini öncelikle ekonomik büyüme ve kıtanın sosyal kalkınması üzerinde yapılandırıyor. Ancak uzmanlar, ulusal şirketlerin uluslar arası ortaklıklara sadece daha fazla iş imkanı olarak bakmaması gerektiğini söylüyor ve Afrikalı liderlere uyarıda bulunuyor:
"Yardım koşullarla birlikte gelir. Kalkınma yardımı, bu yardımı yapan ülkelere şirket ve personel olarak geri döner"diyor Afrika Güney Afrika Enstitüsü'nden (Africa Institute of South Africa) Manelisi Genge.
Genge ayrıca, bu yardımlarla elde edilen kazanımların ne kadarının bağışta bulunan ülkelere gideceğine de yine bu ülkelerin karar verdiğini vurguluyor. Manelisi Genge, Afrikalı liderlerin kıtadaki işsizlere iş imkanı sunmanın farklı yollarının araştırılması gerektiğini savunuyor.
Eşgüdümlü çalışma
Güney Afrika Başkanlık Sözcüsü Nazeem Mahathey ise, inisiyatifin büyük bir bölümünün eşgüdümlü çalışmayı ve Afrika ülkeleri ile uluslararası şirketler arasında konsorsiyumlar kurulmasını amaçladığını ifade etti.
Mahatey, yabancıların doğrudan yatırımının yerel bir tasarruf sağlayacağını ve bunun da Afrika'nın kalkınması için gereken kapital birikiminin anahtarı olacağını belirtti.
Kesin hedefler yok
İnisiyatif, henüz kesin hedefler belirlemiş değil. G-8 ülkeleri ise inisiyatifi desteklemek için projelerin detaylı biçimde incelenmesi gerektiğini söylüyor.
Ancak tüm bu olumsuzluklara rağmen Afrikalı liderler umutlarını yitirmiş değil. Afrikalı liderlerden Mahatey, "Bazı maliyetler ve mikro ekonomik planlamalar henüz tamamlanmasa da bizler, Afrika İnisiyatifi üyeleri olarak, programımızın açık ve pratik olduğundan eminiz. G-8 ülkelerinden de açık ve güçlü bir sinyal beklemekteyiz" dedi.
Öncelikle görüşülecek
G-8 ülkeleri ise, gelişmekte olan ülkelerde yoksulluğun azaltılması konusunun zirvede öncelikli olarak görüşüleceğini bildirdi.
İç savaşı sona erdirme girişimleri
Afrika Birliği Organizasyonu'nun (OAU) geçen haftaki zirvesinde, Güney Afrika eski başkanı Nelson Mandela , Burundi'deki iç savaşın sona ermesi için 19 parti ile görüştüğünü ve ülkede barış sağlanıncaya kadar geçici bir hükümet kurulacağını açıkladı.
Ancak Burundi'de barışın sağlanması halen sallantıda, çünkü iki ana muhalefet partisi anlaşmaya katıldığını henüz açıklamadı. İç savaş bölgedeki altı komşu ülkeyi etkiliyor.
Nambia geçtiğimiz hafta, Ağustos ayının sonunda birliklerini Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nden (DRC) çekeceğini bildirdi. Angola da zaman belirtmemekle birlikte birliklerini çekeceğini açıkladı. Uganda ve Ruanda ise halihazırda birliklerini bölgeden çıkarıyor.
Bölgesel bir güç odağı olan Güney Afrika'nın Zimbabve'deki politik ve ekonomik krizi çözmekte önayak olması bekleniyor.
Güney Afrika'daki Witswatersrand Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Dekanı John Stremlau, G-8 ülkelerinden çoğunun Zimbabve'deki krizin çözülmesi konusunda Mbeki'ye destek verdiğinin görüldüğünü söyledi.
G-8 toplantısından sonra, BM Genel Asamblesi'ne de kabul edilecek inisiyatif, böylelikle daha geniş bir destek arayacak. Dünya liderlerinin inisiyatifi finanse edip etmeyeceklerini açıklayacakları toplantı ise, Kasım ayında Senegal'de yapılacak. (BB/YÖ)