Sinop'un Gerze ilçesinin Yaykıl köyüne termik santral kurmak isteyen Anadolu Grubu'ndan bir ekip sondaj çalışmasına başlamak istedi. Santrale karşı çıkan ve sondaj aletini alana sokmayan köylülere polis ve jandarma müdahale etti, 4 kişi ağır yarandı. Şirket, sondaj çalışmasını yapamadı.
Bölge sakini Satılmış Aydemir, dün (5 Eylül) öğleden sonra 13:00'te önce güvenlik güçlerinin bölgeye geldiğin, ardından da sondaj aletinin getirildiğini anlattı. Alanda dört haftadır çadır kurmuş olan köylüler, sondaj aletini alana sokmamak için toplanınca gaz bombaları ve tazyikli suyla müdahale edildi.
Olaylarda altı kişi gözaltına alındı, beşi bugün serbest bırakıldı. Volkan Özcan ise "polise mukavemetten" tutuklandı. Ayrıca bugün de 10 kişi gözaltına alındı. Aydemir, atılan gaz bombaları nedeniyle ormanda küçük çapta yangınlar çıktığını, bir ahırın yandığını da ekledi.
Derelerin Kardeşliği Platformu Yönetim Kurulu Üyesi Yaşar Aydın, bianet'e yaptığı açıklamada, Sinop İl Emniyet Müdürü Serdar Meriç'in "Santralin yapımına hiçbir güç engel olamayacak" dediğini aktardı.
Yeşil Gerze Çevre Platformu Sözcüsü Şengül Şahin, bianet'e hukuki süreci ve bugüne gelene dek neler yaşadıklarını anlattı. "Santral inşaatının yapılabilmesi için gereken Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) raporu da alamadılar" diyen Şahin, şirketin, rapor için yerine getirilmesi şart olan 15 maddeden birini bile sağlayamadığını söyledi.
Şahin, Anadolu Grubu'nun ilk olarak 2008'de lisans başvurusu yaptığını ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan (EPDK) lisans aldığını söyledi. Danıştay, yapılan başvuru sonucu, "ÇED raporu olmadan lisans alınamayacağı" gerekçe gösterilerek yürütmeyi durdurma kararı verdi.
Suç duyurusunda bulundular
3 Mayıs'taki halkı bilgilendirme toplantısına da gaz bombasıyla müdahale edildiğini söyleyen Şahin, Haziran 2011'de şirketin bir yıllık ÇED alma süresinin dolduğunu ve yine ÇED alamadıklarını söyledi. Şirket, altı ay daha ek süre aldı, bu süre de 20 Aralık'ta doluyor.
Şahin, bu süreye kadar şirketin ÇED almak amacıyla sondaj çalışması yapmak istediğini, bu nedenle ilk kez Mart'ta geldiklerini söyledi. Mart ayındaki denemede polis ve jandarma olmadığını, şirketin ekibinin köylülerce alana sokulmadığını anlatan Şahin, bu kez "hazırlıklı geldiklerini" ifade etti.
Şahin, "Yine de yılmadık, şirket dün de sondajı yapamadan bölgeden ayrıldı. Jandarma ve polisin tutumuna karşı savcılığa ve kaymakamlığa suç duyurusunda bulunduk. Ayrıca, Köy Heyeti, Yeşil Gerze Çevre Platformu ve Gerze Belediye Başkanı Osman Belovacıklı da dava açtı" diye konuştu.
"Her açıdan hukuksuz"
Şahin ayrıca, iki hafta önce gelen şirketin jeoloji mühendisinin elindeki dosyalara baktıklarını, ÇED alınmaya çalışılan projenin değiştirildiğini, alanın daha da genişletildiğini gördüklerini ekledi. Bu değişikliğin, alınmak istenen ÇED raporu başvurusuna yansıtılmamasının da kanuni olmadığını ifade etti.
Aydın da termik santral yapılması planlanan alanda arkeolojik kazıların devam ettiğini, bölgenin tamamının kazı alanına dönüşmesinin söz konusu olduğunu ve santralin "her açıdan hukuksuz olduğunu" açıkladı. Ayrıca, açılan davalar sonuçlanmadan çalışmalara başlanmasının da yasaya aykırı olduğunu altını çizdi.
Gerze Belediye Başkanı Belovacıklı da bianet'e yaptığı açıklamada, bölgenin, çevre planında "birinci sınıf tarım arazisi" olarak geçtiğini söyledi.
"Ekolojik denge bozulacak"
Belovacıklı, "Santralin su çekmeyi öngördüğü deniz kıyısı, Orta Karadeniz bölgesindeki balıkların yumurtlama alanı. Buradan günde 460 bin metreküp su almayı planlıyorlar, ayrıca deniz suyunu da ısıtacaklar. Ekolojik dengeyi tamamen bozacaklar. Su yataklarına verdikleri zehirli gazlarla da içme suyumuzu zehirleyecekler. Bölge aynı zamanda SİT alanı, arkeolojik kazılar yapılıyor. Tüm halkın sağlığıyla oynuyorlar, bunu engellemek için her türlü yasal mücadeleyi vereceğiz" dedi.
ABD'deki California State Üniversitesi'nden Prof. Dr. Owen Donan, Gerze'de yaptığı araştırma sonucunda bölgede henüz kazılmamış sekiz ayrı SİT alanı tespit etmişti. Prof. Donan başkanlığında yürütülen "Sinop Bölgesi Arkeolojisi" çalışmalarında ilçede, Yunan ve Roma döneminden kalma büyük bir yerleşim bölgesi de ortaya çıkarıldı.
Köylülere destek geldi
Nükleer Karşıtı Platform ile Derelerin Kardeşliği Platformu, bugün (6 Eylül) Ankara'daki Yüksel Caddesi'nde yaptıkları basın açıklamasıyla Yaykıl Köyü başta olmak üzere doğa karşıtı uygulamaları protesto etti.
Doğayı ve Çevreyi Koruma Derneği'nden (DOĞADER) bir grup da Gerze'deki halk direnişini desteklemek için bölgeye gitti.
Karadeniz İsyandadır Platformu da direnişe destek vermek amacıyla, Cumartesi günü (10 Eylül) saat 13.30'da Galatasaray Lisesi önünden bir yürüyüş düzenliyor. (AS)
