Meclis Başkanı için seçimlerin ilk turu bugün.
Başkanlık için AKP Sivas Milletvekili İsmet Yılmaz, CHP Antalya Milletvekili Deniz Baykal, MHP İstanbul Milletvekili Ekmeleddin İhsanoğlu ve HDP Mersin Milletvekili Dengir Mir Mehmet Fırat yarışacak.
Saat 15.00’te başlayacak ilk iki tur oylamasında yeterli çoğunluk sağlanamazsa seçim turları yarın devam edecek.
En yaşlı üye sıfatıyla Geçici Meclis Başkanı görevini yürüten Deniz Baykal etik problemler çıkmaması nedeniyle bugün Meclis’i yöneteceğini ancak oy kullanmayacağını duyurdu.
367 oy aranacak
Bugün gerçekleşecek ilk iki oylamada üye tamsayısının üçte ikisi (367) aranacak.
Bu oranlar sağlanamazsa 1 Temmuz'daki üçüncü oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğu (276) aranacak.
Üçüncü oylamada salt çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamada en çok oy alan iki aday için aynı gün dördüncü oylama yapılacak. Dördüncü oylamada en fazla oy alan üye, Başkan seçilmiş olacak.
Her partinin kendi içinden çıkan adayı desteklemesi halinde 258 milletvekili bulunan AKP, 132 milletvekili bulunan CHP ve 80'er milletvekili bulunan MHP ve HDP'nin sandalye sayıları ilk üç turda sonuç almalarına yetmiyor. Vekil sayılarına göre dördüncü turda AKP ve CHP'nin desteklediği iki aday yarışması beklenebilir. Dördüncü turda en çok vekilliğe sahip AKP’nin destek verdiği adayın seçilmesi olası.
İç tüzüğe göre Başkanlık için bir yasama döneminde iki seçim yapılır. İlk seçilenin görev süresi iki, ikinci devre için seçilenin görev süresi üç yıldır.
Adaylar
Dengir Mir Mehmet Fırat
1943 yılında Adıyaman Kahta'da doğdu. Dedesi Hacı Bedir Fırat Ağa Kavi aşiretinin önde gelen isimlerindendi ve I. ve II. dönem Malatya, III. dönem Kars milletvekiliydi.
Fırat, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. TBMM'de 21., 22., 23. ve 25. dönem milletvekili olarak görev yaptı. AKP'nin kurucularından olan Fırat bu partide genel başkan yardımcılığını da üstlendi. 2000 yılında Fazilet Partisi'nden cumhurbaşkanlığına aday oldu. 7 Haziran'daki genel seçimde HDP'nin Mersin milletvekili olarak TBMM'ye girdi.
Deniz Baykal
1959’da Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirip 1960’ta Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ne asistan olarak girdi. 1963'te doktora çalışmalarını tamamladıktan sonra iki yıl ABD’de kaldı.
Doçent olduktan sonra 1968’de CHP'ye girerek siyasal yaşama atıldı. 14 Ekim 1973'te Antalya milletvekili seçildi. 1974’te Bülent Ecevit başbakanlığında kurulan CHP-MSP koalisyon hükümetinde Maliye Bakanı oldu. 1978'de kurulan üçüncü Ecevit hükümetinde ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı oldu.
12 Eylül 1980 askeri müdahalesinden sonra bir süre Ankara'da Ordu Dil Okulu'nda gözetim altında tutuldu. 1982 Anayasası'nın 5 yıl süreyle siyasi yasağı getirdiği politikacılar arasında yer aldı.
1983 yılında siyasal partilerin kurulmasına izin verilmesinden sonra "yasaklı olmalarına rağmen faaliyetlerini sürdürdüğü" gerekçesiyle Zincirbozan Askeri Tesisleri'nde gözetim altına alındı.
Eylül 1987'deki genel seçimlerde SHP'den Antalya milletvekili seçildi. SHP'de önce grup başkanvekilliği ardında da genel sekreterlik görevlerinde bulunan Baykal, Haziran 1988'de göreve başladığı genel sekreterlikten 10 Eylül 1990'da istifa etti.
SHP'de olağan ve olağanüstü kurultaylarda Genel Başkan Erdal İnönü’nün üç defa karşısına çıktı ancak başarılı olmadı.
