AKP'nin Anayasa Paketinde Neler Var?

Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) anayasa paketinde, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) üyelik ve görevlerinin yeniden düzenlenmesinden kadın ve çocukların istismarının önlenmesine, parti kapatmalarında "Meclis'ten izin alma" uygulamasına kadar çeşitli düzenlemeler yer alması bekleniyor:

HSYK'da temsil geniş tabana yayılacak

HSYK'nın üyelik yapısı yeniden düzenlenecek. Kurulun üye sayısı 21'e çıkacak. Geniş tabanlı temsil olacak. Birinci sınıf hakim ve savcılar, avukatlar ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) de üye seçebilecek. HSYK kararlarına yargı yolu açılacak. HSYK'nın görevden alma veya yargı yeri değiştirme yetkisine Adalet Bakanı da ortak olacak. Bir mahkemenin veya bir hâkim veya savcının kadrosunun kaldırılması veya bir mahkemenin yargı çevresinin değiştirilmesi için Adalet Bakanlığı'nın teklifi gerekecek.

Askeri yargıya sınırlama

Anayasa'nın 145. maddesinde yapılacak değişiklikle askeri savcılar ile sivil savcıların görev alanlarının netleştirilecek. Askeri mahkemelerin görev alanları askeri suçlarla sınırlandırılacak. Asker olmayan kişiler askeri mahkemelerde yargılanamayacak.

Parti kapatmalar zorlaşacak

Parti açmak da kapatmak da zorlaştırılacak. Rejim karşıtı odak olma kriteri somutlaştırılacak, şiddete karışma temel kapatma kriteri olacak. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın, bir parti hakkında dava açması, Meclis'ten veya Yargıtay Genel Kurulu'ndan izin alması şartına bağlanacak.

Ombudsmanlık

Ombudsmanlık sistemi hayata geçirilecek. İdarenin işleyişine karşı vatandaşlar, TBMM bünyesinde oluşturulacak Kamu Denetçiliği Kurumuna başvurabilecek.

Yüzde 10 barajına düzenleme

Türkiye milletvekilliği uygulamasına geçilecek. 450 milletvekili mevcut sisteme göre, 100 milletvekili ise partilerin aldıkları oy oranına göre dağıtılacak. Böylece yüzde 1 oy olan parti bile Meclis'te temsil edilmiş olacak.

Fişlemeye karşı anayasal koruma

Anayasa'nın 20. maddesine, "Herkes, kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir. Kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla işlenebilir" hükmü konulacak.

Kadınlara ve çocuklara pozitif ayrımcılık

Anayasa'nın 10. maddesine, kadın ve çocuklar için alınacak tedbirlerin eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamayacağı ifadesi eklenecek. Böylece "pozitif ayrımcılığın" önü açılacak. Anayasa'nın 22. maddesine, "Devlet, çocuk istismarı, cinsellik, şiddet içeren her türlü yayınlara karşı çocukları koruyucu tedbirleri alır" hükmü konulacak.

Memurlara grev hakkı

Toplu iş sözleşmesi, grev ve lokavt hakları kişi hak ve özgürlükleri kapsamına alınarak, memurlara da işçiler gibi grev-toplu sözleşme hakkı tanınacak.

Vergi borcuna esneklik

Yurt dışına çıkışlar sadece hâkim kararıyla sınırlanabilecek. Vergi cezaları yüzünden yurt dışına çıkışlarına getirilen sınırlama kaldırılacak. (BB)