Beyoğlu’nun en eski kitabevlerinden Robinson Crusoe, kira artışına dayanamayarak İstiklal Caddesi 389 numaradaki dükkanını kapatma kararı aldı.
20 yıllık kitapçı, son olarak 25 bin lira kira ödüyordu ancak 35 bin dolar ödemesi istenince bu yükün altından kalkamadı. Robinson Crusoe, maddi sıkıntısını geçen sene okuyucu dayanışması sayesinde Robkart uygulaması ile aşmıştı. Ancak bu yeterli olmadı.
Zaten mahkeme mal sahibinin başvurusuyla kitabevinin geçen sene 2013 Temmuz ve Ağustos kiralarını geciktirmesi nedeniyle tahliye kararını onadı. Bundan sonra kitabevi Salt Beyoğlu’nun dördüncü katında okuyucuyla buluşacak.
Kiralar çok yüksek
Peki, Robinson Crusoe'un hemen yanındaki dükkanlardaki kiralar ne kadar?
bianet'in araştırmasına göre son 10 yıldaki artışlara göre bazı dükkanların aylık kiraları şöyle:
Tek katlı bir ayakkabıcı dükkanı 20 bin dolar,
Tek katlı giyim mağazası 57 bin lira,
Beş katlı giyim mağazası 60 bin dolar,
5 metrekarelik büfe 3500 dolar,
Üç katlı büyük bir ayakkabı mağazası 300 bin lira.
İstiklal'de kitapçı kalmadı
Kiralar bu kadar yüksek olunca büyük markalar dışında küçük dükkanların Taksim'de barınması mümkün olmuyor.
Galata'daki 93 yıllık kitapçı ve Türkiye'nin ilk müzayede mekanı Librairie de Péra de geçen sene ağustos ayında kirasını ödeyemediği için kapanmıştı.
İstiklal Caddesi'nde şu anda sadece Mephisto, YKY, İnsan, D&R, Ada, Pandora, Kırmızı Kedi ve Türk-Alman kitabevi kaldı.
Galata, Tünel, Dünya, İmren, Sel, Simurg, Metropol, Sinem, Arkadaş, Literatür, İstavrit kapanan kitabevlerinden akılda kalanlar.
Adanalı: Kamu desteği şart
Konuyla ilgili bianet'e yazan kent çalışmaları üzerine Stuttgart Üniversitesi'nde ders veren Yaşar Adanalı, bunun sorumlusunun kamu idaresi ve piyasa aktörlerinin, kar hırsıyla büyük turizm ve gayrimenkul sektörü üzerinden, kolay yoldan köşeyi dönme arzusu ile açıklıyor.
Adanalı, çözüm olarak Beyoğlu Koruma Amaçlı İmar Planı’nı iptal eden mahkemenin de belirttiği üzere, Beyoğlu’nun topyekûn turistikleşmesinin önüne geçilmesi, "bellek mekanlarının" sürdürülebilirliğinin sağlanması için kamu kaynaklarının bu yönde kullanılması gerektiğini söyledi.
"Kültür Bakanlığı’nın Robinson Crusoe 389 Kitabevi’ni ve benzer nitelikteki diğer yerleri ‘somut olmayan kültür varlığı’ olarak tescil etmesi, imar planına bulunduğu gayrimenkulün bu yönde işlenmesi, ve kültür varlığı olan işletmelerin kira giderleri için kamu desteği alabilmesinin önünün açılması gerekir. Ayrıca, tamamen mülk sahiplerinin yanındaki mevzuatın, kiracılar lehine dönüştürülmesi, özellikle kent merkezindeki esnaf ve yaşayanların yerlerinde kalabilmelerinin öncelikli koşuludur. Yoksa, Beyoğlu’nun kültürel olarak çölleşmesi, sosyal olarak tektipleşmesi, sınıfsal olarak homojenleşmesi artarak devam edecektir." (NV)
