Önder Müzakere Taslağını Anlattı

Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder, PKK Lideri Abdullah Öcalan ile yaptıkları son görüşmenin ayrıntılarını ve Öcalan’ın “Barış ve Demokratik Müzakere Süreci Taslağı”nın içeriğini anlattı.

“Yasal güvence elzem”

Önder’in Özgür Gündem gazetesine yaptığı açıklamadan satırbaşları şöyle:

“Öcalan, bundan sonraki aşamalarda yasal güvencelerin elzem olduğunu ve bunlar sağlanmadan nihai barış ve demokrasi hedefine ulaşmanın mümkün olmadığını söyledi. 'Habur'dan gelen arkadaşlarımızın başına gelenler ortada. Daha halen içeride olan isimler var' dedi.”

“Yine sürecin başlangıcında gerillanın geri çekilme yürüyüşüne değinerek, buna karşın kalekol ve HES yapımlarına odaklanılmasını eleştirdi. Yasal güvence sağlanmadan yaptığı bu çağrılarında yanılgılı olduğunu ve Türkiye halklarına özeleştiri verdiğini açıkladı.”

Kamu düzeni, Hüda-Par

“Hazırladığı taslağın esas olduğunu söyledi ve 'bu pratikleşmeden kimsenin kamu düzeni ya da başka bir şey adına bizden bir şey isteme hakkı yok' dedi. Ama eğer bu taslak hayata geçirilirse tüm bu sorunların yöntemsel ve kalıcı olarak geride bırakılacağına vurgu yaptı.”

“Buradan hareketle Hüda-Par başta olmak üzere diğer yapılara demokratik zemin çerçevesini sundu. 'Kendi içlerinde bir sürü başka güçlerin kontrolünde olan insanlar vardır. Bu tür provokasyonları önlemenin yolu bir kriter koymaktır. Bu kriter de demokrasiye bağlılık, demokratik mücadeledir. Bu olduğu müddetçe onlarla her zeminde tartışma ve değişik diyalog zemini geliştirebiliriz. Biz buna açık olmalıyız ama bu demokratik kriter ve başka servislerin sızmalarına ve provokasyonlarına karşı duyarlılık birinci mesele olmalıdır' dedi.”

Hükümetin taslağa yaklaşımı

“Devlet ve hükümet kadrolarında bu başlıkları hakkıyla tartışacak kadroların olup olmadığını merak ediyorum. Bu hükümetin kendini dibe çeken anaforundan çıkması için önemli bir fırsattır.”

“Bütün enerji, zaman ve dikkatimizi bu programın yaratıcı bir pratikle hayata geçmesine vakfetmeliyiz. Bu bir anlamda bizim parti olarak gireceğimiz seçimlerin de manifestosu olacaktır.”

Seçim barajı

“Sayın Öcalan 'elimizde çok güçlü bir programımız var bizim. Seçime parti olarak girmeye dönük bütün hazırlıklar bu yönde geliştirilmeli. Bu program yeterince halkımıza kavratılırsa, kadrolarımız tarafından içselleştirilirse hiçbir barajın bizim için anlamı yoktur' dedi.”

Sekretarya

“Gerek sekretarya gerekse de adadaki mahkumlar meselesi için 'bir sonraki görüşmeye kadar çözülecektir' dedi.”

“Sayın Öcalan devlet heyetiyle iki gün önce bir görüşme gerçekleştirmiş. Salı gününe kadar devlet ve hükümet yetkilileriyle bir dizi toplantı geliştireceğiz. Ondan sonra onların uygun olduğu bir tarihte Kandil'de heyet olarak bir toplantı gerçekleştireceğiz. Yetişirse hafta sonu yetişmezse önümüzdeki hafta içinde Sayın Öcalan ile yeni bir toplantı yapıp, bütün bu izlenimleri kendisine aktaracağız.”

Taslakta neler var?

“Bu taslak dört ana başlıktan oluşuyor. 1. başlık kendisinin tüm meselelere yaklaşımında vazgeçmediği bilimsel özenin bir ifadesi olarak ‘yöntem’ olgusunun 9 maddede çerçevelenmesini içeriyor.”

