TİP'li Şerafettin Atalay Öldürülüşünün 40. Yılında Anılıyor

* Fotoğraf: Şerafettin Atalay, ortada. Solunda Amasya Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) kurucusu ve yöneticisi İbrahim İzan, sağında TÖS ve TÖBDER yöneticisi, 1977 milletvekili adayı Ali Şimşek, onun sağında Yol-Su-Elektrik'de memur Ömer, Atalay'ın karşısında TÖS ve TÖBDER üyesi Dursun Altoprak.

*Fotoğraf galerisi için tıklayınız

Türkiye'de 1960 sonrasındaki faili meçhul kalan siyasi cinayetlerin ilklerinden olan, Türkiye İşçi Partisi (TİP) Amasya İl Başkanı (1965-1971) Şerafettin Atalay katledilişinin 40. yılında Amasya'da ailesi ve yoldaşları tarafından anılacak.

Atalay, 1965'te TİP'in Amasya'da kurulmasına öncülük etti. Amasya aynı yıl yapılan seçimlerde 15 milletvekiliyle meclise giren TİP'in Türkiye ortalamasının iki katından fazla oy aldığı (yüzde 5,7) bir il oldu.

Amasya o dönem köylü  hareketleri, ABD karşıtı haşhaş mitingleri, devrimci-demokratik gençlik hareketi ile Anadolu'nun karşılaşmasının yoğun yaşandığı illerdendi. Atalay, 1969 Şubat'ında ODTÜ'de ABD Ankara büyükelçisi Robert Kommer'in otomobilini yakan gençlerin bir bölümünün Amasya'da barınmasını sağlayan isimlerden birisiydi.

27 Ocak 1971'de evinin önünde vurularak öldürülen Atalay, bundan iki hafta önce ise polise başvurarak aldığı tehditleri haber vermişti. Cinayet aradan geçen zamana karşın faili meçhul kaldı.

1938'de doğan Atalay 1971 TİP 4. Kongresinde Genel Yönetim Kurulu birinci yedek üyeliğine seçildi. TİP'in yeniden toparlanması için bölgesinde etkin biçimde çalıştı, bu yöndeki merkez çalışmalarının içinde yer aldı ve destek verdi.

Nihat Sargın'ın kaleminden

Geçtiğimiz günlerde yaşamını yitiren TİP genel sekreterleri Nihat Sargın, anılarında Atalay'dan şöyle bahsediyordu:

"Bir kez Şerafettin' den söz açılmaya görsün, birbiri ardına depreşen anılar selinden kurtulmam olası değil.

 

(...) Şehrin merkezinde, Parti'nin 75'teki ikinci kuruluşundaki il merkezine çok yakın bir ev. Din işleriyle ailenin geçimini sağlayan bir baba, biri kız altı çocuk ve onlara kol kanat germiş, evin direği anne. Çocukların en büyüğü Şerafettin. Baba din işleriyle uğraşıyor dedim, ama yanlış anlaşılmasın, çocuklarının her bakımdan iyi yetişmesi için elinden geleni yapmasına engel değil bu. 65'ten yıllar sonra gene parti çalışmalarıyla ilgili olarak Amasya'da bulunduğum sırada bir kez evlerine konuk olmuş, anne ve baba ile tanışmış, konuşmuştum.

 

Şerafettin okuyor; ilk, orta, lise ve muhasebeci oluyor. Gerçekten yetişmiş, büyümüştür artık, zaten öyle olması da gerektir, evin altı canının yaş sırasında baba ve anneden sonra üçüncüdür. Diğer hepsi ondan küçük, onların yetişmesiyle o da baba kadar, belki daha da fazla ilgili. Amasya büyük bir yerleşim birimi sayılmaz. Ama eski şehzadeler şehri şimdi de dışa, yeniye, gelişmeye açık. (Ve bu yüzden de "haramzade"lerin gözü üstündedir). Eski Halkevi 1952'den bu yana kapatılmış olsa da gene bir halkevi var, öğretmen lokali var. Lokalin kütüphanesi var. Gelen Varlık dergileri var, Varlık yayınları var. Hepsinden önemlisi Köy Enstitüsü kökenli bir öğretmen ağabeyleri var.

 

Şerafettin de bir çoğumuzun geçtiği yollardan geçer. Edebiyata merak, Caldwell, Hemingvray, Steinbeck, arkasından Zola, Gorki ve bizimkiler, dört Kemal'ler, elden ele Nâzım Hikmet.. Ve diğerleri. Şerafettin liseyi bitirmiştir; işini kurmuştur ve sol'dadır. Kendini sol, solcu saymaktadır. Diğer yandan, TİP Fatih İlçe Başkanı Mehmet Şahin arkadaşımız aslen Karadenizlidir. Orhan Kemal'in can arkadaşıdır. Ve 1965'de Karadeniz bölgesinde örgütün bulunmadığı yerde Parti örgütlenmesini sağlamakla görevlendirilmiştir. Ortak tanıdıklar eliyle Amasya'da Şerafettin Atalay'ı bulur; ve de... onu hazır bulur. Amasya'da Parti kurulur. Şerafettin, arkadaşlarıyla birlikte TİP müteşebbis il yönetimini kurmuş ve İl Başkanı olmuştur.

 

Çok geçmeden seçim çalışmaları başlar. Atalay iddialıdır. Elbet kendisi için değil, partisi için. Kendisinin aday olmak istese bile en azından daha kaç yıl geçmesi gerekecektir.

 

(...)

 

Seçim günü geldi. Özel olarak merak ettiğim birkaç yer arasındaydı Amasya. Sonuçlar açıklandığında Atalay'ın bizi yanıltmadığını gördük. (...) Atalay haklıydı." (EÜ/EÖ)