1938'de Dersim'de Katledilenler Anıldı
Avrupa Dersim Dernekleri Federasyonu (FDG), Dersim Dernekleri Federasyonu (DEDEF) ve Demokratik Haklar Federasyonu (DHF) bileşenleri, 1938 katliamından kurtulan tanıklar, belediye başkanları, gençler, kadınlar ve çocuklar, Halvori Kayalıklarında (Kemere Arey) buluşarak Temmuz 1938'de kurşuna dizilenlerin şahsında 1938 kurbanlarını andı. Anmada, ölenlerin anısına Munzur'a 333 karanfil atıldı.
Katliam tanıkları, yaşadıklarını anlattı
25 araçlık konvoyla saat 11:30'da yola çıkan yaklaşık 300 kişi, 1938'in sıcak yaz gününde mitralyöz ateşiyle öldürülerek uçurumdan atılanların katledildiği tepeye vardığında bir anmaya uygun şekilde niyazlar, lokmalar dağıtıldı. Mumlar ölenlerin anısına yakıldı.
Etkinlik, saygı duruşu ve Haydar Beltan'ın sunuşuyla başladı. Halvori katliamının tanığı Süleyman Ağlar, Zazaca konuşmasında bölgede yaşanan gelişmeleri, katliamdan kurtulan dört kişinin çektiklerini, kadın-çocuk ve yaşlı 484 kişinin kurşuna dizilişini anlattı.
Hese Geve'nin oğlu Haydar Kaya, yine Zazaca, Demenanlıların yaşadıklarını, babasının öldürülmesini, dağlarda çektikleri açlığı, Dere Laç'i anlattı ve konuşmasını "Adalet bekliyoruz" diye bitirdi.
Veli Es, Zazaca olarak, Demenanlı çocuk olarak 11 yaşında iken dağlarda saklanmak zorunda kaldıklarını ve yaşadıkları güçlükleri dile getirdi.
Mahmut Yıldız ise Türkçe olarak Dersimlilerin nasıl suçsuz yere öldürüldüklerini ve Kızılbaş inançlarını özetledi. Seyit Rıza'nın torunu Rüstem Polat, anmaya gelenlere minnetini Zazaca söyledi.
"Bizi affedin"
Mazgirt Belediye Başkanı Tekin Türkel, Zazaca bir katliam şiiri okudu. Ovacık Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül, "Dağlarda silahlı kişiler var idiyse bunları değil, binlerce çocuğu neden öldürdünüz?" diye sordu. DEDEF adına Ali Mükan, Dersimlilerin taleplerini dile getirdi.
FDG adına Celal Yıldız, 4 Mayıs'ın "Dersim Tertelesini Anma Günü" olarak seçilmesinin sebeplerini anlattı. Avrupa Demokratik Haklar Federasyonu (ADHK) adına Ali Tacer ise meseleye demokrasi ve özgürlük mücadelesi bağlamında bakmak gerektiğini açıkladı.
Hukukçu Hüseyin Aygün ise, "72 yıldır buraya gelmedik. Atalarımızın yemin ettiği ve 484 kişinin ölüme yürüdüğü bu yere ne utançtır ki piknik için geldik. Affet bizi süngüdeki bebek, affet bizi anne karnındaki yavru, affedin yaşlılarımız ve tüm masumlar, affedin ki sağalalım ve sizin başınıza geleni dünyaya duyuralım" dedi.
Anma, yaşlı ve çocukların Munzur'a 333 karanfil atması ile son buldu.
Golê Çeto'da mumlarla
Akşam saat 18:30'da Golê Çeto'daki kutsal ziyarette ellerinde mumlar ve "çıla"larla bir araya gelen Dersimliler, burada kurşuna dizilen Yusufhan, Demenan, Haydaran ve Kureyşanlı aileleri de unutmadı.
Haydar Beltan ve Mehmet Gülmez'in yaptığı konuşmalarda kurbanların ruhuna rahmet dilendi. Gülmez "Sadece Yusufhanlı Kamer ağanın ailesinden 81 kişi burada kurşuna dizilerek suya atıldı, önlerinde saygıyla eğiliyoruz, Dersim için 'Katliamdır' diyen Başbakan Erdoğan'ı ise sözlerinin gereğini yerine getirmeye çağırıyoruz" dedi. (BB)