“Bu bölümün ruhunu şöyle özetleyebiliriz: Sürecin belirleyici yanının demokratik siyaset olduğu tespitinden yola çıkarak diğer tüm hususların demokratik siyasetle bağlantılı olarak ele alınma zorunluluğu.”

“Bunun yanında yasal temelin netlik kazanmasından tutun da temel kuram, kavram ve kurumların doğru ve yeterli tanımlanmasına dair zorunluluğun açıklanması...”

“Eylemsizlik halinin doğru tanımlanmasındaki zaruret ve sürecin tüm aşamalarının belgeli hale getirilmesi, varılan mutabakatların imzayla kayıt altına alınması gibi yöntem meselesinde hiçbir boşluk bırakmadan sağlam bir zemin inşası, diyebiliriz.”

“Yöntem meselesini çözümledikten sonra, Sayın Öcalan'ı tanıyanların iyi bildiği bir bölüm geliyor ki, bu da meseleyi tarihselliği ve felsefesi ile ele alma aşamasıdır. Bu ülkenin neredeyse bütün üniversitelerini utandıracak denli kapsamlı ve yoğun bir emeğin ve birikimin izlerini görmekteyiz burada.”

“Ayrıca sekretarya meselesini sığ, daraltıcı bir günlük polemiğe meze edenleri de sarsacak bir derinlik ve kapsamla karşılaştığımız bölümdür bu. Sadece 11 maddenin başlıklarını aktarmak istiyorum. Bu kadarı bile meselenin hangi nitelik ve derinlikle ele alındığını göstermeye yetecektir.”

Yöntemin başlıkları

Önder “Yöntem meselesinde komisyonların nasıl oluşacağı ve hangi prensiplerle çalışacağı da ayrıntılı olarak tariflenmiş durumda” dedi.

* Tarih boyunca Ortadoğu'da Kürt-Türk ilişkilerinin mahiyeti ve günümüzdeki durumu.

* Kürt-Türk ilişkilerinin giderek ağırlaşan sorunsallaşmasının iç ve dış nedenleri ve kapitalist moderniteyle ilişkisi.

* Kürt-Türk ilişkisindeki sorunsallığın esas olarak devletin dönüşümü olması gerçekliği. Güncel iktidarların bu meseleyi iktidarlaşma aracına dönüştürmeleri. Uygulanan kör şiddet ve bunun yarattığı sonuçlar.

* Çözümün sistemsel özelliği ve Ortadoğudaki kaçınılmaz etkisi.

* Çözümün barış ve evrensel demokrasiyle bağı. demokratik barışın devlet ve toplum yapısında yol açacağı kaçınılmaz reformlar.

* Sürecin anayasal ve yasal sonuçları.

* Sürecin güvenlik boyutu.

* Sürecin sosyal-kültürel etkileri.

* Sürecin kadın özgürlüğü boyutu ve ekolojik sonuçları.

* Cumhuriyet tarihi boyunca varlıkları yadsınan ve dışlanan tüm unsurların özgürce ve eşitçe tanınması. Bu unsurların, yeni norm sisteminde yer alma biçimleri ve özgünlükleri.

* Yeni, çoğul, demokratik kamu düzeni.

Temel gündem maddeleri

3. başlık ‘temel gündem maddeleri’, yaklaşık 40 temel soru, belirleme ve önermeyi içeriyor:

* Demokratik siyasetin doğru tanımlanması ve içeriği.

* Kimlik kavramı, tanımı ve tanınması. Çoğul, demokratik eşit ve yasal güvenceli çözüm.

* Demokratik çözümün ulusal ve bölgesel (yerel) boyutlarının doğru tanımlanması. Anayasal ve yasal karşılıkları.

* Vatandaşlık tanımı. Yasal ve özgür vatandaş.

* Sürecin sosyo-ekonomik sistemle ilişkisi ve yeniden tanımlanması.

* Kültürel çoğulculuk ve özgürlük

* Yakın tarihle hakikatler temelinde yüzleşme mekanizmaları. TBMM nezdinde oluşturulacak mekanizmalar. (AS)