DİSK Genel Başkanı Kani Beko'nun TBMM gündemindeki Özel İstihdam Büroları ile ilgili basın açıklaması yaptı.
Beko, Özel İstihdam Büroları'na geçici iş ilişkisini de kapsayacak biçimde işçi kiralama yetkisi verilmesi ile Türkiye'de emeği ile geçinen milyonların köle haline getirilmek istendiğini belirtti.
Konuyla ilgili olarak toplanan Üçlü Danışma Kurulu'nda hiçbir mutabakat olmamasına rağmen, bu yasa teklifinin Meclis'e gönderilip, komisyonlardan geçirildiğini belirten Beko, işçi kesiminden gelen hemen hiçbir itirazın dikkate alınmadığını ifade etti.
"İşçi simsarlığı kayıt altına alınıyor"
Beko, birçok iş cinayetinde sorumluluğun bir bölümünün dayıbaşı sistemine ait olduğunu hatırlatarak işçi kesimlerinin istihdamının kayıt altına alınması için İŞ-KUR'un daha etkin bir şekilde devreye girmesini talep etti.
“Çözüm işçileri işçi simsarlığına mahkum etmek, işçi simsarlığını yasallaştırarak "kayıt altına” almak değil, kamu otoritesi olarak görevini yapmaktır. Görev İŞ-KUR'a ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına düşmektedir. Önleyemedikleri işçi ticaretini yasallaştırmak, açıkça hukuksuzluğa hukuk üretmektir.
"Hiç kimse bizden "askerlik ve doğum gibi durumlarda” kiralık işçiliği kabul etmemizi de beklemesin. Yasalarımızda bu tür durumlar için geçici çalıştırmanın çeşitli biçimleri mevcuttur. İşçi simsarlığını yasallaştırmak için bu durumların örnek gösterilmesi tamamen bir kandırmacadır.”
20 maddede hayırBeko, kiralık işçiliğe neden karşı olduklarını 20 maddede açıkladı: 1. İş güvencesi ortadan kalkacaktır. 2. Kıdem Tazminatı fiili olarak yok edilecektir. İhbar tazminatı ortadan kaldırılacaktır. 3. 1-9 arası işçi çalıştıran iş yerlerinde 5 işçiye kadar, 10'un üzerinde işçi çalıştıran işyerlerinde %25 oranında kiralık işçi çalıştırılabilecektir. Böylece kayıtlı istihdamın neredeyse yarısı bu kölelik büroları aracılığı ile güvencesiz çalıştırılacaktır. 4. Kural dışı, güvencesiz ve esnek çalışma biçimleri kural haline gelecektir. 5. Sendikal örgütlenmeler çok ciddi kan kaybedecektir. 6. İşverenlerin işten çıkarma maliyetleri düşecektir, işçiler istenildiği gibi kullanılıp kapı önüne konulacaktır. 7. İddia edildiği gibi kayıt dışı istihdam düşmeyecektir. Çünkü işverenlerin tercih ettiği en esnek çalıştırma biçimleri kayıt dışındadır. 8. Kayıtdışı istihdam edilenler güvence kazanmayacaklar; aksine formel sektörlerde, sendikal örgütlenmelerin var olduğu alanlarda işçiler güvencesiz hale gelecektir. 9. İşçi sınıfı "kiralık işçilik” adı altında kölelik ilişkilerine mahkum edilecektir. 10. Gelir, emeklilik, yıllık izin ve sağlık ile ilgili bütün haklar tamamen ortadan kalkacaktır. 11. Kiralık işçiler aynı işi yapan diğer işçilere göre çok daha düşük ücrete mahkum olacaktır. 12. Uzun çalışma saatleri açısından dünyada zirvede yer alan ülkemizde, kiralık işçiler yoğun çalışma temposuyla, yoğun bir sömürü çarkı içinde olacaktır. 13. Ülkemizde iş hukuku, işçi-işveren arasındaki sözleşme, iş yeri ve iş kolu düzenlemeleri üzerine kuruludur. Meclisteki tasarı, bu hukuksal düzenlemeleri geçersiz hale getirecektir. Böylece çalışma yaşamı tamamen hukuk dışı bir hal alacaktır. 14. İşverene toplu işten çıkarma hakkı tanınacak, işveren 8 ay sonra aynı işçiyi kölelik bürolarından çok daha ucuza, sendikasız, haksız hukuksuz kiralayabilecektir. 15. İşverenler, Özel İstihdam Büroları'ndan işçi kiralama hakkı kazandığında, "kadrolu” işçilerin üzerinde sürekli bir baskı oluşturacaktır. 16. Kiralık işçiler, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği uygulamalarından yaralanamayacak, ağır, tehlikeli ve ölümcül risklerle karşı karşıya kalacaktır. 17. Kiralık işçilerin İşsizlik Fonundan yararlanma olanakları neredeyse olmayacaktır. 18. İş-Kur işlevsiz hale gelecek, kamu emek gücü piyasasındaki sorumluluklarını tamamen üstünden atmış olacaktır. 19. Kamudaki alt işverenler, Özel İstihdam Bürolarından işçi kiralayabileceklerdir. Kamuda taşeron köleliğini aratan çalışma düzeni kurulacaktır. 20. Sonuç olarak Özel İstihdam Büroları köle pazarlarıdır. Özel İstihdam Büroları İle Geçici İş İlişkisi oluşturulması insan ticaretidir. İnsan ticareti, tarihteki en büyük insanlık suçlarından biridir. |
Tasarı ne getiriyor?
Komisyonun kabul ettiği İş Kanunu ile Türkiye İş Kurumu Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ile özel istihdam bürosunun faaliyet alanı genişletiliyor, geçici iş ilişkisi kurma faaliyeti bu bürolara veriliyor.
Tasarı, özel istihdam bürolarına, işveren ile geçici işçi sağlama sözleşmesi yaparak, işçisini geçici olarak işverene devri yetkisini getiriyor.
Doğum izni ve doğum sonrası kısmi çalışma hakkı kullanan, askerlik hizmetini yapan ve iş sözleşmesi askıya alınan çalışan yerine başka bir işçi ile geçici iş ilişkisi, bu hallerin devamı süresince kurulabilecek.
Mevsimlik tarım işlerinde veya temizlik işleri, hasta, yaşlı ve çocuk bakım hizmetleri gibi ev hizmetlerinde, süre sınırı aranmadan geçici iş ilişkisi oluşturulabilecek.
İşletmenin günlük işlerinden sayılmayan ve aralıklı olarak gördürülen işlerde, iş sağlığı ve güvenliği bakımından acil olan işlerde veya üretimi önemli ölçüde etkileyen zorlayıcı nedenlerin ortaya çıkması halinde, işletmenin iş hacminin öngörülemeyen şekilde artması halinde ve mevsimlik işler hariç dönemsellik arz eden iş artışları halinde, en fazla 4 ay süresince geçici iş ilişkisi kurulabilecek.
Kamu kurum ve kuruluşlarında, madenlerde geçici işçi çalıştırılamayacak. (NV)
