Elazığ'daki depremde 51 kişinin ölmesinin arkasında, Marmara depremi sonrasında gündeme yerleşen depreme hazırlık çalışmalarının kaynak ayrılmaması ve siyasi irade yokluğu nedeniyle ağır ilerlemesi yatıyor.
Hazırlık ve deprem sonrası çalışmalarla sorumlu Afet ve Acil Durum Yönetimi teşkilatı, Marmara depreminden ancak 10 yıl sonra, Aralık 2009'da çıkan kanunla oluşturuldu.
Elazığ'daki teşkilatlanma da yıl sonunda tamamlandı. Valilik belgeleri "deprem"in öncelikli tehlike olarak belirlenmesine rağmen hazırlık için kısıtlı bütçe ve personel ayrıldığını, planlanan çalışmaların da hayata geçmediğini gösteriyor.
2009 sonunda çalışma başladı
Mart 2005'te yürürlüğe giren İl Özel İdaresi Kanunu'nun 69. maddesi, il özel idarelerini gerekli planlamayı yapmak, ekip ve donanımı hazırlamakla yükümlü tutuyor. Koordinasyon, uzmanların katılımı, halkın bilinçlenmesi için programlar düzenlemek de idarenin görevleri arasında.
Elazığ'da 2009 sonunda sivil savunma birimi İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü haline geldi. Müdür olarak İhsan Görgöz görevlendirildi. Yerel basında çıkan haberlere göre müdürlük okullarda deprem bilinci yaratmak için çalışmalar yürütüyordu.
Görgöz "Bu seminerlerimizde hem doğal afetlerin neler olduğunu anlatıyor, hem de bunlara karşı gerekli önlemlerin ve tedbirlerin alınması noktasında ihtiyaç duyulan malzemeleri tanıtıp temin edilmelerini talep ediyoruz" diyordu.
Deprem önceliklerin sonunda
İl Özel İdaresi'nin 2008 faaliyet raporunda "temel politika ve öncelikler" sıralamasının 46. ve son sırasında şu madde yer alıyor:
"İlimizin ikinci derece deprem bölgesi olması nedeniyle İl Afet Yönetim Birimi oluşturulmalı, deprem öncesi uyarı sistemi ve erken müdahale imkânları sağlanmalı." Depremin yıkıma yol açtığı Karakoçan'a bağlı ilçe özel idaresinin 2008 bütçesiyse 871 bin TL. Bu bütçe ağırlıklı olarak hizmet alımı ve personel giderlerine harcandı.
Rapora göre İl Milli Eğitim Müdürlüğünün okulları depreme karşı güçlendirmek için ayırdığı 879 bin TL hiç harcanmadan sonraki yıla devretti.
Plan yok!
2007-2011'i kapsayan Stratejik Plan'da ilin çevre düzeni planı ve 1/25000 ölçekli planlarının olmadığı; "köylerde imar planı olmadığından" kaçak yapılaşmanın denetlenemediği ve önlenemediğini yazıyor.
Planda depremle ilgili iki hedef yer aldı. İlk hedef olan afet planlarının hazırlanması, gerekli donanım ve eğitimin sağlanması için her yıl yaklaşık 20 bin TL bütçe ayrıldı.
İkinci hedefse deprem kuşağındaki yerleşimlerin belirlenmesi, yeni yerleşimlerin oluşturulması ve depreme dayanıklı binaların yapılmasını içeriyordu. Bu kalem için İl Özel İdaresi'nden bütçe ayrılmadı.
Planlardan Bayındırlık ve İskan İl Müdürlüğü sorumlu tutuldu.
İronik tatbikat
Faaliyet raporunda depreme hazırlıkla ilgili ayrıca şu bilgi yer alıyor. 2007'de ilde 12 kişilik arama kurtarma ekibi oluşturuldu.
2008'de deprem tatbikatı yapan ekip, senaryo gereği, kerpiç bir evin enkazından dört kişiyi yaralı olarak çıkardı.(EÜ)
