İnsan Hakları Derneği (İHD) Dersim Temsilcisi Avukat Barış Yıldırım, Dersim katliamıyla ilgili Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün de resmi özür dilemesi gerektiğini söyleyerek, özrün Resmi Gazete'de yayınlanarak resmi bir statü kazanmasının önemine dikkat çekti.
Yıldırım, Meclis'te de atılacak birçok adım olduğunu, Dersim'in isminin iade edilmesi, katledilenlerin cenazelerinin yakınlara teslim edilmesi, askeri arşivlerin açılması ve sürgün edilenlerin mülklerine erişim hakkı verilmesi gerektiğini ifade etti.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, dünkü konuşmasında, "Eğer devlet adına özür dilemek gerekiyorsa ve böyle bir literatür varsa ben özür dilerim ve diliyorum" dedi ve Dersim'de ''1936, 1937, 1938 ve 1939'da, toplam 13 bin 806 kişinin öldürüldüğünü'' ifade etti.
Yıldırım, Başbakan Erdoğan'ı açıklaması ve Dersim katliamıyla ilgili bianet'e şu açıklamayı yaptı:
"Askeri arşivler açılmalı"
* Anayasa'nın 104. maddesine göre, devlet adına özür dileme yetkisi cumhurbaşkanına ait. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı'nın Dersimlilerden resmi bir kararla özür dilemesi gerekiyor. Resmi açıklama, Resmi Gazete'de de yayınlanır. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e "Dersim'de mağdur olmuş bireyler adına özür dilenmesi" talebiyle bir mektup yazmıştık. Yanıt gelmediği için yasal anlamda reddedilmiş sayılmıştı.
* Cumhurbaşkanı özür dilemeden de adım atılıp parlamentodan ilgili kanunlar çıkarılabilir. Askeri arşivler açılmalı. Devletin ve Türk Tarih Kurumu'nun arşivlerinde sınırlı kaynak olduğunu düşünüyoruz, askeri belgelerin saklandığına ilişkin endişelerimiz var.
* Dersim isminin çıkarılacak kanunla geri verilmesi gerekiyor. İller İdaresi Kanunu'na göre il isimleri parlamento tarafından kanunla değiştirilebilir.
"Cenazeler ailelere verilmeli"
* O tarihte öldürülen kişilerin, ne şekilde öldürüldüğünün, cenazelerinin nerede olduğunun açıklanması gerekir. Ardından bir DNA bankası oluşturularak cenazeler akrabalarına teslim edilmeli. Dersim'in farklı yerlerinde toplu katliam alanları var, bunlarla ilgili sistemli bir bilimsel araştırma yapılması gerekiyor.
* Zorla yerinden sürgün edilenlere, mülklerine erişim hakkı ortadan kaldırılmıştı. Bu hakları iade edilmeli. O tarihte katledilen herkesin de hukuki yönden itibarlarının iade edilmesi gerekiyor.
"6-7 Eylül, Çorum, Maraş için de özür"
* Sadece Dersimlilerden değil, Türkiye'deki tüm halklardan özür dilemek lazım. 6-7 Eylül olayları, Çorum, Maraş... Dersim özrü bir milat olarak kabul edilip tüm bunlar için özür dilenmeli.
* Türkiye halklarına karşı retçi, asimilasyoncu yaklaşım hala devam ettiriliyor. Bugün de kendi dillerinde eğitim isteyen, farklılıklarının Anayasal güvence altına alınmasını isteyen kesimler hala baskı altında. Halklara yönelik politikalarda köklü değişiklikler yapılmalı, farklı inançlar yaşanabilmeli, anadilde eğitim olmalı. Tekçi politikalar terk edilmeli. (AS)
