Engelliler Taksim'den Seslendi: Sokakta Olmak İstiyoruz!

3 Aralık Dünya Engelliler Günü öncesinde yüzlerce kişi Taksim’de “Ya hepimiz engelliyiz ya hiçbirimiz” sloganıyla yürüdü. 

Engelliler, yardım ya da ayrıcalık değil, insan olmanın gerektirdiği temel haklarını talep etti. Toplumsal yaşama katılmak yani sokakta olmak istediklerini haykırdılar. 

Bu seneki eyleme diğer yıllardan farklı olarak engelli örgütlerinin dışında toplamda 44 farklı sivil toplum örgütü de katıldı. CHP milletvekilleri Şafak Pavey ve Mahmut Tanal da eylemciler arasındaydı. 

Soğuk ve yağışlı havaya rağmen engellilerin yanında engelli olmayan genç, yaşlı birçok kişi saat 14:00’te Taksim Meydanı’nda toplanarak Galatasaray Lisesi’ne yürüdü. 

Yürüyüş boyunca “Dilenmiyoruz, direniyoruz”, “Sokakta olmak istiyoruz”, “Sadaka değil, iş istiyoruz”, “Herkese eşit parasız eğitim ve sağlık”, Bu daha başlangıç, mücadeleye devam” sloganları atıldı. 

Eylemde en görünür olan fiziksel engelliler olsa da, görme engellier, işitme engelliler ve zihinsel engelliler de oradaydı. 

Engelliler sözleşmesine bireysel başvuru hakkı yok

Galatasaray Lisesi önünde basın açıklamasını Türkiye Sakatlar Derneği Başkan Yardımcısı Turhan Hançerli okudu.

“Evinden çıkamadığı için fiziken burada olmayan yürekler de aramızda” diyerek söze başlayan Hançerli şöyle devam etti:

* Türkiye'nin Birleşmiş Milletler Engelli Haklar Sözleşmesini kabul eden ilk ülkelerden biri. Ancak halen bireysel başvuru hakkını tanıyan ek ihtiyari protokolün yürürlüğe girmedi. Bu sözleşmenin temeli engellilerin sorunlarının temel insan haklar sorunu olduğunu kabul etmesi ve hakları birey üzerinden tanımlaması. 

Ayrıcalık değil, haklarımızı istiyoruz

* Bizleri engelleyen fiziksel ya da ruhsal sorunlarımız değil, bizleri yok sayan uygulama ve tutumlar. Temel talebimiz bize haklarımızın teslim edilmesi. Ayrıcalık istemiyoruz. Temel insan hakları sözleşmeleri ve anayasa ile korunan eşitlik ve adalet istiyoruz. Bağımsız yaşam hakkı en temel hakkımız. 

Maaşlarımız elimizden alınıyor

* 38 yıl önce yürürlüğe giren 2020 sayılı yasa ile engelli ve yaşlıya verilen maaş hakkı 2013’te sosyal yardıma havale edildi. Bu maaşın ve evde bakım maaşının alınabilmesi için sadece engellinin değil akrabalarının da açlık sınırının altında yaşaması şartı getirildi.

Eğitimde eşitlik beklerken sürgün

* Engelli bireylerin yüzde 65’i okur yazar değil Yüzde 7’si lise, yüzde 2’si üniveriste eğitimini tamamlıyor. Eğitime eşit yurttaşlık temelinde çözüm beklerken okullarımız elimizden alınıyor. İstanbul’da Fatih Özel Eğitim ve Meslek Lisesi Tepekent’e taşındı. İşitme engelli çocuklar sürgün edildi. 

* Zihinsel engelliler için haftada sadece 1-2 saat eğitimleri yeterliymiş gibi bir de yaş sınrı 23’e çekildi. Kaynaştırma eğitimi için hala eğitim fakültelerinde kaynaştırma eğitimi zorunlu değil. Özel eğitim ve görme engelliler için teknik donanım ve materyal eksikliği var. 

Biz ölünce çocuklarımız ne olacak?

* Sağlık alanında ise muadil ilaçlarla, katkı paylarıyla aylarca rapor almak için geçen sürede sağlık hakkına erişim engelleniyor. Bakım yasası hala çıkarılmadı. Aileler bizler ölürsek çocuklarımıza kimler bakacak kaygısı yaşıyor. 

Yasa uzatıldı, engeller duruyor

* 2005'te yürürlüğe giren 5378 sayılı Engellier Yasası sokakların, kamu binalarının ve toplu taşıma araçlarının erişilebilir olmasını sağlayacaktı. Ama yedi yıllık süresi dolunca AKP’li milltvekillerinin oylarıyla üç yıl daha uzatıldı. Uyuyanlar affedildi, erişim sorunu çözümsüzlüğe bırakıldı. Bizler uyuyanları affetmiyoruz. 

* Soruna kalıcı ve bireyin yaşam hakkını temel alan çözümler istiyoruz. Engellilerin önündeki tüm engeller kaldırılarak toplumsal yaşama katılımları sağlanmalı. (NV)