Kadın Eğitim ve İstihdam Derneği (KEİD), Tuzluçayır’da yaşayan kadınların yerel hizmetler çerçevesinde yaşadıkları sorunları ortaya koyan bir araştırma gerçekleştirdi.
350 kadınla yüz yüze anketlerle yapılan çalışmanın amacı yerel hizmetlerin eksikliğinin kadınların hayatındaki önemini ve etkilerini görünür kılmak.
Sibel Güneş, KEİG ve Kadın Emeği ve İstihdamı Platformu (KEİG) kadınların insana yakışır çalışma olanaklarına ulaşmalarının önündeki engelleri kaldırmayı hedeflediklerini dile getirirken şöyle konuştu:
“Ev içindeki ve dışındaki cinsiyetçi iş bölümünü dönüştürmeye yönelik çalışmalar yürütüyoruz. Bu çalışmaları yürütürken daima kadın dayanışmasını temel alıyoruz. Yerel hizmetlerin eksikliği ve azlığı kadınlara karşılıksız ve ağır bir çalışma yükü yaratıyor. Örneğin; kreş ve kadın sığınaklarının yokluğu, sokakların çamurlu oluşu, toplu taşıma araçlarının saatleri, durakların yeri, karanlık sokaklar, içme suyu eksikliği, elektrik hizmetinin düzenli alınamaması, çöplerin sokaklardan toplanmaması, mahalle pazarlarının olmaması gibi gündelik hayatın parçası olan örnek durumlar kadınların yaşamında büyük zorluklar ve iş yükü oluşturuyor. Özellikle kreşlerin yokluğu çocuk bakımını kadınların üstlenmesine neden oluyor. Kamusal olarak verilmesi gereken bu hizmetin kadınlar tarafından karşılıksız yapılıyor oluşu kamu hizmetlerine yapılan yatırımların az ve eksik olmasını da beraberinde getiriyor.”
Kadınlar ulaşım ve sosyal hayata katılımda sorun yaşıyor
Araştırmaya göre, gündelik hayattaki sorunlar konusunda görüşülen kadınların yüzde 87’si otobüslerin çok kalabalık olmasından, yüzde 70’i yeterli sayıda otobüs olmamasından ve belirli bir saatten sonra ulaşımın zor olmasından, yüzde 74’ü ise bilet fiyatlarından şikâyetçi.
Ev ve iş dışındaki zamanlarını nasıl geçirdiklerine dair sorular sorulan kadınların yüzde 13’ü belediye hizmetleri kapsamındaki kurslara katıldıklarını söyledi.
Kadınlar en yakınındaki erkeklerden şiddet görüyor
Hane içinde şiddet görüp görmedikleri, şiddete maruz kaldılarsa başvurdukları ve/veya destek aldıkları kuruluşlar hakkında sorular sorulan katılımcıların yüzde 30’u birden fazla başlıkta sorun yaşadıklarını belirtti.
Kadınların yüzde 20’si eşinden/ babasından/ kardeşinden şiddet görüyor. Kadınların yüzde 16’sı, karakola gittiklerinde dikkate alınmadıklarını belirtiyor, yüzde 14’ü ise bu gibi durumlarda destek alabileceği bir merkezin bulunmamasını önemli bir sorun olarak işaret ediyor.
İstihdam sorunu
Güneş, ankete katılan kadınların yüzde 44’ünün daha önce hiç çalışmadığını, yüzde 21’inin ise daha önce çalışmasına rağmen artık çalışmadığını ifade etti.
“Katılımcıların tamamı 15 yaş üzerinde olmasına rağmen sadece üçte biri çalışanlardan oluşuyor. Hiç çalışmamış olan katılımcıların yüzde 44’ü, bunun en önemli nedeninin çocuklar olduğunu belirtiyor. Çocukları, sırasıyla eşlerin tutumu (yüzde 26), gelenekler (yüzde 16) ve sağlık/eğitim (yüzde 12) gerekçeleri izliyor.”
Araştırmaya göre, kadınların yüzde 60’ının kreş ve anaokullarının pahalı olmasını ve buna paralel olarak çocuklarını bırakılabileceği ücretsiz merkezlerin yokluğu, çocuk bakımında yalnız kalmaları, eşlerinden yeterli paylaşımı görmüyor olmaları gibi noktalara dikkat çekiyor.
Çocuk bakımına benzer bir şekilde, yaşlı/hasta bakımında da kadınlar tüm sorumluluğu üstlenmek durumunda kaldığını dile getiren Güneş, verilen bakım parasının yetersiz olması ve destek sağlayan bir merkezin bulunmaması değinilen diğer sorunlar olduğunu söyledi.
Çözüm önerileri
Güneş çözüme yönelik talepleri ise şöyle sıraladı:
* Erken çocukluk ve bakım ve eğitim hizmetlerinin, ayrıca diğer bağımlı aile bireylerinin (yaşlı, engelli, vb.) bakımına yönelik hizmetlerin yaygınlaştırılması.
* Şiddete uğrayan kadınların güvenliklerini sağlayacak kadın sığınakları, danışmanlık alabilecekleri danışma merkezleri, kadına yönelik şiddet konusunda farkındalık yaratacak faaliyetlerin, eğitimlerin düzenlenmesi.
* Her kadının, günün her saatinde, ortak kamusal mekânları ve sokakları güvenli ve etkin olarak kullanabilmesi için tasarım ve aydınlatmada düzenleme ve çalışmaların en hızlı şekilde yapılması.
* Toplu taşıma ve yaya ulaşımının kadınlar tarafından kullanımını kolaylaştırıcı düzenlemeler yapılması.
* Kadınların kentteki sportif, sosyal ve kültürel faaliyetlere kişisel potansiyellerine ve taleplerine uygun şekilde katılımlarının sağlanması için belediyelerin sorumluluklarını yerine getirmesi. (AA/ÇT)