Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) çocuklara tavsiye ettiği 100 temel eser listesinde yer alan, Romanlara karşı ırkçı ifadeler taşıyan "Yonca Kız" kitabı listeden çıkarıldı.
Şu anda hayatta olmayan Kemal Bilbaşar'ın yazdığı Can yayınevinden çıkan kitap, Çingene Hasan tarafından kaçırılarak türlü işkencelere maruz bırakılan bir kız çocuğunun hikayesini anlatıyor.
"Yaramazlık yaparsan, seni Çingenelere veririm" cümlesinin hala çocukları korkutmak için kullanıldığı Türkiye'de kitap tam da bu ayrımcı ve nefret içeren söylemi pekiştiriyor.
MEB'in çocuklara okumaları için tavsiye ettiği kitap, Artvin'de bir ilkokulda okuma yarışmasında kullanılınca fark edildi.
Kitaptan alıntılarKitaptan ayrımcılık içeren bölümler şöyle: Sayfa 59: "... gelini padişah torunuydu ama Çingen karısından daha soysuzdu." Sayfa 122: "Çingenleri gören Sultan Bacı'nın gözleri korkuyla açıldı." - "Amanın buralarda Çingenler varmış da haberimiz yok, bir daha yalnız gelmeyelim buraya, küçük hanım.' - "Niye Sultan Bacı Çingenler bir şey mi yaparlar?" Çocukları da çalarlar- "O gözü kör olasıcalar önlerine çıkan her şeyi çalarlar. Fırsat bulurlarsa, torbalarına koyup çoçukları bile kaçırırlar" dedi. "Küçükken ufak kız kardeşini Çingenelerin nasıl kaçırdıklarını anlatacaktı, ama Yonca Kız'ı fazla korkutmadan çekindi, sustu." Sayfa 123: "Ben çingenelerden çok korkarım. Küçükken kız kardeşim Şirin'i kaçırdılar gözü kör olasıcılar. Bir daha da bulunmadı yavrucuk." Sayfa 173: "Ama kız Çingenelerin kendisini dağdan kaçırdıklarını söylemiş polise, gazete öyle yazıyor. O kör olasıca Çingeneler kaçırmıştır. |
MEB: Olumsuz ifadeler içeriyor
Sıfır Ayrımcılık Derneği'nin (SAD), Romanların Hukuki Yardıma Erişiminin Artırılması Projesi kapsamında geçtiğimiz Kasım ayında fark ettiği kitap için hemen MEB'e şikayet dilekçesi verildi.
Ayrıca İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na da konuyla ilgili suç duyurusunda bulunuldu.
MEB, şikayet üzerine oluşturduğu bir komisyonla, kitabı baştan sona tekrar inceleyerek talebi haklı buldu ve kitabı "uygunsuz davranış ve olumsuz ifadeler" içermesi nedeniyle 100 Temel Eser listesinden çıkarttı.
Yayınevi o ifadeleri kaldıracak
SAD Avukatı Zeynep Duygu Ulusoy, Bakanlık tarafından kendilerine Temel Eser listesindeki diğer kitapların da nefret söylemi, benzeri olumsuz ifade ve davranışlar bakımından incelemeye tabi tutulacağı bilgisinin verildiğini ifade etti.
Savcılığa yapılan başvuru ise henüz kesinleşmedi.
Kitabın yazarının hayatta olmaması nedeniyle Can Yayınevi ile görüşen dernek, kitabın bir sonraki basımında Romanlara karşı ayrımcı ve aşağılayıcı ifadelerin kitabın içeriğinden çıkarılacağının taahütünü aldı.
Bunun önemli bir insan hakları meselesi olduğunu belirten dernek avukatı, aynı zamanda kitabın okuyucu kitlesinin ilköğretim çağındaki çocuklar olmasının da sorunun önemini bir kat daha arttırdığını ifade ederek Yayınevi ile yapılan bu görüşme sonucu verilen taahhüdün takipçisi olacaklarını ifade etti. (NV)