Temmuz 1992'de kapatılan siyasi partilerin açılmasına izin veren yasanın sağladığı imkânla 9 Eylül 1992 tarihinde toplanan CHP Kurultayında Genel Başkanlığa seçildi.
SHP ve CHP 18 Şubat 1995'te toplanan kurultayda birleşti. CHP Genel Başkanı Deniz Baykal bu kurultayda genel başkanlığa aday olmadı. 9 Eylül 1995 tarihinde birleşmeden sonra yapılan CHP Olağan Kurultayında genel başkanlığa seçildi.
30 Ekim 1995 tarihinde kurulan DYP-CHP koalisyon hükümetinde Başbakan Yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı görevlerini üslendi.
18 Nisan 1999 seçimlerinde CHP ve Deniz Baykal ilk kez seçim sonuçlarıyla parlamento dışında kaldılar. 22 Nisan 1999 tarihinde alınan seçim sonuçları nedeniyle istifa eden Baykal, 30 Eylül 2000 tarihinde Ankara'da toplanan CHP 11. Olağanüstü Kurultayında yeniden seçilerek üçüncü kez CHP Genel Başkanı oldu.
10 Mayıs 2010’ta internet yoluyla gündeme gelen kamera görüntüleri sonrası genel başkanlıktan istifa etti. 2011 ve 2015 seçimlerinde CHP'den Antalya milletvekili seçildi.
Ekmeleddin İhsanoğlu
1943, Kahire doğumlu Ekmeleddin İhsanoğlu, Mısır Ayn Şems Üniversitesi Fen Fakültesi’nden mezun olduktan sonra El Ezher Üniversitesi’nde akademik hayata başladı.
Bilim tarihi, Türk kültürü, İslam dünyası ve Batı dünyası ilişkileri ve Türk-Arap ilişkileri hakkında değişik dillerde çok sayıda kitap, makale ve tebliği bulunuyor.
İhsanoğlu, Kahire Milli Kütüphanesi’nde ve Ayn Şems Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde Osmanlı kültürü ve edebiyatı ile ilgili araştırma ve eğitim çalışmaları yaptı. 1974’te Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi’nde doktorasını tamamladıktan sonra, İngiltere’de Exeter Üniversitesi’nde doktora sonrası çalışmalar yaptı.
İslâm Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi’nin genel direktörlüğünün yanı sıra İÜ Edebiyat Fakültesi Bilim Tarihi Bölümü ile Türk Bilim Tarihi Kurumu’nun başkanlığını ve İÜ Bilim Tarihi Müze ve Dokümantasyon Merkezi müdürlüğü görevlerinde bulundu.
UNESCO ve Harvard Üniversitesi’ndeki görevlerinin yanı sıra millî ve uluslararası birçok bilim kurumunun üyesi olan İhsanoğlu, bilim ve eğitim tarihine katkı ve hizmetlerinden dolayı birçok ödül aldı.
1 Ocak 2005'ten 2013'e kadar İslam Konferansı Örgütü Genel Sekreteri olan İhsanoğlu, örgütün seçimle göreve gelen ilk genel sekreteri ve ilk Türk genel sekreteri olma özelliklerini de taşıyor. Devlet Üstün Hizmet Madalyası sahibi.
İsmet Yılmaz
İsmet Yılmaz, 10 Aralık 1961'de Sivas Gürün'de doğdu.
Hukukçu, Yönetici ve Gemi Mühendisi; İstanbul Teknik Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Makine Bölümünden ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Yüksek lisanslarını İsveç Dünya Denizcilik Üniversitesinde "Gemi İşletmeleri Teknik Yönetimi" alanında ve Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk ABD'de yaptı. Doktorasını Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü deniz hukuku alanında tamamladı.
Kamu ve özel sektörde yaklaşık 20 yıl mühendis, müşavir avukat olarak çalıştı. 2002'de Denizcilik Müsteşarı olarak atandı. Türk Telekom Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği görevini yürüttü. 2007'de Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarlığı görevine getirildi.
1 Kasım 2007'de TBMM dışından Ulaştırma Bakanlığına atandı. 61. Hükümette Milli Savunma Bakanlığı görevine getirildi.
24 ve 25. dönemlerde Sivas Milletvekili görevinde. (BK)