İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO) Marmara Depremi'nin ardından 10 yıl içinde 24,1 milyar lira "deprem vergisi" toplandığını fakat bu kaynağın nasıl harcandığının şeffaf bir biçimde açıklanmadığını belirtti.
"Deprem Vergileri Araştırması" Maliye Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) ve Dünya Bankası verilenden yararlanarak hazırlandı.
Depremin ardından 4481 sayılı kanunla ek gelir ve kurumlar vergisi, ek emlak vergisi, ek motorlu taşıtlar vergisi, özel iletişim vergisi ve özel işlem vergisi getirilmişti. Kanun 2003 sonunda yürürlükten kaldırıldı fakat özel iletişim vergisi Gider Vergileri Kanunu kapsamına alındı ve kalıcı hale geldi.
2004 başında kaldırılan özel işlem vergisiyle yaklaşık 1,8 milyar lira bütçeye aktarıldı.
"Kalıcı hale gelen ve en önemli gelir kaynağı bugün sayıları 65 milyonu aşan telefon abonelerinden alınan özel iletişim vergisi ise 10 yılda halkın cebinden 22.3 milyar lira çıkmasına neden oldu."
İSMMMO, DPT, Dünya Bankası ve TÜSİAD gibi kuruluşların depremin ekonomik maliyetini 17 ile 24 milyar lira arasında açıkladığını bu yıl sonuna kadar deprem vergilerinden toplanacak miktarın 27.2 milyar liraya ulaşacağını, buna rağmen depremin yol açtığı zararların tam olarak giderilmediğini ekledi.
İSMMMO başkanı Yahya Arıkan,"Ne deprem bölgelerindeki yaraların tam olarak sarılabildiği ne de deprem sonrasında güçlendirilmesi gereken yapıların tümünün güçlendirilebildiği" belirtiyor, bu vergilerin nereye kullanıldığının da sorgulanmadığını söylüyor.
"Çeşitli bürokrat ve uzmanlar tarafından yapılan açıklamalar, hemen hemen tüm projelerin yurt dışından sağlanan kredilerle gerçekleştirildiğini ortaya koydu. Bu durumda deprem vergilerinden toplanan para adresine ulaşmamıştır.
"Deprem bölgelerindeki yaraların tam olarak sarılamaması ve güçlendirme çalışmalarının bitirilmemesi, devletin depremzedeye borçlu olduğunu göstermektedir. Halktan deprem vergileriyle toplanan paralar bütçeye gelir yazılırken, deprem güçlendirme çalışmaları için kredi arayışları, felaketin üzerinden 10 yıl geçmesine rağmen devam ediyor. Halk deprem vergileri konusunda sorumluluğunu yerine getirmiştir, ancak devlet getirmemiştir." (EÜ)
