ABD, Orta Doğu’da “Rusya ve Çin'e dolduracak boşluk bırakmayacak”

* Fotoğraf: Anadolu Ajansı (AA)

Orta Doğu turu kapsamında İsrail ve Filistin'de resmi temaslarda bulunan Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden, dün (15 Temmuz) Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde Kral Selman bin Abdülaziz Al Suud ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile görüştü.

Suudi Arabistan'ın hava sahasını İsrail'e açmasıyla birlikte uçakla doğrudan İsrail'den Suudi Arabistan'a geçen ve böylelikle bu doğrudan hava güzergahını kullanan ilk ABD Başkanı olan Joe Biden, görüşmelerin ardından düzenlenen basın toplantısında konuştu.

Görüşmeler sırasında 2018 yılında İstanbul'daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu'nda öldürülen gazeteci Cemal Kaşıkçı'ya ilişkin de konuşan Biden, "Kaşıkçı'nın başına gelenler korkunçtu... Bir daha böyle bir şey olması halinde karşılığını fazlasıyla alacaklarını net bir şekilde ifade ettim" dedi.

Basın toplantısı sırasında gazetecilerin sorularını da yanıtlayan ABD Başkanı, "Başka bir olayın, Cemal Kaşıkçı cinayeti gibi başka bir cinayetin tekrar yaşanmayacağından nasıl emin olabiliyorsunuz" sorusuna, "Tanrı aşkına, bu ne aptalca bir soru" sözleriyle karşılık verdi:

"Böyle bir şeyden nasıl emin olabilirim? Sadece bunun gibi bir şey daha olursa bu tepkiyi ve daha fazlasını göreceklerini söyledim."

Biden, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın Kaşıkçı ile ilgili yorumlarına ne cevap verdiği sorusunu ise özetle şöyle yanıtladı:

"Temelde, bundan (Kaşıkçı cinayeti) kişisel olarak sorumlu olmadığını söyledi. Muhtemelen [sorumlu] olduğunu ifade ettim. O, şahsi sorumluluğu olmadığını ve sorumlulara karşı harekete geçtiğini söyledi."

"Arabistan, hava sahasını tüm uçuşlara açacak"

ABD Başkanı Joe Biden, Suudi Arabistan'daki temasları sırasında enerji güvenliğinin sağlanması konusunda da görüşmeler yaptığını kaydettii.

Suudi Arabistan'ın güvenlik ve askeri ihtiyaçları ile ülkenin karşılaşabileceği tehditleri ele aldıklarını ve Yemen'deki durumu da görüştüklerini aktaran Biden, "Suudi Arabistan yöneticileriyle Yemen'deki ateşkesi uzatma konusunda mutabık kaldık" ifadelerini kullandı.

Suudi Arabistan ile aylar süren "sessiz diplomasi" sonrasında pek çok başarıya imza attıklarını kaydeden ABD Başkanı, "Bu bağlamda Suudi Arabistan hava sahasını tüm sivil uçuşlara açacak. Bu kararı takdir ediyoruz" dedi: "Bu önemli bir durum ve çok büyük bir başarı. Bu, Suudi Arabistan hava sahasının, İsrail'e açılacağı anlamına geliyor."

Suudi yetkililerle enerji konusunu görüştüğünü de dile getiren Biden, yüksek enerji fiyatlarını kontrol altına alabilmek için petrol üreten ülkelerin gelecek haftalarda üretim kotalarını artırmalarını beklediklerini söyledi.

Biden, Washington'ın Orta Doğu ile ilişkilerine değinerek, "Körfez ülkeleri ile ilişkilerimizi güçlendirmede ilerleme kaydettik. Orta Doğu'da Rusya ve Çin'e dolduracak boşluk bırakmayacağız" dedi.

18 anlaşma ve mutabakat zaptı

Anadolu Ajansı'nın (AA) Suudi Arabistan haber ajansı SPA'dan aktardığına göre, ABD Başkanı Joe Biden'ın Suudi Arabistan ziyareti kapsamında iki ülkenin Enerji, Yatırım, Haberleşme ve Sağlık bakanlıkları ile bu alanlarda faaliyet gösteren kuruluşlar enerji, yatırım, iletişim, uzay ve sağlık alanlarında işbirliği yapmak üzere masaya oturdu.

Buna göre, iki ülkenin imzaladığı 18 anlaşma ve mutabakat zaptının 13'ü, Suudi Arabistan'daki Enerji ve Yatırım bakanlıklarının yanı sıra Jubail ve Yanbu Kraliyet Komisyonu ile ABD Havacılık Şirketi Boeing, Raytheon Savunma Sanayii, tıbbi cihaz şirketi Medtronic ve yazılım şirketi Digital Diagnostics gibi bir grup ABD şirketi arasında imzalandı.

Ayrıca Suudi Arabistan Uzay Dairesi, "Ay, Mars ve kuyruklu yıldızların barışçıl amaçlar için kullanılmasını" öngören uluslararası koalisyona katılmak için ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) ile Ay Keşif Programı Artemis'i imzaladı. (SD)