Dersim Katliamı, İstanbul, İzmir ve Tunceli'de mumlar ve karanfillerle anıldı. Düzenlenen anmalarda katliamın belgelerinin açıklanması, devletin Dersimlilerden özür dilemesi, baraj projesinin durdurulması ve 4 Mayıs'ın "Dersim 38 Tertelesi'ni Anma Günü" olarak ilan edilmesi talep edildi.
Avrupa Parlementosu gündemine de giren katliam, 26 Mayıs'ta Brüksel'de "Dersim 38 Gerçeği ile Tarih, Siyaset ve Hukuk Üçgeninde Yüzleşme" başlıklı bir panelde tartışılacak.
Ayrıca yönetmenliğini Özgür Fındık'ın yaptığı "Kara Vagon/ 38 Dersim Sürgünleri" adlı belgeselin galası bu akşam Bilgi Üniversitesi'nde yapılacak. Belgeselde Dersim katliamı sırasında yaşananların yanı sıra mecburi iskana tabi tutulan ailelerle ve dönemin askerleriyle yapılan görüşmeler yer alıyor.
İstanbul: "Asla unutmayacağız"
Dersim Dernekleri Federasyonu (DEDEF), katliamı Tünel'den Taksim'e yaptıkları yürüyüşle andı.
Yürüyüşe, Bağımsız Milletvekili adayı Turgut Öker, Munzur Çevre Dernekleri, Dersim Gazetesi okurları ve ESP üye ve yöneticileri de katıldı. Anmada Seyit Rıza'nın fotoğrafları ve "Tertele Dersim'i '38 de hard sur vi ('adır vi), asmen düri vi 38 ho vira nekeme. Asla unutmayacağız" yazılı pankartlar taşındı.
Basın açıklamasını okuyan Dersim DEDEF Genel Sekreteri Özer Tekinoğlu, katliamın belgelerinin açıklanmasını ve devletin Dersimlilerden özür dilemesini talep etti.
* Bu yara, siyasi herhangi bir itmeye gerek kalmasızın, kendiliğinden, doğal bir arşivde saklanırcasına, nesilden nesle, bir miras gibi sessizce ama kuvvetle aktarılmaktadır.
* Anadolu'da resmi terminolojiye uymayan halklara karşı işlenen suçlar zincirinin son halkası Dersim olmuştur.
* Devlet eliyle işlenen ve bugün belgeleri bir bir ortaya çıkan Dersim 38 Tertelesinden dönemin tüm yetkilileri sorumludur.
* Biz Dersimliler, Dersim katliamının AKP ve CHP'nin birbirine şantaj ve siyaset yapma aracı olmaktan çıkarılıp, tüm belgelerinin açıklanmasını ve Dersim halkından devletin özür dilemesini istiyoruz.
* Dersim ismi iade edilsin. Dersim halkından özür dilensin. Sürgünler, kayıplar ve evlatlık alınan çocukların listesi açıklansın. Seyit Rıza ve arkadaşlarının mezar yerleri açıklansın. Dillerimize ve Kızılbaş Alevi inancımıza özgürlük istiyoruz.
Pülümür Çayına karanfiller bırakıldı
Katliam, DEDEF ve Avrupa Dersim Dernekleri Federasyonu (FDG) tarafından Tunceli'de katliamın gerçekleştiği Marçik'de anıldı.
Anmada Avrupa Dersim Dernekleri Celal Yıldız, Dersim Kültür Derneği adına Haydar Beltan, Dersim Kültür Derneği Başkanı Ali Mükan, Avrupa Demokratik Haklar Konfederasyonu adına Ali Tacer ve katliamın canlı tanıkları konuştu.
Öldürülenle anısına mumlar ve ateş yakılarak saygı duruşunda bulunuldu. Anma katledilenlerin anısına Munzur'da Pülümür Çayı'na karanfiller atılması ile sona erdi.
İzmir'den "barajı durdurun" çağrısı
İzmir Dersim Dernekleri de İzmir'de toplanarak katliam arşivlerinin açılması için yetkililere seslendi, baraj projesinin durdurulmasını istedi.
İzmir Dersim Dernekleri Başkanı Kemal Mutlu, Zazaca yaptığı açıklamada "Ne yazık ki yaşananlar tarihteki bir sayfadan ibaret değildir. Asimilasyon, topraklarımızın insansızlaştırılması ve doğamızı tahrip girişimleri aralıksız sürdürülmektedir. Barajlar projesi bu kıyımın, etnik temizlik projesinin doruğudur" diye konuştu.
Mutlu da katliamın hükümet tarafından siyasi bir koz olarak kullanıldığına dikkat çekti ve "beklentimiz tarihle yüzleşilmesi ve dersim halkından özür dilenmesidir. Bu özür ise tüm insani değerlerimize saygı ve iade, anayasal güvencedir" dedi.
Anmaya Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloğu 2. Bölge Milletvekili Adayı Erdal Avcı ve EDP İl Başkanı Arif Ali Cangı de katıldı.
Avrupa Parlamentosunda "Dersim" gündemi
Katliam Avrupa Parlementosu'nun da gündeminde. 26 Mayıs'ta Brüksel'de "Dersim 38 Gerçeği ile Tarih, Siyaset ve Hukuk Üçgeninde Yüzleşme" başlıklı bir konferans düzenlenecek. Konferansta Dersim'de yaşananlar tarih, siyaset ve hukuk üçgeninde yüzleşme teması ile ele alınacak ve uluslararası hukuk boyutunda tartışılacak.
Bu yıl 4. gerçekleştirilecek olan Dersim 38 Konferansı, Avrupa Parlamentosu Sol Grup, Demokratik Aleviler Federasyonu, Dersim'i Yeniden İnşa Cemiyeti ve Kurmeşliler Derneği katkılarıyla düzenleniyor.(ÇT/EÖ)
