Bağımsız İletişim Ağı (BİA) Türkiye'de ve dünyada daha çok, internet üzerindeki haber sitemiz bianet.org dolayısıyla yaygın olarak biliniyor, görünüyor. Ancak BİA "bağımsız medya" mücadelesinde bir mevzi oluşturma çabamızla organik olarak bağlantılı dört temel etkinlik alanı üzerinde ilerleyen bir süreç.

Yapı

BİA Editoryal Masası, yerel radyo, gazete ve televizyonların BİA haber havuzuna geçtikleri haberlerin yanı sıra, İstanbul'daki haber merkezinin ve diğer BİA birimlerinin çalışmalarını bir araya getiriyor, bianet.org'un yayını sürdürüyor.

BİA Hukuksal Destek Birimi, ulusal ve yerel basındaki hak ihlallerini izliyor, haberleştiriyor; üçer aylık ve yıllık raporlar üretiyor; hukuksal yardım istemlerine yanıt veriyor.

BİA Program Üretim Merkezi (PÜM) esas olarak yerel radyoların kendi olanak ve kabiliyetleriyle üretemeyecekleri programlar üretiyor: "Kadının Penceresi", "Çocuk Radyosu" ve "Tarihte Bugün".

BİA Eğitim Programları, yerel gazete, radyo ve televizyon çalışanlarının eğitimi aracılığıyla, Türkiye'deki uluslararası gazetecilik meslek ilkelerine saygılı gazetecilik/yayıncılık anlayışıyla davranan yerel medyanın nitelik olarak güçlendirilmesi için çaba gösteriyor. Programlar dolayımıyla elde edilen bilgileri "habercilik eğitimi" literatürüne sokan kitap dizilerini BİA Kitaplığı kapsamında yayınlıyor.

Başlangıçlar

Ağırlık merkezinde, yerel medyanın -yerel radyoların, yerel TV'lerin ve yerel gazetelerin- yer aldığı, "üretim temelinde bir dayanışma ve haberleşme ağı" oluşturma girişimi olan BİA, amaç ve ilkelerini ilk kez Nisan 1997'de Ankara'da bir araya gelen yerel medya temsilcilerinin yayınladığı deklarasyonla duyurmuştu. Bu ilke ve amaçlar, Mayıs 1997'de Ankara'da toplanan ''Ulusal Konferans''ta daha geniş bir katılımla doğrulanmış ve gerçekleştirilmesi için yola çıkılmıştı. BİA,13 Ocak 2001'de İzmir'de toplanan "Kuruluş Konferansı'yla bir proje olmanın ötesine geçen yaşamsal bir adım atarak gerçek bir iletişim seçeneği olarak varlığını duyurdu.

BİA'nın ortaya çıkışı Türkiye yaygın medyasının 1990'larda içine girmiş olduğu büyük profesyonel çöküntü ile toplumsal muhalefetin gerçek haber kaynaklarına duyduğu ihtiyacın bir arada işlemesiyle ilgili. 2000'lerin başındaki iki büyük mali krizin çırılçıplak açığa vurduğu gibi banka sermayesi/mali sermaye ile medya sermayesi arasındaki uğursuz evlilik, Türkiye medyası açısından son derece vahim sonuçlara yol açtı, medya bir dezenformasyon kaynağına dönüştü. Bu, seslerini yaygın medya ortamından duyuramayan toplum kesimlerini arayışa yöneltti.

BİA'nın kaynağında Türk Mimar ve Mühendis Odaları Birliği'nin (TMMOB) 1996'da topluma iletmek istedikleri mesajların yaygın medya tarafından görmezden gelinmesini kendi kuracağı bir "ajans" ile aşma düşüncesinin gerçekliğini araştırmak için IPS İletişim Vakfı ile ortaklaşa geliştirdiği "alan araştırması"nın ortaya çıkardığı potansiyeller var. Bu araştırma, bağımsız medya olanaklarının TMMOB'nin kuracağı bir ajanstan çok küçük bağımsız yerel medya birimlerinin -radyo, televizyon, gazete, internet siteleri- üretim temelinde dayanışmasını varsayan, herkesin kendi ürettiği ürünü bir ortak çanağa koyabileceği, ses, görüntü, metin paylaşabileceği; birbirleriyle rakip olmayacakları için, dayanışması mümkün, üretimi kolay bir zeminde gerçekleşebileceğine gösterdi.

BİA, Mayıs 1997'de Ankara'da toplanan ''Ulusal Konferans' ve 13 Ocak 2001'de İzmir'de toplanan "Kuruluş Konferansı'nın karşısına koyduğu, enformasyonun/içeriğin sermayeden ve devletten bağımsızlaşmasını; medya mülkiyeti ve kontrolünün topluma aktarılması hedefiyle Türkiye'de ve dünyada bilginin -enformasyonun- yeniden üretilmesi ve dağıtılmasının maddi ve manevi araçları üzerindeki ticari egemenliğe karşı toplumsal yararı egemen kılan bir "Bağımsız Medya" oluşturma mücadelesini sürdürüyor.

Etkinlikler