"2018'de Karbon Emisyonları Rekor Kırıyor"

15 ülkedeki 57 araştırma merkezinden 76 bilim insanının Global Carbon Project (GCP, Küresel Karbon Projesi) için hazırladığı Küresel Karbon Bütçesi Raporu açıklandı.

Ülkelerin Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP24) için bir araya geldiği Polonya’nın Katowice şehrinde bu yıl on üçüncüsü yayınlanan bütçede, ülkelerin tükettiği fosil yakıtlar ve salınan emisyon miktarları detaylarıyla ele alındı.

Çalışmalar sonucunda küresel karbondioksit emisyonlarının 2017’de olduğu gibi 2018’de de artmaya devam ettiği, 2018’deki yüzde 2’lik artış ile küresel emisyonların rekor kıracağı ifade edildi.

Artışın başlıca sebebi ise petrol ve doğalgaz kullanımının artmaya devam ediyor olması.

Küresel CO2 emisyonları sabit kalmıştı

Fosil kaynaklı küresel karbondioksit (CO2) emisyonlarındaki artış 2000’li yıllarda yılda yüzde 3’ün üzerinde seyrederken, 2010’lardan itibaren yavaşladı ve 2014-2016’da hafif bir artış haricinde sabit kaldı.

Ancak, kömür kullanımındaki ve bireysel ulaşım, taşımacılık, havacılık ve gemicilikteki talep artışına bağlı olarak yaşanan küresel enerjideki büyüme, karbonsuzlaştırma çabalarının önüne geçti.

Emisyonu artırıyor: Kömür, petrol, doğalgaz

Küresel kömür kullanımı, tarihteki en yüksek düzeyinin hala yüzde 3 altında. Fakat 2018’de Çin ve Hindistan’ın enerji tüketimindeki büyümeye bağlı olarak artması bekleniyor.

Petrol ve doğalgaz tüketimi son on yılda neredeyse hiç hız kesmeden arttı. Doğalgaz kullanımı, kömür tüketimindeki düşüş ve sanayide doğalgaz talebinin artmasıyla birlikte artışa geçti.

Petrolün başlıca kullanım alanları ise bireysel ulaşım, kargo, havacılık, gemicilik ve petrokimya sektörlerinden oluşuyor.

2,7 oranında artış tahmini

GCP, CO2 emisyonlarında yüzde 2,7 oranında bir artış öngörüyor.

2018 yılı ortalaması tahminler doğrultusunda sonuçlanırsa atmosferik CO2 yoğunluğu, sanayi öncesi döneme göre yüzde 45 artmış olacak.

Türkiye de var

Rapor Türkiye’den de sonuçlar içerdi. Buna göre, Türkiye’de de 2018’de emisyonlarda artış görülüyor.

2000 ile 2017 arasında Türkiye’nin kömür kaynaklı emisyonları yıllık ortalama yüzde 5,4 büyüme kaydederken, petrolde ise bu oran yüzde 6,2 olarak gerçekleşti.

* 2010-2017 yılları arasında Türkiye'de fosil yakıtlardan kaynaklı CO2 emisyonları.

Emisyon değeri en yüksek 10 ülke

En yüksek emisyon değerlerine sahip 10 ülke Çin, ABD, Hindistan, Rusya, Japonya, Almanya, İran, Suudi Arabistan, Güney Kore ve Kanada oldu:

TIKLAYIN - Dünya Nüfusunun Yüzde 95'i Kirli Hava Soluyor

ABD

Küresel emisyonların yüzde 15’ini teşkil eden ABD emisyonlarının, birkaç yıllık bir düşüşün ardından Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) verilerine göre, 2018’de yüzde 2,5 civarında büyümesi bekleniyor.

Bu büyümenin başlıca nedeni ise, hava koşullarına bağlı olarak kış aylarında ısınma ihtiyacının ve yaz aylarında soğutma ihtiyacının artması. ABD emisyonlarının 2019’da tekrar düşüşe geçmesine dair öngörü ise ucuz doğalgaz, rüzgar ve güneş enerjisinin kömürün yerini almaya devam edeceğine işaret ediyor.

Hindistan

Küresel emisyonların yüzde 7’sini teşkil eden Hindistan'ın emisyonlarındaki güçlü artışın 2018’de de yüzde 6,3 ile devam etmesi beklenirken, tüm fosil yakıtlarda da büyüme bekleniyor:

Kömür + yüzde 7,1, petrol + yüzde 2,9 ve doğalgaz + yüzde 6.

AB

Küresel emisyonların yüzde 10’unu teşkil eden AB emisyonlarının 2018’de yüzde 0,7 oranında düşmesi bekleniyor.

Bu oran, 2004-2014 yılları arasında devam eden yüzde 2’lik düşüş oranının oldukça altında.

Çin

Küresel emisyonların yüzde 27’sini teşkil eden Çin emisyonlarının 2018 yılında yüzde 4,8 oranında artması ve yeni bir rekor kırması bekleniyor.

Çin emisyonlarında görülen bu yeni büyümenin inşaat faaliyetleri ve ekonomik canlanma ile yakından ilişkili olduğu düşünülüyor.

Diğerleri

Küresel emisyonların yüzde 42’sini teşkil eden diğer ülkelerden kaynaklanan emisyonların ise 2018’de yüzde 1,8 oranında artacağı öngörülüyor.

Raporda iyi haberler de var

Küresel emisyonların yüzde 20’sini teşkil eden 19 ülkede, son on yılda emisyon değerleri GSYİH’da küçülme yaşanmadan düştü.

Bu 19 ülke şöyle:

ABD, Aruba, Barbados, Birleşik Krallık, Çekya, Danimarka, Fransa, Grönland, Hollanda, İsveç, İsviçre, İzlanda, İrlanda, Malta, Özbekistan, Romanya, Slovakya, Slovenya ve Trinidad ve Tobago.

(TP)