İnsan Hakları Derneği Türkiye-Suriye sınırında özelikle Rojava sınır kapılarının ve sığınmacı kamplarının durumunu inceleyerek rapor hazırladı.
Aralarında İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (FİDH) Genel Başkan Yardımcısı Yusuf Alataş'ın olduğu heyet 5-6-7 Ekim 2013'te Nusaybin/Nîsêbin, Ceylanpınar/Serkaniye, Şenyurt/Derbesiye, Akçakale ve Kilis/ Öncüpınar sınır kapılarını gezdi.
PYD kapılarına negatif yaklaşım var
Raporda, Özgür Suriye Ordusu’nun denetiminde bulunan sınır kapıları ile sınır geçiş noktalarına Türkiye’nin yaklaşımının pozitif olduğu, buna karşılık PYD’nin kontrolündeki kapılara yaklaşımın politik bir tutum neticesinde negatif olduğu belirtildi.
Türkiye’ye sığınanlardan farklı etnik ve inanç gruplarına yönelik kamp sorununa örnek olarak Kürtlere ve Arap Alevilere ait kamp bulunmadığı gösterildi.
Raporda, tüm sorunların çözülmesi için Türkiye’nin Suriye’de iç savaşın sona erdirilmesine dönük ateşkesin sağlanması, Cenevre Konferansının yapılması, geçiş hükümeti kurularak Suriye’nin demokratik dönüşümüne katkı sunması, Rojava bölgesi yönetimi (Kürt Ulusal Yüksek Konseyi ve PYD) ile iyi ilişkiler kurarak Türkiye’deki barış ve çözüm sürecinin ilerlemesine katkı sunması gerektiği belirtildi.
Rojava hattındaki geçiş noktaları açılmalı
Önerilerden satır başları:
* Türkiye-Rojava sınır hattındaki güvenlik sorunu olmayan Şenyurt ve Ceylanpınar sınır geçiş noktaları “sıfır nokta politikası” ile insan yardımlara ve ticarete açık tutulmalı.
* Nusaybin gümrük kapısının Suriye tarafından açık tutulması ve buradan ticaret yapılmasının önü açılmalı.
* Etrafı El Kaide ile çevrili olan Afrin’e acil olarak insani yardım ulaştırılması için Türkiye sınırından insani yardım koridoru açılmalı.
* Türkiye-Rojava sınır hattının Nusaybin kesiminde yapımına başlanan duvar derhal yıkılmalı.
Rojava'ya malzeme gönderilmeli
* Rojava bölgesine un yapabilmeleri için gerekli malzemeyi Türkiye göndermeli.
* Uluslararası toplumun Suriye’ye gönderdiği ve Rojava'ya ulaştırılmayan insani yardımlar Rojava’ya gönderilmeli.
El Kaide'ye savaşçı gönderenler soruşturulmalı
* Türkiye’ye sığınanlara yönelik sınır hattında ve karakollarda yapıldığı iddia edilen işkence ve kötü muamele ile ilgili olarak etkili soruşturmalar açılmalı, askeri birimler denetlenmeli.
* Türkiye’den El Kaide’ye katılıp Suriye’de savaşmaya gidenlerle ilgili olarak; bu kişilerin gönderilmesi işlemlerini Türkiye’den yapanlar hakkında soruşturma başlatılmalı.
Mültecilere geçici koruma statüsü verilmeli
* Türkiye’ye sığınanlara ayrım yapılmaksızın “açık kapı” politikası uygulanmalı, hiçbir Suriyeli zorla sınırdışı edilmemeli “kimseyi gönüllü geri dönüş” için zorlamamalı.
* Suriyeli mültecilere verilen “geçici koruma statüsü” tanımlanmalı ve hukuki güvence altına alınmalı.
Sağlık hizmetlerinde ayrımcılık yapılmamalı
* Sağlık hizmetlerine erişim konusundaki sorunları gideren genelge 81 ilde din, mezhep ve etnik ayrım yapılmaksızın uygulanmalı ve denetlenmeli.
* Hükümetin Suriyeliler ve kamplara ilişkin yayınlanan tüm yönergeler erişime açık olmalı.
* Türkiye’deki kampların insan hakları örgütleri tarafından incelenmesi için izin verilmeli. (NV)